ÖZDER ŞEYDA UYANIK
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre, yurt içi banka ve kredi kartlarının kullanımında yıllar boyunca yaşanan değişim göz önüne alındığında, yurt içindeki alışverişlerde kredi kartlarının etkisi belirgin bir şekilde artış gösterdi.
2020 yılının başından 2025 Nisan ayının sonuna kadar olan dönemde, 2021’in ortalarına kadar banka kartı ve kredi kartı işlem tutarlarının birbirine oldukça yakın seyrettiği gözlemlenmişken, 2021’in ikinci yarısından itibaren bu iki kart türü arasındaki farkın açılmaya başladığı dikkat çekiyor.
İşlem adetleri incelendiğinde ise 2022 yılı ve 2023’ün ilk yarısında kredi kartlarının üstünlüğünün kapanmış olduğu belirtiliyor. Öte yandan, 2023’ün ikinci yarısında bu farkın açılmaya başlaması ve 2024’ün ikinci yarısından itibaren daha da büyümesi, vatandaşların kredi kartlarına yöneldiğini ortaya koyuyor.
Kartların toplam işlem adetleri ve işlem tutarının kredi kartı ile banka kartı arasındaki oranına bakıldığında da benzer bir tablo karşımıza çıkıyor. Özellikle harcamalarda daha büyük tutarların kredi kartı lehine yöneldiği gözlemleniyor.
İşlem Başına Tutarlar Kredi Kartına Yöneliyor
2020 yılının başından bu yana BKM verileri, alışverişlerde banka kartı kullanımı ile yapılan harcamaların yüzde 511 oranında arttığını, kredi kartlarındaki artışın ise yüzde 745 seviyesinde olduğunu ortaya koyuyor.
2024 Nisan’dan 2025 Nisan sonuna kadar işlem başına alışveriş tutarındaki artış, banka kartlarında yüzde 25, kredi kartlarında ise yüzde 48 oranında gerçekleşiyor. Yılın başından bu yana banka ve kredi kartlarındaki alışverişlerde işlem başına tutar, sırasıyla yüzde 1 ve 7 oranında artış göstermiştir.
Nakit Çekimde Kredi Kartı Geride Kalıyor
Nakit çekim işlemleri için genellikle hesapta bulunan bakiyeler üzerinden banka kartları tercih edilirken, acil finansman ihtiyaçlarında kredi kartları ve kredili mevduat hesapları da öne çıkan alternatifler arasında yer alıyor.
2020 yılının başından 2025 Nisan sonuna kadar banka kartlarından nakit çekim işlemleri yüzde 3 oranında artış gösterirken, kredi kartlarından yapılan nakit çekim işlemlerinin bu oranı yüzde 134 seviyesine kadar çıkıyor. Miktar bakımından ise banka kartları ile çekilen nakit miktarları yüzde 474 artış kaydetmişken, kredi kartlarındaki artış yüzde 774 olarak kaydediliyor.
Ancak yüksek faiz oranları, durumu bir nebze değiştiriyor. Yılın başından itibaren banka kartlarıyla yapılan nakit çekim işlem adedi yüzde 14 artarken, kredi kartlarında bu oran yüzde 5 azalma gösteriyor. Aynı şekilde işlem tutarlarında, banka kartlarındaki artış yüzde 24 iken, kredi kartlarında yüzde 2’lik bir düşüş yaşanıyor.
Yılbaşından Bu Yana Alışverişte Düşüş
2025 yılının başından itibaren alışverişlerde işlem adetlerinin düştüğü kaydediliyor. Banka kartlarında düşüş oranı yüzde 1 iken, kredi kartlarında bu azalış yüzde 2 olarak belirleniyor. Fakat fiyat artışları, işlem tutarlarında belirgin bir şekilde kendini gösteriyor. Banka kartıyla gerçekleştirilen alışverişlerde adet bazında yüzde 1 gerilemeye karşın işlem tutarı yüzde 14 artarken, kredi kartlarında da adetlerin düşmesine rağmen tutarda yüzde 5’lik bir artış gözlemleniyor.
Kaynak: Ekonomim
