ŞEBNEM TURHAN
Yabancı yatırımcılar, 19 Mart’tan itibaren Türk Lirası (TL) varlıklarındaki çıkışlarına devam ediyor. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verileri, yabancı yatırımcıların nisan ayında hisse, devlet ve özel sektör tahvillerinde satıcı konumuna geçtiğini gösterdi. Yapılan satışların toplamda 725 milyar liraya yaklaştığı bildirilirken, devlet tahvillerindeki yabancı varlıklarının ise yarısının satıldığı ifade edildi.
Bu çıkışın detayları incelendiğinde, 235.5 milyar liralık kısmının hisse senetlerinden, 477.2 milyar liralık bölümünün ise devlet tahvillerinden kaynaklandığı görülüyor. Özel sektör tahvillerinde ise yabancı yatırımcılar 12 milyar lira tutarında satış gerçekleştirdi.
Hisse Senedi Yatırımcıları Arasında Düşüş
MKK verilerine göre, fonlar dışında TL yatırımlarını yabancıların önemli ölçüde azalttığı görülüyor. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’na yönelik 19 Mart’taki müdahaleyle başlayan finansal dalgalanma, TL varlıklarını olumsuz etkilemiş durumda. Yabancı yatırımcılar, bu tarihten itibaren devam eden satışlarını nisan ayında da sürdürdü. Mart sonunda 2.17 trilyon lira olan yabancı yatırımcı hisse senedi portföyü, nisan sonunda yüzde 10,86’lık bir düşüşle 1.93 trilyon liraya geriledi. Ayrıca, yabancı yatırımcı sayısı da 29 bin 230’dan 29 bin 199’a düşüş gösterdi. 10 milyon lira ve üzeri portföye sahip yabancılarda bu kayıp daha da belirginleşti; bu portföyün değeri 2.16 trilyon liradan 1.92 trilyon liraya indi ve böylece yüzde 12.5’lik bir düşüş gerçekleşti.
Devlet Tahvillerindeki Durum
Devlet tahvilleri açısından durum daha ciddi bir hal aldı. MKK verilerine göre, mart sonunda 1 trilyon 4.6 milyar lira olan yabancı yatırımcı portföyü, nisan sonunda yüzde 47.5’lik bir azalma ile 527 milyar 401 milyon liraya geriledi. Bu bağlamda, yabancı yatırımcı sayısının da bin 140’tan bin 107’ye düştüğü gözlemlendi. Devlet tahvillerinde görülen azalışın neredeyse tamamının 10 milyon lira ve üzeri portföye sahip yabancı yatırımcılardan kaynaklandığı belirtildi.
Merkez Bankası’nın haftalık menkul kıymet istatistikleri, yabancı yatırımcının tahvil piyasasındaki çıkışını destekler niteliktedir. Nisan ayı boyunca yabancı yatırımcıların devlet tahvillerinden yaptığı net çıkışın 5 milyar 317.25 milyon dolar düzeyinde olduğu hesaplandı. 19 Mart’tan bu yana tahville ilgili net çıkış ise toplamda 8.14 milyar dolara ulaştı. Merkez Bankası verilerine göre, yabancı yatırımcıların devlet tahvilleri içindeki payı 14 Mart’ta yüzde 10.79 iken, 25 Nisan ile biten hafta itibarıyla yüzde 5.47’ye kadar düştü.
Özel sektör tahvillerinde de yabancı yatırımcıların portföyü büyük bir kayıpla karşı karşıya kaldı. MKK verilerine göre, mart sonunda 25.26 milyar lira olan portföy nisan sonunda 13.17 milyar liraya geriledi ve yüzde 47.86 oranında bir kayıp yaşandı.
Yatırım Fonlarındaki Artış
Yabancı yatırımcıların yalnızca TL varlık yatırım fonlarına yönelik portföylerini artırdığı gözlemleniyor. MKK verilerine göre, mart sonunda 115.7 milyar lira olan yabancı yatırım fonu portföyü, yüzde 3.74 oranında artarak nisan sonunda 120 milyar liraya yükseldi. Yatırım fonundaki yabancı sayısı da marttaki 42 bin 756’dan nisan sonunda 43 bin 115’e çıktı.
Öte yandan, hisse senedi, devlet ve özel sektör tahvilleri ile yatırım fonlarındaki yabancıların toplam portföy büyüklüğü, mart sonunda 3 trilyon 314.8 milyar liradan, nisan sonunda yüzde 21.74’lük bir azalma ile 2 trilyon 594.3 milyar liraya geriledi. Toplam yatırımcı sayısı ise 73 bin 439’dan 73 bin 700’e yükseldi.
■ Yerli Yatırımcıların Hisse Çıkışı ve Tahvil Girişi
MKK verilerine göre, yerli yatırımcılar da nisan ayında hisse senedi portföy değerinde yüzde 2.9’luk bir gerileme yaşadı. Martta yerli hisse portföyü 3.68 trilyon liradan, nisan sonunda 3.57 trilyon liraya indi. Yerli yatırımcı sayısında ise bir ayda 44 bin 252’lik azalma gerçekleşti ve 6 milyon 618 bin 911’den 6 milyon 574 bin 659’a geriledi. Devlet tahvillerindeki portföy değerinin nisan ayında marta göre yüzde 18.6 artarak 557 milyar liradan 660.5 milyar liraya çıktığı gözlemlendi. Yatırım fonlarındaki yerli portföy değeri ise yüzde 7.4 oranında büyüyerek marttaki 4.87 trilyondan 5.23 trilyona çıkarken, yatırımcı sayısı da 4 bin 803 kişi artarak 5 milyon 466 bin 690’a ulaştı. Özel sektör tahvillerinde ise yerli yatırımcıların portföy değeri yüzde 1.8 artışla 359.35 milyar liradan 365.93 milyar liraya yükseldi.
Kaynak: Ekonomim
