ÖZDER ŞEYDA UYANIK
Türkiye’de milletvekilleri, çalışanların yaklaşık yarısının 22 bin 104 TL olarak belirlenen asgari ücret düzeyinde maaş aldığı ve enflasyon sonucu milyonlarca kişinin en düşük emekli aylığının 14 bin 469 TL olduğu bir ortamda, 196 bin 775 TL maaş alıyor.
Gelecek Partisi İstanbul Milletvekili Doğan Demir, milletvekili maaşlarının yetersiz olduğunu ifade etmiş ve dışarıdan bakıldığında yüksek görünen bu maaşların aslında birçok vekil için yetersiz kaldığını savunmuştur.
Demir, “Bizim bir kuru maaşımız var. Birçok arkadaşımızın bankalara kredi borcu var,” diyerek asıl sorunun asgari ücretin düşüklüğü olduğuna dikkat çekti. Türkiye’de milletvekili ve asgari ücret arasındaki denge ise uluslararası alanda nasıl karşılık buluyor?
Dünyanın çeşitli ülkelerinde yöneticilerin maaşları, sorumluluklarına göre belirlenmektedir. Parlamento üyeleri ise bu maaşları, vergilerle ve halkın seçtiği bireyler olarak görevlerinde alıyorlar.
Dünya genelinde birçok ülkede senatör veya milletvekili maaşları resmi kaynaklarda açık bir şekilde yer almakta. Böylece vatandaşların, mecliste görev alan yöneticilerin asgari ücretin kaç katı kadar maaş aldığını öğrenmesi mümkün olmaktadır.
Meclis’te maaşlar nasıl?
İşte farklı ülkelerdeki kanun yapıcıların aldıkları maaşlar ve asgari ücret oranları:
Amerika Birleşik Devletleri’nde, asgari ücret eyaletlere göre değişiklik gösterirken, saatlik ortalama 7,25 dolar olarak belirleniyor. Haftada 40 saat çalışılması durumunda, aylık 1.160 dolar elde ediliyor. Senatör maaşları ise yıllık 174 bin dolar olarak bildirilmekte ve bu da yaklaşık 14 bin 500 dolara tekabül ediyor. Böylece asgari ücretin yaklaşık 13 katı seviyesinde bir gelir elde edilmekte.
Avrupa’da durum ne?
Almanya’da asgari ücret 2.294 dolar olarak belirlenmişken, parlemento üyeleri her ay 11.595 dolar kazanç sağlıyor ve bu, asgari ücretin 5 katı seviyesine denk geliyor.
Fransa’da asgari ücret 1.823 dolar olurken, milletvekili maaşı 7.888 dolar düzeyinde. Bu, asgari ücretin 4 katına karşılık gelmektedir. İngiltere’de de benzer bir durum söz konusu; asgari ücret 2.377 dolar, parlamentoda ise 9.444 dolar maaş verilmektedir.
İtalya ise geçmişte parlamenterlerine Avrupa’nın en yüksek maaşlarını öderken, şu anda 10.777 dolar maaş sunmakta. Burada asgari ücret 1.453 dolar olduğundan, yöneticiler 7 kat daha fazla kazanç elde etmektedir.
İspanya’da da asgari ücret 1.176 dolar seviyesinde, meclis maaşı ise 8.810 dolar olarak belirlenmiş ve bu oran da 7 katı bulmaktadır.
Türkiye’de asgari ücretin kaç katı?
Japonya’da asgari ücret yaklaşık 1.500 dolar düzeyindedir. Gelişmiş birçok ülkede asgari ücretin düşük oranda çalışanlara verilmesi dikkat çekmektedir. Parlamentoda ise maaşlar 13 bin 935 dolar olarak belirlenmiş ve bu, asgari ücretin 9 katına denk gelmektedir.
Türkiye’de ise benzer bir oran gözlemlenmektedir. 22 bin 104 TL olan asgari ücret, güncel döviz kuru ile yaklaşık 615 dolara karşılık gelirken, yükselen milletvekili maaşı 196 bin 775 TL ise 9 asgari ücrete denk gelmektedir.
Türkiye, asgari ücrette maaş olarak birçok ülkenin gerisinde kalırken, son yıllarda ortalama ücretin asgari ücrete yaklaşması da dikkati çekiyor. Birçok ülkede asgari ücretli çalışan oranı, yüzde 5 seviyesini geçmezken, Türkiye’de bu oran yüzde 40’ın üzerine çıkmaktadır.
Milletvekili maaşlarının asgari ücrete oranı, Türkiye’deki alım gücündeki farkı da gözler önüne sermektedir.
Kaynak: Ekonomim
