HÜSEYİN GÖKÇE/ANKARA
Uzun bir süredir hazırlıkları sürdürülen yeni teşvik sisteminin, bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla kamuoyuna tanıtılması bekleniyor. Bu sistemde, hibe desteği ön planda olacakken, vergi teşviklerinin ise azaltılması öngörülüyor. Desteklenecek sektörler ise belirli bölgeler bazında şekillendirilecek ve bu konuda kalkınma ajanslarından gelen veriler dikkate alınacak. Ayrıca, toplantıda 2030 yılına kadar yapılacak teknoloji yatırımlarına yönelik 30 milyar dolara kadar destek sunan HIT 30 sistemi hakkında detaylar paylaşılacak. Bu çerçevede, güneş enerjisi alanında beklenen 2,5 milyar dolarlık yatırım büyüklüğü nedeniyle aşırı talep nedeniyle başvuruların durdurulduğu bilgisi verildi.
Enflasyondaki yüksek artışa rağmen, TL cinsinden önemli ölçüde eriyen teşvik belgeli yatırımlarda yeni bir döneme adım atılıyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın hazırladığı bu yeni düzenlepme ile ilgili yol haritası, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da katılımıyla gerçekleştirilecek toplantıda duyurulacak. Açıklanacak teşvik sistemi, bölgesel ve sektörel ihtiyaçları göz önünde bulundurarak şekillendirildi. Bu kapsamda, kalkınma ajansları aracılığıyla bölgelerin yatırım ihtiyaçları derlenerek, hangi bölgelere hangi sektörlerin yatırımlarının destekleneceği bilgisi toplandı. Devlet Yardımları Hakkında Karar çerçevesinde, belirli bölgelerde belirli yatırımlara yönelik olarak daha avantajlı teşviklerin mevcut olduğu da ifade edilmekte.
Vergi avantajı azalacak, makineye hibe desteği verilecek
Yeni teşvik sisteminin öne çıkan unsurlarından biri olan vergi teşvikleri, oransal olarak azaltılacakken, yatırımlar kapsamında kullanılacak makineler için belirlenen bir tutar üzerinden hibe desteği sağlanacak. Ancak, ithal makineler için KDV desteklerinin devam edeceği bildiriliyor.
Güneşte rekor başvuru, çağrı sonlandırıldı
Geçen yıl tanıtılan HIT-30 programına gelen rekor başvuruların değerlendirileceği toplantıda, yüksek teknolojili yatırımlar için alım garantileri dahil olağanüstü teşvikler sunulacak. Bu program aracılığıyla, 2030 yılına kadar toplam 30 milyar dolarlık yatırım desteği verilecek.
Şu ana kadar 6 ana başlık altında yatırım çağrılarına çıkıldığı belirtiliyor. Çağrılan sektörlerde toplam 19,7 milyar dolarlık yatırım yapılması hedefleniyor. Geçen yılın sonunda HIT 30 kapsamında yapılan başvuruların toplamı 7 milyar doları aşmış durumda.
Bu başvuruların büyük bir kısmının, güneş enerjisi sektörü için yapılacağı bildiriliyor. Gelen yoğun talep nedeniyle, öngörülen yatırım tutarını aşan başvurular sebebiyle açılan çağrının sonlandırıldığı ifade ediliyor.
Toplamda 2,5 milyar dolarlık destek bütçesi ile, yüksek yerli katkı ve Ar-Ge merkezi yatırımlarını da kapsayan yeni bir hücre üretim kapasitesinin oluşturulması planlanıyor. Bu çağrı kapsamında, hücre üretimine ingot aşamasından başlayarak yıllık asgari 5GW üretim kapasitesine sahip yatırımlar desteklenilecek.
HIT-30’da çağrılan sektörler
HIT 30 programı çerçevesinde, elektrikli araçlar için 5 milyar dolar, batarya üretimi için 4.5 milyar dolar, çip üretimi için 5 milyar dolar, güneş paneli üretimi için 2.5 milyar dolar, rüzgar enerjisi için 1.7 milyar dolar ve Ar-Ge için 1 milyar dolarlık yatırım çağrısında bulunulmuştur. Toplamda 19.7 milyar dolarlık bir yatırım hedeflenmiş bulunmaktadır.
Kaynak: Ekonomim
