25 dakika önce
Türkiye ile Suriye arasındaki askeri işbirliği gelişmeleri
Türkiye ve Suriye arasında gerçekleştirilen son dönemdeki görüşmelerde askeri işbirliğinin güçlendirilmesi ön planda bulunuyor.
Suriye ordusunun yeniden yapılandırılması, askeri ekipman sağlanması ve eğitim verilmesi gibi unsurlar öncelikli konular arasında yer alıyor. Ayrıca Türkiye’nin Suriye topraklarında askeri üsler kurması da gündemde tartışılan maddelerden biri.
Amerikan askerlerinin çekilme olasılığı, IŞİD ile mücadelede yeni bir bölgesel mekanizma kurulması, Türkiye-Suriye askeri işbirliği üzerinde önemli bir etki yaratması beklenen unsurlar arasında değerlendiriliyor.
İlk heyetin Şam ziyaretinin detayları
Yeni Suriye yönetimi Ahmed eş-Şara’nın iktidarda ikinci ayını doldurduğu bu süreçte, ülkenin iç güvenliğinin sağlanması öncelikli hedeflerden biri oldu.
Yeni Suriye ordusunun oluşturulmasına yönelik çalışmalar yürütülürken, mevcut farklı bölgelerde kontrol sahibi bulunan silahlı grupların yeni yapıya katılması için feshedilmelerine yönelik girişimler de vurgulanıyor.
Ankara ve Şam yönetimleri arasında kurulan yakın temasta, askeri ve güvenlik işbirliği konularında somut adımlar atılması yönünde bir kararlılık olduğu görülmekte. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, 15 Aralık 2024’te yaptığı açıklamada, Suriye’nin talep etmesi halinde gerekli desteğin sağlanacağını belirtmişti.
İki taraf arasındaki temaslar Ocak ayında yoğunlaşarak devam etti. Öncelikle Suriye Savunma Bakanı Murhef Ebu Kasra, 15 Ocak’ta Ankara’ya inerek burada Güler ile bir görüşme gerçekleştirdi.
Bu ziyaretin ardından 29-30 Ocak tarihlerinde Milli Savunma Bakanlığı’ndan üst düzey bir heyet, teknik bir ziyaret gerçekleştirdi. Ziyaretin amacı, Suriye’nin savunma ve güvenlik kapasitesinin artırılması için gerekli adımların atılması yönünde gözlemde bulunmaktı.
Heyet, kara, hava ve deniz kuvvetlerinden generallerden oluşan beş kişilik ekibiyle Savunma ve Güvenlik Genel Müdürü Tümgeneral İlkay Altındağ liderliğinde Suriye’de teknik incelemelerde bulundu. Elde edilen verilere dayanarak askeri işbirliğinin altyapısının oluşturulması hedefleniyor.
Askeri çerçeve anlaşması imzalanabilir mi?
NATO’nun ikinci en büyük ordusuna sahip olan Türkiye, Afrika ve Balkanlar başta olmak üzere birçok bölgeye askeri işbirliği ve güvenlik hizmetleri sağlama konusundaki gücünü sürdürüyor.
Türkiye, güvenlik taleplerine yönelik başlangıçta genel bir askeri işbirliği çerçeve anlaşması imzalamakta ve bu anlaşma çerçevesinde belirlenen alt başlıklarda somut projeler geliştiriyor.
Güler, 15 Aralık tarihinde yaptığı bir açıklamada, “Halihazırda birçok ülkeyle askeri eğitim ve iş birliği anlaşmamız mevcut. Yönetimin talep etmesi halinde gerekli desteği sunmaya hazırız,” ifadelerini kullandı.
Bu konunun, Suriye’de Geçiş Dönemi Devlet Başkanı olarak göreve başladıktan sonra Türkiye’yi ziyaret eden eş-Şara ile birlikte ele alındığı da belirtiliyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile eş-Şara, Türkiye-Suriye ilişkilerini “stratejik ortaklık” düzeyine yükseltme kararlılığına vurgu yaptı. Suriye’nin yeni lideri, “Bölgedeki güvenlik tehditleriyle birlikte mücadele için ortak bir strateji geliştirmek başta olmak üzere, diğer önemli stratejik konularda birlikte çalışacağız,” dedi.
Savunma Bakanlığı kaynakları, Türk heyetinin Suriye ordusunun kapasitesinin güçlendirilmesine yönelik çalışmalar neticesinde müşterek bir yol haritası oluşturulacağını bildirdi.
Türkiye Suriye’de üs kuracak mı?
İkili anlaşmalar çerçevesinde yeni ordunun kurulması, mevcut askeri altyapının iyileştirilmesi ve gerekli askeri malzemenin sağlanması gibi konular üzerine yoğun bir işbirliği sürecinin başlaması bekleniyor.
Ancak Türkiye’nin Suriye’nin güvenliği üzerinde doğrudan etki sağlama ve bağımsız askeri üsler kurma konusundaki adımları hâlâ tartışma konusu olmaya devam ediyor.
Uluslararası basında yer alan Türkiye’nin Suriye’de kara ve hava üsleri kuracağına dair haberlere yanıt veren Savunma Bakanlığı kaynakları, “Her iki taraf da Suriye’nin toprak bütünlüğü ve istikrarı üzerinde mutabık ve terör tehdidinin ortadan kaldırılması hususunda bağlayıcı şekilde mutabakat sağlanmıştır. Bu konularla ilgili belgeler için henüz erken,” şeklinde bir ifade kullandı.
Türkiye’nin Suriye’nin kuzey bölgesinde çeşitli askeri varlıkları mevcut. Türk Silahlı Kuvvetleri, Suriye’ye ilk sınır ötesi operasyonunu 2016 yılında gerçekleştirmiş ve İdlib’de Rusya ve İran ile oluşturulan çatışmasızlık bölgesinde de varlığını sürdürmektedir.
Savunma Bakanlığı, gereksinimlere göre asker sayılarının zaman zaman değişebildiğini ve güç kaydırmalara gidildiğini ifade ederken, Türkiye, “terör örgütü” olarak kabul ettiği Suriye Demokratik Güçleri’nden (SDG) oluşan güvenlik tehditlerinin ortadan kalkmasına kadar burada askeri varlığını sürdürecektir.
IŞİD ile mücadele
Kaynak, EPA
Fotoğraf altı yazısı, Erdoğan eş-Şera’yı 4 Şubat’ta Ankara’da ağırladı
Türkiye’nin Suriye’deki askeri varlığı ve üs kurma meselesi, ABD’nin bölgedeki politikaları ile de doğrudan ilişkilidir. Donald Trump liderliğindeki yeni Amerikan yönetiminin, Suriye’den asker çekmeyi değerlendirdiği ancak kesin bir karar vermediği bilinmektedir.
ABD’nin çekilmesi durumunda IŞİD ile mücadelenin aksaklığa uğramaması için Türkiye, Suriye ile birlikte Ürdün ve Irak gibi bölge ülkeleriyle bir mekanizma geliştirmeye çalışmaktadır.
Dört ülkenin dışişleri ve savunma bakanları ile istihbarat başkanlarının yakın zamanda Ürdün’de bir araya gelerek somut adımlar atması bekleniyor. Bu tür adımların gerçekleşmesi durumunda, Suriye topraklarında daha kapsamlı bir askeri yüklenme gereksiniminin artacağı öngörülüyor.
Kaynak: BBC Türkçe