Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre, Türk müteahhitlik sektörü 1972 yılından itibaren 137 ülkede 535,3 milyar dolar değerinde toplamda 12 bin 505 projede görev almıştır. Bu süreçte, Rusya, Türk müteahhitlerinin en fazla proje üstlendiği ülke olurken, onu Türkmenistan ve Irak takip etmektedir.
Türkiye, rakiplerini geride bıraktı ve sektörde ilk 10’a girdi
2023 yılının ilk çeyreğinde yurt dışında üstlenilen inşaat projelerinin toplam değeri 560 milyon dolara ulaştı. Ticaret Bakanlığı’nın verilerinin derlenmesi sonucunda Türk müteahhitlik sektörünün, yıllık uluslararası müteahhitlik gelirlerinden en fazla pay alan ilk 10 ülke arasında yer aldığı görünmektedir.
İnşaat sektöründe en yüksek proje bedeline ulaşıldı
Sektör, 2020 yılında yurtdışında 17,2 milyar dolarlık 386 proje yürütmüştür. Türk firmalarının üstlendiği projelerin toplam bedeli, 2021 yılında 31 milyar 743 milyon dolara çıkarak, bu alandaki en yüksek proje bedeli olarak kaydedilmiştir. Aynı yıl içerisinde 457 proje devreye alınmıştır.
2022 yılında ise proje tutarı 20,1 milyar dolara gerilemişken, proje sayısı 2021 yılına kıyasla artış göstermiştir ve 512 proje olarak rapor edilmiştir.
2023 yılı itibarıyla yurt dışındaki müteahhitlik projelerinin toplam değeri 28,5 milyar doları bulurken, proje sayısı 441 olarak gerçekleşmiştir. Geçtiğimiz yıl ise, küresel ekonomik sorunlar ve Rusya-Ukrayna çatışmasının etkilerine rağmen sektör tarafından üstlenilen proje tutarı 29,2 milyar dolara ulaşmıştır ve bu dönemde 343 proje hayata geçmiştir.
2025’te 14 projeye imza atıldı
Mart ayı itibarıyla Türk müteahhitlik sektörü, yurtdışında 14 projeyi başarıyla üstlenmiş ve bu projelerin toplam değeri 560 milyon dolar olarak kaydedilmiştir.
Bunun yanında, sektörde üstlenilen projelerin ortalama bedelindeki değişim de dikkat çekmektedir. 2015 yılında 83,8 milyon dolarlık ortalama proje bedeline ulaşılırken, bu rakam 2021’de 69,5 milyon dolara düşmüştür.
2022 yılında bu ortalama 39,3 milyon dolara gerilemiş, 2023’te ise 64,6 milyon dolara yükselmiştir. Geçtiğimiz yıl ise ortalama proje değeri 85,1 milyon dolara çıkarak, 2024 yılı bu alandaki en yüksek rakam olarak kaydedilmiştir.
Ayrıca, 2023 yılında üstlenilen projelerde ortalama bedel 40 milyon dolara yaklaşmıştır.
Projelerin %43,7’si Bağımsız Devletler Topluluğu’nda
1972 yılından bu yana Türk müteahhitlik sektörü, 137 ülkede toplamda 535,3 milyar dolar değerinde 12 bin 505 projeye imza atmıştır. Türk müteahhitleri, özellikle Bağımsız Devletler Topluluğu, Orta Doğu ve Afrika bölgelerinde önemli projelere imza atmaktadır.
Bölgesel dağılıma bakıldığında, projelerin %43,7’lik kısmı Bağımsız Devletler Topluluğu’nda (BDT) yer almaktadır. Bu bölgede toplam 233,7 milyar dolarlık projeler yürütülmüştür.
BDT’yi takip eden bölge ise %25,4’lük oranla Orta Doğu’dur ve bu bölgede üstlenilen projelerin tutarı 136,1 milyar dolara ulaşmıştır.
Afrika, %18,1’lik pay ve 96,9 milyar dolarlık projeyle üçüncü sıradadır. Avrupa, 49,7 milyar dolarlık projeyle dördüncü, Asya Pasifik ise 14,3 milyar dolarlık projeyle beşinci sırada bulunmaktadır. Sektör, ayrıca Amerika’da da 4,6 milyar dolarlık proje üstlenmiştir.
En çok proje Rusya’da gerçekleştirildi
Proje dağılımında Rusya, Türk müteahhitlerin en çok projeye imza attığı ülke olarak öne çıkmış ve burada 103 milyar dolarlık proje gerçekleştirilmiştir. Rusya’yı 54 milyar dolarla Türkmenistan ve 35,3 milyar dolarla Irak takip etmektedir.
Diğer ülkeler arasında, 33,7 milyar dolarlık projeyle Suudi Arabistan, 31,4 milyar dolarlık projeyle Libya dikkat çekmektedir. Ayrıca, Kazakistan da 29,6 milyar dolarlık projeleri ile önemli bir yer tutmaktadır. Bu dönem boyunca Cezayir’de 22,7 milyar dolar, Azerbaycan’da 20,6 milyar dolar, Katar’da 20,3 milyar dolar ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde 17,7 milyar dolarlık projeler gerçekleştirilmiştir.
Türk müteahhitlerin yurtdışında üstlendikleri projeler arasında %13,9 ile kara yolu, tünel ve köprüler ilk sırayı alırken, bunu %13,4 ile konut, %8,4 ile enerji santrali, %7 ile demir yolu ve %6,8 ile ticaret merkezi projeleri izlemektedir.
Kaynak: Ekonomim
