Hükümetin Enflasyon Düzeltmesi Tartışmaları Devam Ediyor
HÜSEYİN GÖKÇE/ANKARA
İşletmeler için önemli sonuçlar doğurması beklenen enflasyon düzeltmesi hakkında muhasebe çevrelerinde yeni bir tartışma başlamış durumda. Mevzuattaki uyumsuzluk, bu tartışmanın temelini oluşturuyor. 2022 yılında yürürlüğe giren Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) geçici 33. maddesi, enflasyon düzeltmesi sonucunda oluşan geçmiş yıl kârlarının vergiye tabi tutulmayacağını hükme bağlamıştı. Ancak, VUK’un 555 numaralı tebliği ile 2023 yılı enflasyon düzeltmesi sonucunda geçmiş yıl kârlarının dağıtılması halinde şirketlerin %25 oranında kurumlar vergisi, kârı alan gerçek kişilerin ise %15 gelir vergisine tabi olacağı öngörülüyor. Yeni Ekonomi Danışmanlık’ın kurucu ortağı YMM Nazmi Karyağdı, bu noktada bir uyumsuzluk olduğunu belirtiyor ve enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan geçmiş yıl kârlarının vergisiz dağıtılabilmesi gerektiğini vurguluyor.
Karyağdı, EKONOMİ’ye yaptığı açıklamada, geçen yıl kurum kazançlarının önceki yıllara kıyasla önemli ölçüde büyümediğini ifade etti. Birçok şirketin faaliyetlerinin zararla sonuçlandığını, yüksek kredi faiz oranları ve kaynak kıtlığı nedeniyle finansmana erişimde yaşanan zorlukların firmaları bilançolarına yönlendirdiğine dikkat çekti. Özellikle grup şirketleri arasında zarar ve kârların dağılımında zorluklar yaşandığını da belirtti. Karyağdı, “Finansman sağlamak amacıyla birçok firma, gayrimenkullerini ve iştirak hisselerini nakde çevirme yoluna gidebiliyor. Bunun yanı sıra, bilançolarında yer alan geçmiş yıl kârları ve yedek akçelerini de değerlendirme yoluna gidiyorlar” diye ekledi.
VUK Geçici 33. Madde: Geçmiş Yıl Kârları Vergiye Tabi Değil
Karyağdı, 2021 yılında yeniden uygulanması gereken enflasyon düzeltmesinin VUK’un geçici 33. maddesi ile 2023 yılı sonuna ertelendiğine dikkat çekti. “Firmalar, 31 Aralık 2023 tarihli bilançolarını enflasyon düzeltmesine göre düzenlediklerinde, parasal olmayan kıymetleri ve kaynakları 2004’ten itibaren düzeltmiş olacaklar. Enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkı geçmiş yıllar kâr/zararı hesabında gösterilecektir. VUK’un Geçici 33. maddesinde, geçmiş yıl kârlarının vergiye tabi olmayacağı, geçmiş yıl zararlarının da zarar olarak kabul edilmeyeceği belirtilmiştir,” dedi.
555 Nolu Tebliğ: Geçmiş Yıl Kârının Vergisi
Karyağdı, 555 seri numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nin, 2023 yılı enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan ve bilançoda “Geçmiş Yıllar Kârları Hesabı”nda yer alan kârın dağıtılması halinde şirketlerin %25 oranında kurumlar vergisi ve kâr payını elde eden gerçek kişi ortaklarının %15 oranında gelir vergisi ile karşılaşacağını ifade etti.
Tebliğdeki Düzenlemelerin Gözden Geçirilmesi Gerekiyor
Karyağdı, bu düzenlemenin geçmiş yıllar kârlarının gelecekteki zararlarla mahsup edilmesini engelleyeceğini vurgulayarak, “Bilançosunda geçmiş yıllar kârları olan firmaların cari yıl zararlarını kapatma imkânı ortadan kalkıyor,” dedi. Ayrıca tebliğdeki yorumun yasal olarak sıkıntılı olduğuna ve genişletici bir yorum yapıldığına dikkat çekti. VUK geçici 33’üncü maddesi gereğince, enflasyon düzeltme kârının dağıtılıp dağıtılmadığına bakılmaksızın asla kurumlar vergisine tabi tutulamayacağının altını çizdi.
Ankara YMM’nin mevzuatla ilgili komisyonunun bu konuya dair görüşü olduğunu da belirten Karyağdı, tebliğdeki geçmiş yıl kârlarının başka bir hesaba naklinde veya işletmeden çekilmesi durumunda gelir ve kurumlar vergisine tabi tutulacağına ilişkin hükmün kaldırılması gerektiğini ifade etti.
Kaynak: Ekonomim
