İMAM GÜNEŞ
Ticaret Bakanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), haziran ayına dair dış ticaret verilerini TİM Dış Ticaret Kompleksi’nde düzenlenen basın toplantısıyla duyurdu. Toplantıya Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın yanı sıra TİM Başkanı Mustafa Gültepe ve birçok ihracatçı katılım gösterdi.
Açıklanan verilere göre, Türkiye’nin ihracatı haziranda yüzde 8 artışla 20 milyar 537 milyon dolara, ithalatı ise yüzde 15,3 artışla 28 milyar 708 milyon dolara ulaştı. 2025 yılı Ocak-Haziran döneminde ihracat, yüzde 4,1 artışla 131 milyar 440 milyon dolara, ithalat ise yüzde 7,2 artışla 180 milyar 869 milyon dolara yükseldi.
Haziran ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı 4,8 puan azalarak yüzde 71,5 seviyesine geriledi. Yılın ilk yarısında bu oran, yüzde 72,7 oldu. Haziran ayındaki dış açık ise yüzde 38,8 artışla yaklaşık 8,2 milyar dolara çıkarak dikkat çekici bir artış gösterdi. Ocak-Haziran dönemindeki açık ise yüzde 16,3 artışla 49,4 milyar dolara yükseldi.
İthalatta En Fazla Azalan Ülke: İtalya
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, haziran ayındaki ihracat artışının 1,5 milyar doları aştığını ve yüzde 8’lik oranın, 2024 Temmuz ayından sonraki en yüksek yıllık ihracat artışı olduğunu belirtti. Ocak-Haziran dönemi itibarıyla en önemli ticaret ortaklarından olan AB’ye ihracatın yüzde 8 artarak 57,7 milyar dolara ulaştığını ifade eden Bolat, paritedeki düşüşten en çok etkilenen ülke grubu olmasına rağmen, AB’ye ihracatta 112,8 milyar dolarlık rekor seviyenin aşıldığını vurguladı.
Yılın ilk altı ayındaki ithalatla ilgili bilgiler veren Bolat, en çok düşüş yaşayan ilk beş ülkenin sırasıyla 1,7 milyar dolar azalışla İtalya, 596 milyon dolar azalışla İsrail, 384 milyon dolar azalışla Hindistan, 376 milyon dolar azalışla Avustralya ve 353 milyon dolar azalışla Rusya olduğunu açıkladı. Buna ek olarak, ithalatın en çok arttığı ilk beş ülke ise 2,7 milyar dolar artışla Çin, 2,3 milyar dolar artışla İsviçre, 1,9 milyar dolar artışla Almanya, 1,7 milyar dolar artışla BAE ve 702 milyon dolar artışla Kazakistan oldu. TİM Başkanı Mustafa Gültepe, Türkiye’nin küresel pazarlardaki rekabet gücünün zayıfladığını ve bu durumun firmaların ihracat motivasyonunu azalttığını ifade etti. İhracatta orta ve uzun vadeli hedefler için Türkiye’nin önceki yıllardaki rekabetçilik düzeyine geri dönmesi gerektiğinin altını çizen Gültepe, ihracat ailesine katılan firma sayısındaki azalmanın önemli bir uyarı olduğunu belirtti. Son aylarda 26 sektörden neredeyse yarısının eksi yazdığını dile getiren Gültepe, “Bazı illerimizde ihracatın neredeyse tamamı tek bir sektör tarafından gerçekleştiriliyor. 2024’te toplam mal ihracatımızın yüzde 51’ini, hizmet ihracatımızın yüzde 30’unu ilk 1000 firma sağlıyor. Anadolu’nun üretim gücü yüksek; bu potansiyeli harekete geçirebilmek için yeni desteklere ihtiyaç var” şeklinde konuştu.
Paritenin İhracata Üç Aylık Katkısı 1,6 Milyar Dolar
■ Hizmet ihracatının yaklaşık 9,5 milyar dolar olması bekleniyor.
■ Sektörler bazında otomotiv, 3,4 milyar dolarla liderliğini sürdürmekte. Otomotivi, 2,6 milyar dolarla kimyevi maddeler, 1,4 milyar dolarla çelik, 1,3 milyar dolarla elektrik elektronik ve 1,2 milyar dolarla hazır giyim izlemekte.
■ Toplamda 18 sektör ihracatını artırdı.
■ En çok ihracat yapan ilk beş il İstanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara ve İzmir olarak sıralandı.
■ Haziranda 864 firma ilk kez ihracat yaptı.
■ Paritenin ihracata katkısı 622 milyon dolar oldu ve son üç ayda toplamda 1,6 milyar dolara ulaştı.
■ 57 ülkede yüzde 50’nin, 108 ülkede yüzde 10’un üzerinde ihracat artışı kaydedildi. Genel olarak 134 ülkeye ihracatın arttığı görüldü.
■ 2025 Ocak-Haziran döneminde, ithalatta en çok azalış yaşayan ilk beş fasıl; 523 milyon dolar azalışla demir ve çelik, 487 milyon dolar azalışla mineral yakıtlar, 321 milyon dolar azalışla hububat, 204 milyon dolar azalışla metal cevherleri ve 138 milyon dolar azalışla gıda sanayiinin kalıntıları şeklinde gerçekleşti.
■ Aynı dönemde ithalatta en çok artış gösteren ilk beş fasıl; 2,9 milyar dolar artışla kıymetli ve yarı kıymetli taşlar, 2,2 milyar dolar artışla motorlu kara taşıtları, 1,2 milyar dolar artışla elektrikli makina ve cihazlar, 856 milyon dolar artışla kakao ve 789 milyon dolar artışla alüminyum ve alüminyumdan eşya olarak belirlendi.
Kaynak: Ekonomim
