ÖZDER ŞEYDA UYANIK
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Mart 2025 konut satış verilerini yayınladı. 2015 yılından bu yana ilçelere yönelik satışlara yıllık bazda bakıldığında, İstanbul’da vatandaşların “şehir dışına” yönelme eğiliminin arttığı gözlemlendi.
İstanbul, 39 ilçesi ile geniş bir alan kaplarken, Türkiye genelinde konut satışlarında lider konumunu koruyor. Mart 2025 verilerine göre, Türkiye’de satılan konutların yüzde 18’i İstanbul’da gerçekleşti. 2024 yılı genelinde bu oran ise yüzde 16,3 seviyesindeydi.
İlçelere göre dağılım incelendiğinde, vatandaşların şehrin merkezinden uzaklaşmasının daha belirgin olduğu görüldü.
Satışlarda Esenyurt ilk sırada!
2015-2024 yılları arasında İstanbul’da toplamda gerçekleşen konut satışlarının yaklaşık yüzde 15’i Esenyurt’ta kaydedildi. Esenyurt’taki konut satışlarının İstanbul geneline oranı 2015 yılında yüzde 17 seviyesindeyken, bu oran 2024’te yüzde 13’e geriledi.
Son on yılda İstanbul’da konut satışları açısından dikkat çeken ilçeler arasında Esenyurt’un yanı sıra; Beylikdüzü, Pendik, Başakşehir, Sancaktepe, Kadıköy, Kartal, Ümraniye, Bahçelievler ve Maltepe öne çıktı.
Şehirdeki konut satış oranlarına bakıldığında, Kadıköy ve “görece” Bahçelievler haricindeki ilçelerin genellikle merkezden uzak konumlandığı dikkat çekiyor.
Satışlarda 10 yılda patlama yapan o ilçe!
İstanbul’da 2015-2024 döneminde konut satışlarının en yüksek artış gösterdiği ilçe Sultanbeyli oldu ve bu artış oranı yüzde 400’e yaklaşarak dikkatleri çekti.
Sultanbeyli’yi yüzde 55 artışla Zeytinburnu, yüzde 45 artışla Silivri, yüzde 34 ile Şile ve yüzde 29,4 ile Çekmeköy takip etti. Bu bölgeler, şehrin gelişen yerleşim alanları olarak değerlendiriliyor.
Pandemi etkisi
2020 sonrasında konut satışlarında pandeminin etkileri belirgin hale geldi. 2020’den 2024’e kadar olan süreçte satışların arttığı ilçeler içinde Sultanbeyli yine öne çıkarken, onu Esenler, Fatih, Tuzla ve Beşiktaş izledi.
Son 3 yıldaki konut satışlarındaki değişim incelendiğinde, ev fiyatlarındaki artışlar ve yeni konut inşaatlarının etkili olduğu görüldü.
2022-2024 yılları arasında konut satışlarında İstanbul’da artış gösteren ilçeler arasında Sultanbeyli yine ilk sırada yer alıyor; Tuzla, Maltepe, Kartal, Kadıköy, Küçükçekmece, Pendik, Başakşehir ve Arnavutköy onu takip ediyor. İstanbul’da son 3 yılda sadece bu 9 ilçede konut satışları artarken, 30 ilçede ise azalma yaşandığı belirlendi. En fazla düşüş görülen ilçeler ise Kağıthane, Beyoğlu ve Esenler olarak kaydedildi.
İpotekli satışlar etkili oldu
Konut satışları 2015-2024 yılları arasında faiz oranlarındaki değişimle birlikte ipotekli satışlardaki gerilemeyi de beraberinde getirdi.
İstanbul’da toplam konut satışları içinde ipotekli satış oranı ortalaması 2015 yılında yüzde 36 iken, 2024’te bu rakam yüzde 11’e düştü.
2024 yılında ipotekli konut satış oranlarının en düşük olduğu ilçeler yüzde 3 ile Beykoz ve Adalar olarak belirlendi. Bununla birlikte, en yüksek ipotekli konut satış oranları ise yüzde 21 ile Sancaktepe ve yüzde 20 ile Esenyurt’ta görülüyor. İstanbul’daki konut satışları içinde önemli bir paya sahip olan Beylikdüzü, Pendik ve Başakşehir’de ipotekli konut satış oranları ise yüzde 13-15 seviyelerinde seyretti.
Yeni konutlar satışları etkiledi
İstanbul’da konut satışlarında son 10 yıl içinde en büyük artışın yaşandığı ilçe olan Sultanbeyli, sıfır konut satışları ortalamasında da ilk sırada yer alarak bu artışın nedenlerini ortaya koydu.
İlk el konut satışlarında, son 10 yıl boyunca ortalama olarak en yüksek değerlere ulaşan ilçeler arasında Arnavutköy, Sancaktepe, Çekmeköy, Esenler, Kağıthane, Tuzla, Bağcılar, Sultangazi ve Başakşehir de bulunmaktadır.
Ayrıca, inşaatların şehrin merkezinden uzak, dış bölgelerdeki ilçelerde alan ve maliyet açısından daha fazla artış gösterdiği gözlemlenmiştir.
Kaynak: Ekonomim
