Mehmet KAYA
ANKARA – Sanayi sektöründe üretim kaybına dair öncü sinyaller gelmeye devam ediyor. İlk çeyrekte sanayinin elektrik tüketimi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1,58 oranında azaldı. Tüketici grupları arasında sanayi, tüketim miktarı düşen tek grup olarak dikkat çekiyor. Özellikle mart ayında geçen yılın aynı ayına göre düşüş oranı 5,05 olarak kaydedildi.
Türkiye’nin önde gelen sanayi şehirlerinden İstanbul’da, birinci çeyrek itibarıyla faturalanan elektrik tüketimi yüzde 8’in üzerinde bir azalma gösterdi. Veriler incelendiğinde, fiili tüketim ile faturalanan tüketim arasındaki farklar, çeşitli nedenlerle gecikmeler olabiliyor. Ancak dönemsel olarak bu farkları değerlendirerek yükseliş veya düşüş eğilimini belirlemek mümkün.
EPDK verilerine göre, 2025 Ocak-Mart döneminde Türkiye’de sanayinin elektrik tüketimi 28,9 milyon MWh olarak gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı döneminde bu rakam 29,4 milyon MWh düzeyindeydi. Elektrik tüketimi yüzde 1,58 oranında bir azalma gösterdi. Burada belirtmek gerekir ki, faturalanan elektrik, dağıtım şirketleri tarafından teslim edilen ve faturası kesilen elektrik kullanımını ifade ediyor. Ayrıca, fatura dönem kaymaları gibi unsurlar nedeniyle fiili tüketim ile tam bir uyum sağlanamadığı da göz önünde bulundurulmalı. Ancak, dönemsel karşılaştırmalar bu verilerin eğilimlerini anlamak açısından önemli bir ışık tutuyor. Sanayinin tüketiminin önemli ölçüde düşmesi de dikkat çekici bir durum.
Aylık bazda bakıldığında, özellikle mart ayındaki ciddi düşüş öne çıkıyor. Sanayinin faturalanan elektrik tüketimi, mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,05 oranında düştü. Bu dönemde, diğer tüketim gruplarının tamamında ise faturalanan tüketimde artış kaydedildi.
İstanbul, Kocaeli ve Gaziantep’in Elektrik Tüketimindeki Düşüşler
Yalnızca mart ayını ele aldığımızda, yüksek elektrik tüketimi gerçekleştiren sanayi ve ticaretin yoğun olduğu Kocaeli ve İstanbul’da elektrik tüketimindeki azalışlar dikkati çekti. 2025 Mart ayında, Kocaeli’deki faturalanan elektrik tüketimi bir önceki yıla göre yüzde 12,23, İstanbul’da ise yüzde 8,56 oranında geriledi. İzmir’de düşüş yüzde 1,36, Ankara’da 3,73, Bursa’da 5,26 ve Gaziantep’te de yüzde 11,71 düzeyinde oldu.
Fiili Tüketim Verileri
EPDK’nın aylık raporlarında fiili elektrik tüketiminin dönemsel karşılaştırmasına dair verilere ulaşılamıyor. EPİAŞ kayıtlarındaki dönemsel geç bildirimler ve sonradan yapılan revizeler nedeniyle fiili tüketim rakamları tam olarak gözlemlenemiyor. Ancak, dönemsel kıyaslamalar bu konuda anlamlı bilgiler sağlıyor.
Buna göre, Ocak-Mart 2025 döneminde sanayinin fiili olarak kullandığı elektrik miktarının bir önceki yıla göre yüzde 21,42 oranında bir azalma gösterdiği tahmin ediliyor. Bu verilerin ilerleyen dönemlerde kısmi olarak revize edilmesi beklense de, bu düşüşün faturalanan elektrik tüketiminden daha yüksek olduğu gözlemleniyor.
Ayrıca, dönemlik ve aylık baza bakıldığında, faturalanan elektrik içinde tarımsal sulama miktarının hızlı bir artış gösterdiği görülüyor. Bu durum, yeni düzenlemelerin kaçak tarımsal sulama kullanımını önlemedeki etkisinden kaynaklanıyor. Geçmiş yıllarda tarımsal sulamada kaçak kullanım yüksek seviyelerde olduğu için bu alandaki iyileşmeler, oransal olarak dikkate değer bir şekilde gerçekleşmektedir.
Kaynak: Ekonomim