Nöbetçi Eczaneler
Filistin İçin Yeniden İnşa Planı Üzerine Anlaşma
5 Mart 2025, Kahire – Arap liderler, Mısır’ın başkenti Kahire’de gerçekleştirdikleri acil zirvede, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’nin “devralınması” ve bölgedeki iki milyondan fazla Filistinlinin çıkartılmasına alternatif oluşturacak 53 milyar dolarlık yeniden inşa programı üzerinde anlaştı.
Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebul Geyt, yapılan toplantı sonrası “Mısır planı şu an bir Arap planı haline geldi” açıklamasında bulundu.
Geyt, Başkan Trump’ın önerilerine doğrudan değinmeden, “Arap duruşu, gönüllü ya da zorla herhangi bir nüfus tahliyesini reddetme odaklı” ifadelerini kullandı.
Mısır, planın detaylarını içeren ve yeşil alanlar ile büyük kamu binalarını gösteren 91 sayfalık bir broşür yayımladı. Bu dokümanın amacı, ABD’nin Gazze için sunduğu “Orta Doğu’nun Rivierası” planına alternatif bir proje sunmaktır.
Bu plan, yalnızca bina inşasına odaklanmakla kalmıyor, aynı zamanda siyasi meselelere ve Filistinlilerin haklarına da değiniliyor.
İki Devletli Çözüm Çağrısı
Mısır Cumhurbaşkanı Abdüfettah el Sisi, açılış konuşmasında, fiziksel yeniden inşanın yanı sıra iki devletli bir çözüm için paralel bir plan çağrısında bulundu. Bu plan, Arap ve pek çok diğer ülke tarafından çatışmanın kalıcı çözümü olarak kabul ediliyor. Ancak, bu düşünce Başbakan Benyamin Netanyahu ve müttefikleri tarafından açık bir şekilde reddediliyor.
Yeni planda, Gazze’nin geçici olarak kalifiye teknokratların oluşturduğu “Filistin hükümeti çatısı altındaki Gazze yönetim komitesi” tarafından yönetilmesi öngörülüyor.
Hamas’ın planda herhangi bir rol alıp almayacağı hususu net bir şekilde belirtilmezken, militan grupların etkisine dair belirsiz bir vurgu yapılıyor ve bu durumun, İsrail ile yaşanan çatışmaların çözüme kavuşturulmasıyla ilerleyeceği ifade ediliyor.
Bazı Arap ülkeleri, Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması çağrısında bulunurken, diğerleri bu kararı Filistinlilere bırakılması gerektiğini savunuyor. Hamas’ın, Gazze’nin yönetiminde yer almayı kabul ettiği, fakat silahsızlanmayı “kırmızı çizgi” olarak gördüğü belirtiliyor.
Güvenlik ve Uluslararası Destek
İsrail Başbakanı, Trump’ın planını “vizyoner” olarak nitelendirirken, Hamas’ın yanı sıra Filistin Yönetimi’nin de Gazze’nin geleceğinde yer almasını sürekli olarak reddetti.
Kaynak, Getty Images
Zirvede, BM Güvenlik Konseyi’ne uluslararası bir barış gücü önerisi yapılması gibi güvenlik amaçlı bir konuya da değinildi. Bu yeniden inşa projesi için gerekli finansmanın toplanması amacıyla gelecek ay büyük bir uluslararası konferans düzenlenecek.
Varlıklı Körfez ülkeleri, büyük maliyetin bir kısmını karşılamaya isteklilik gösteriyor; ancak hiç kimse, binaların yeni bir savaşta yıkılmayacağına dair bir güvence olmadan yatırım yapmaya istekli değil.
Ateşkesin kırılgan durumu, bu tereddütleri daha da artıracaktır.
Üç Aşamalı Yeniden İnşa Planı
Gazze’nin yeniden inşası için sunulan plan, üç aşamadan oluşuyor. İlk aşama, yaklaşık altı ay sürmesi öngörülen ve erken yeniden toparlanma olarak adlandırılan aşamada büyük miktarda enkazın ve patlamamış mühimmatın temizlenmesi hedefleniyor. İkinci ve üçüncü aşamaların ise birkaç yıl sürmesi bekleniyor.
Bu süreçte, 1,5 milyon yerinden edilmiş Filistinli geçici konteynerlerde ikamet edecek. Broşürdeki fotoğraflarda bu konteynerler, çevre düzenlemesi yapılmış güzel alanlarda yer alıyor.
Başkan Trump, Gazze’yi “yıkım alanı” olarak tanımlarken, bölgenin ne hale geldiğini vurguladı. BM, Gazze’deki hanelerin %90’ının ya hasar gördüğünü ya da tamamen yok olduğunu bildirmekte.
Kaynak, BBC
ABD Başkanı, sosyal medya platformu Truth Social’da yayımladığı yapay zeka ile üretilmiş olan altın Gazze videosu ile fikirlerinden duyulan şoku ve öfkeyi daha da artırmış durumda. Videoda Trump’ın bir heykeli yer alırken, yakın müttefiki Elon Musk sahilde atıştırmalıklar yiyor ve Netanyahu ile birlikte güneşleniyor.
BM Genel Sekreteri’nin Kahire’deki plan sunumuna katılan Batılı bir diplomat, “Akıllarında Başkan Trump vardı. Çok iyi hazırlanmıştı” yorumunda bulundu.
Kahire’nin planları, birçok uzmandan destek alarak geliştirildi. Sürdürülebilirlik konusunda Dünya Bankası’ndan, otel alanında ise Dubai’den uzmanlarla iş birliği yapıldı.
Hiroşima, Beyrut ve Berlin gibi şehirlerin yeniden inşası örnek alınmışken, Mısır’ın kendi “Yeni Kahire” projesinin de etkileri planlara yansımış durumda.
Amerikan Başkanının, kimseyi “zorlamayacağını” ifade etmesine rağmen, “işe yarayacak tek plan” olarak kendi planını sunmaya ısrarla devam ettiği belirtiliyor.
Şimdi ise, bu projelerin başarıya ulaşması için Arap ülkeleri ve müttefiklerinin nasıl bir yol izleyeceği merakla bekleniyor.
Kaynak: BBC Türkçe