Enflasyon farkından yararlanan çok sayıda çalışan emekliye ayrıldı. Emekli olanlar veya emekli olacak kişilerin aklında, maaşlardan sonra gelen önemli bir konu olan kıdem tazminatı yer alıyor.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, kıdem tazminatıyla ilgili merak edilenleri açıklığa kavuşturdu ve çalışanların bu konuda dikkat etmesi gereken hususları aktardı.
Özgür Erdursun’dan Önemli Uyarılar
Erdursun, çalışanların kıdem tazminatı hakkını elde edebilmesi için en az bir yıllık çalışma süresinin gerekliliğine vurgu yaptı. Çalışanlar, “Çalıştıkları yıl, ay ve güne göre kendi arzusu dışında işten çıkarıldıklarında ya da haklı sebeple işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı alırlar,” şeklinde bilgi verdi.
Bir gün eksik çalışma süresinin dahi tazminat alma hakkını etkilediğini belirten Erdursun, kıdem tazminatının en önemli şartının bir yıllık çalışma süresine ihtiyaç duyulması olduğunu belirtti. Bir yılın altında çalışan kişiler işten çıkarıldıklarında veya haklı sebeple işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı alamayacaklardır.
Kıdem tazminatı, yalnızca son çalışılan işyerinden ve o işyerindeki çalışma süresi üzerinden talep edilmektedir. En az bir yıllık çalışmanın gerekliliği vardır. Bir yıllık süreden daha az süre çalışmış olan kişiler, tazminat haklarından yararlanamaz. Örneğin, 11 ay 29 gün çalışmış bir kişi işten çıkarıldığında kıdem tazminatı hakkına sahip değildir.
Bir yıldan fazla çalışan kişiler ise çalıştıkları süre zarfında elde ettikleri kıdem tazminatını alabilirler. Örneğin, 3 yıl 5 ay 15 gün süresince çalışan bir kişi tazminat hesaplaması yapılırken bu süre dikkate alınır.
Kıdem Tazminatı Hesaplama Yöntemleri
Kıdem tazminatı, giydirilmiş brüt ücretin 365’e bölünüp fiilen çalışılan gün sayısıyla çarpılmasıyla hesaplanır. Kıdem tazminatının bir üst sınırı bulunmaktadır ve 01/01/2025-30/06/2025 tarihleri arasında tavan 46.655,43 TL olarak belirlenmiştir.
Gelir vergisi kıdem tazminatından kesilmez, ancak damga vergisi bulunmaktadır. Kıdem tazminatı damga vergisi oranı binde 7,59’dur. Örneğin, asgari ücretten bir yıl çalışan bir sigortalı için hesaplama şöyle yapılır:
Brüt Asgari Ücret 26.005,50 TL olup, bu tutardan binde 7,59 oranında damga vergisi kesintisi sonrasında net 25.808,12 TL kıdem tazminatı elde edilir.
5 yıl için kıdem tazminatı: 129.040,60 TL
10 yıl için kıdem tazminatı: 258.081,20 TL
15 yıl için kıdem tazminatı: 387.121,80 TL
20 yıl için kıdem tazminatı: 516.162,40 TL
Kıdem tazminatı tavanının önemi de bu noktada belirginleşiyor. Net 50.000 TL ücretle çalışan bir kişinin brütü 65.024,86 TL’dir. Bu rakam kıdem tazminatı tavanını aşan bir miktar olduğu için hesaplama, kıdem tazminatı tavanı üzerinden yapılacaktır.
Binde 7,59 damga vergisi kesintisi sonrasında elde edilen net kıdem tazminatı, 1 yıl için 46.301,32 TL’dir.
5 yıl için 231.506,60 TL, 10 yıl için 463.013,20 TL, 20 yıl için ise 926.026,40 TL olarak hesaplanmaktadır.
Çalışma sürenize göre kıdem tazminatınızı hesaplamak için yukarıdaki yöntemleri kullanarak kendi durumunuzu değerlendirebilirsiniz.
Örneğin, net 32.000 TL maaşı olan ve 8 yıl 6 ay 5 gün çalışan bir kişinin kıdem tazminatı hesabı şu şekildedir:
Net 32.000 TL’nin brütü 39.846,86 TL’dir. Brüt tutar 365’e bölünüp fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpıldığında 338.971,23 TL kıdem tazminatı hesaplanır. Buradan damga vergisi kesintisi ardından 336.398,44 TL net kıdem tazminatı hak edilmektedir.
Kaynak: Halk TV
