23 Nisan 1920, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk ve cumhuriyetin temellerini atan kadrosu için dönüm noktasıydı. Ulusal egemenliğin sembolü olan bu tarih, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılmasıyla milletin iradesinin temsilcisi haline geldi. Bu önemli gün, milletin bağımsızlık mücadelesinin fitilini ateşlemişti.
105. YILDA BURUK BAYRAM!
Amasya Genelgesi’nde yer alan, “Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır” ifadesi, milli egemenlik yolunda atılan ilk adımlardan biriydi. Bugün, Cumhuriyet’in temeli olan bu ilke, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nın 105. yılının kutlandığı yılda tartışmaların merkezinde. Seçilmiş siyasetçilerin hapiste olması ve hukuki gerilimlerin artışı, bayram coşkusunu gölgeliyor.
23 NİSAN’A GİDEN YOLUN TAŞLARI NASIL DÖŞENDİ?
Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı’ndan mağlup ayrılmasının ardından, vatanın dört bir yanı işgal altına alındı. Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkarak bağımsızlık meşalesini yakmasıyla, Amasya, Erzurum ve Sivas kongrelerinde vizyon belirlenmeye başlandı. 28 Ocak 1920’de Misak-ı Milli Mebusan Meclisi’nde kabul edildi ancak 19 Mart’ta İstanbul’un işgaliyle beraber Meclis feshedildi.
OLAĞANÜSTÜ YETKİLERLE DONATILMIŞ BİR MECLİS
Atatürk, bu gelişmelerin ardından, Ankara’da olağanüstü yetkilere sahip bir Meclis’in açılacağını duyurdu. Yayınladığı genelgede, “Ulusun bağımsızlığını ve devletin kurtarılmasını sağlayacak önlemleri düşünüp uygulamak üzere ulusça olağanüstü yetki verilecek bir Meclisin Ankara’da toplantıya çağrılması” ifadesi yer aldı.
Feshedilmiş Osmanlı Mebusan Meclisi’nden kaçmayı başaran 84 milletvekili, ilk Meclis’te yer aldı. Atatürk, 22 Nisan 1920’de TBMM’nin “bütün sivil ve askeri makamların ve tüm ulusun emir alacağı en yüksek kat” olacağını ilan etti. Ertesi gün, 23 Nisan 1920’de ilk Meclis resmen açıldı ve bağımsızlık mücadelesine büyük katkılar sağlayacak çalışmalar başlatıldı.
TBMM’nin ilk Başkanı Mustafa Kemal Atatürk, 1 Mart 1920’de Meclis’in 4. toplantı yılının açılışında, milli egemenliğin önemini vurguladı:
“Hep birlikte bakışlarımızı, vicdanımızın merkezi olan millete dikelim. Orada erdemin, vefa ve içten bağlılığın, yenileme arzusunun, egemenlik aşkının ve geleceğin sönmeyen ateşi yanmaktadır. Bu kutsal ateş, kendi içindeki bilgisizlik ve karanlığı yakacak ve bağımsızlığımızın önüne dikilecek olan bütün engelleri yıkacaktır. Efendiler, millet önünde, onun hak ettiği bağımsızlığın önünde, onun layık olduğu gelişme ve yenileme arzusu önünde, her kuvvet ancak milletin irade ve amaçlarına uymak şartıyla yaşayabilir. Milletin irade ve amaçlarına uymayanların talihi hüsrandır, çökmedir.”
NASIL ÇOCUK BAYRAMI OLDU?
Mustafa Kemal Atatürk, 23 Nisan 1924’te bu tarihi bayram olarak kutlanmasına karar verdi. Beş yıl sonra, 23 Nisan 1929’da Atatürk, bu bayramı dünya genelindeki tüm çocuklara armağan etti. Böylelikle, 23 Nisan tarihi ilk kez Çocuk Bayramı olarak kutlanmaya başlanmış oldu.
Kaynak: Halk TV
