Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), e-ticaretin artan popülaritesiyle birlikte sanal POS sistemleri aracılığıyla gerçekleştirilen ödemeleri inceledi. Bu kapsamda, 4 bin 95 mükellefin vergi dışı bıraktığı 37 milyar liralık hasılat tespit edildi. Gelir İdaresi, sanal POS sistemlerinin e-ticaret pazarında önemli bir yer tuttuğu göz önünde bulundurularak, bu gelirlerin vergilendirilmesini sağlamak amacıyla bir dizi önlem almaya yöneldi.
GİB, 2020-2024 yılları arasındaki dönemde sanal POS kullanarak gelir elde eden mükelleflerin durumu ile bu gelirlerin vergi beyannamelerine yansıması konusunda detaylı analizler gerçekleştirdi. Ödeme ve elektronik para kuruluşlarının, Bakanlığın veri tabanına gönderdiği bilgiler ışığında yapılan incelemelerde risk taşıyan mükelleflere ulaşıldı.
4 bin 95 mükellef tespit edildi
Analizler ve banka verileri doğrultusunda hazırlanan raporlar, sanal POS aracılığıyla gelir elde eden ancak herhangi bir gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayan, mükellefiyeti olmasına rağmen beyanname vermeyen veya eksik beyanda bulunan 4 bin 95 mükellefi gün yüzüne çıkardı. Bu mükelleflerin, toplamda 37 milyar lira tutarında gelir gizlediği belirlendi.
Pek çok sektör incelendi
Yapılan değerlendirmeler ışığında, tekstil ve hazır giyim, bilgisayar sarf malzemeleri, telefon ve telefon aksesuarı ticareti gibi alanlarda faaliyet gösteren birçok mükellefin de hasılatlarını gizledikleri tespit edildi.
Ayrıca, vergi kaydı olmayan bir kişinin 2024 yılında sanal POS üzerinden 2 bin 284 işlem gerçekleştirdiği ve 67 milyon lira gelir elde ettiği kayıtlara geçti. İnternet üzerinden perakende bilgisayar sarf malzemeleri satışı yapan bu kişi hakkında yasal süreçler başlatıldığı belirtildi.
Uyum göstermeyene ceza
GİB, vergi kaybını önlemek amacıyla “gönüllü uyum ve izaha davet” mekanizmasını faaliyete geçirdi. Bu süreçte mükellefiyeti bulunmayanlar veya vergi mükellefiyeti olan ancak beyanda bulunmayan ya da eksik beyanat veren kişiler, cezai yaptırımlara maruz kalmadan bilgilendirilerek gönüllü uyuma yönlendiriliyor.
Beyanlarında gerekli düzeltmeleri yapan mükelleflere daha az ceza uygulanıyor. Ancak, çağrıya yanıt vermeyen, beyanname vermekten kaçınan veya gelirlerini gizlemeye devam eden mükellefler için vergi incelemesi ve cezai işlem başlatılacağı bildirildi. Gönüllü uyum süreci, e-ticaret gelirlerini gizlediği saptanan 561 mükellefle başlamış durumda.
“Ceza mekanizması devreye alınacak”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, dijitalleşen dünyada vergi kaybının izlenmesinin artık daha kolay olduğunu vurguladı. Şimşek, “Sadece sahada değil teknolojiyi etkin kullanarak da kayıt dışı ile mücadele ediyoruz. Sanal POS ve diğer dijital ödeme sistemleri üzerinden gelir elde edenler, vergisini ödemek zorunda.” diyerek, mükellefleri öncelikle gönüllü uyum sürecine dahil ettiklerini ve uyum göstermeyenler için ceza mekanizmalarının devreye gireceğini belirtti.
Kaynak: Ekonomim