KİPTAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kurt, 1-7 Mart Deprem Haftası kapsamında BirGün TV’ye özel bir röportaj verdi. Buse İlkin Yerli’nin haberine göre, beklenen Marmara depreminin etkilerinin yalnızca İstanbulluları değil, tüm ülkeyi çok yakından ilgilendirdiğini belirten Kurt, “Yıkılan sadece konutlar olmayacak, ekonomi, eğitim, turizm ve sanat da büyük ölçüde etkilenecek” ifadelerini kullandı.
Kurt, Kamu bankalarının, İBB’nin “İstanbul Yenileniyor” projesi çerçevesinde riskli binalarını yenilemek isteyen yurttaşlara kredi vermediğini ifade etti. İşte Kurt’un konuşmasındaki başlıca detaylar:
“Sadece konutlar yıkılmaz”
“Özel günler ve haftalar, unutulmaması gerekenleri hatırlamak için önemlidir. 1-7 Mart tarihlerini kaplayan Deprem Haftası da bu kapsamda öne çıkıyor. Halkta deprem bilincini artırmayı amaçlayan bu hafta, yüksek deprem riskine sahip olan ülkede son derece kritik. AFAD’ın verilerine göre, 2000-2024 yılları arasında Türkiye’de 426 bin 311 deprem meydana geldi. Bu depremlerden yalnızca birkaçı, on binlerce yurttaşımızın hayatını kaybetmesine yol açtı. İstanbul, 16 milyon nüfusu ile ülke ekonomisinin üçte birini elinde bulunduruyor. Yüksek şiddetli bir deprem, yalnızca konutları değil, toplumsal alandaki tüm dinamikleri de sarsabilir.”
2,4 milyon risk altında
2019 tarihindeki araştırmalara göre, Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde gerçekleşmesi beklenen depremin İstanbul’da 500 bin binanın zarar görmesine yol açacağı öngörülüyor. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un verdiği bilgilere göre, İstanbul’daki 7,5 milyon konutun 1,5 milyonu yüksek risk altında. Halen acil olarak yıkılması gereken 600 bin evde yaşam sürülüyor. Bu rakamlar üzerinde yapılan basit bir hesapla, 4 kişilik aileler düşünülünce, 2,4 milyon İstanbullunun, 7,5 büyüklüğündeki bir depremde hayatını kaybetme riski bulunmaktadır.
Tüm paydaşların bir araya gelerek tek hedef etrafında birleşmesi gerekiyor: İstanbul’daki riskli yapıların yenilenmesi! Bu noktada İBB tarafından sunulan ve oldukça verimli olan “İstanbul Yenileniyor” projesi, riskli yapıların dönüşüm sürecini hızlandırmayı amaçlıyor. Yurttaşların kentsel dönüşümle evlerini yenilemesi için, aynı zamanda müteahhitlerin de bu yapıları yeniden inşa etmesi için başvurduğu bir platform olarak öne çıkıyor. Ancak sistemin düzgün işleyebilmesi için halkın aktif katılımı, yerel yönetimlerin sorumluluk alması ve kamu bankalarının desteği büyük önem taşıyor.
“Biz vatandaşa kefil oluruz”
İstanbul Yenileniyor projesine bugüne kadar 1 milyon 833 bin 156 kişiyi kapsayan toplam 35 bin 734 başvuru yapılmış durumda. Üçüncü aşamada, 31 bin 857 riskli bağımsız birimin çoğunluğu imza atmış. Bu yurttaşlar, ‘Borçlanmayı kabul ediyorum’ bilgisini paylaşmış. Ancak gerekli paydaşların sürece dahil olması elzem. Enflasyon hızla yükselirken, yurttaşlar bilinçlenmiş ama çaresizlik içinde kalmış durumdalar.
Merkez Bankası’nın 2024 yılı dördüncü çeyrek verilerine göre, Türkiye’de bir konutun metrekare fiyatı 36 bin 131 lira iken, İstanbul’da bu rakam 55 bin 730 liraya yükseliyor. Böylece İstanbul’da 100 metrekarelik bir dairenin fiyatı 5.6 milyon lira oldu. Fiyatlar bu kadar yükselmişken, çözümü kim sunacak? Kamu bankaları, uzun vadeli ve uygun koşullarda kredi imkanları sağlarsa İstanbul’u depreme karşı daha dayanıklı hale getirme şansımız var. Neden KİPTAŞ ile evini yenilemek isteyen bir tek yurttaşa bile kredi verilmiyor? Bir yurttaş için bile kredi verin, biz yurttaşlara kefil olmaya hazırız. Depreme dayanıklı İstanbul’u inşa etmeyi ancak ortak çabayla başarabiliriz.
“Yoksula ev projesi yok”
Emlak Konut’a da ayrı bir dikkat çekilmesi gerekiyor. Son dönemde duyurulan Kazançlı Yatırım Kampanyası’nı dikkatlice inceliyoruz. Yüksek gelir grubuna hitap eden ve yatırım amaçlı ikinci, üçüncü konut alımlarını teşvik eden bu kampanyaya ne derece ihtiyaç var? 4 bin 500 konut için gerçekleştirilen bu kampanya, Emlak Konut’un satılamayan konut stoklarını eritmek amacıyla mı başlatıldı? Bu kampanya, yanı sıra dar ve orta gelirli yurttaşlar için erişilemez konutları temsil ediyor. Asıl hedefimiz, yurttaşlarımızın sağlıklı ve güvenilir konutlarda yaşamalarını sağlamaktır; konutları yatırım aracı olarak kullanmalarını teşvik etmek değil!
“Harekete geçmeliyiz”
İstanbul Yenileniyor projesi kapsamında KİPTAŞ, 1999 ve öncesinde inşa edilen binaların dönüşümünü sağlamak için düşük gelirli yurttaşlara %65’e varan yapım desteği sunuyor. Örneğin, Gökay Apartmanı’nda, İBB Kentsel Dönüşüm Mali Destek Paketi’nden yararlanan 11 emeklinin toplam 4 milyon 678 bin TL’lik inşaat maliyetini biz üstleniyoruz. Üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmekte kararlıyız ve merkezi iradeye işbirliği çağrısı yapıyoruz. Bu çağrı, riskli yapılarda yaşayan yurttaşlar içindir. İstanbul, ülkemizin lokomotifi konumundadır; eğer lokomotif durursa tüm yolcular durur. Bu anlayışla kentsel dönüşüm projelerini hızlandırmak ve yurttaşlara destek olmalıyız. Bu yılki Deprem Haftası’nı, İstanbul’un geleceğini güvence altına alacak bir eylem çağrısı olarak değerlendirmeliyiz. İstanbul’un deprem dayanıklılığı için derhal harekete geçmeliyiz.
Kaynak: Ekonomim
