YENER KARADENİZ/İSTANBUL
Uzun yıllar boyunca otomotiv ve kimya sanayisinin ardından üçüncü sırayı ellerinde tutan hazır giyim sektörü, 2025 yılının ikinci çeyreği itibarıyla ihracatta önemli bir düşüş yaşadı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, mayıs ayında elektrik-elektronik sektörünün gerisine düşerek 4. sıraya inen hazır giyim, haziran ayında bir basamak daha gerileyerek 5. sıraya düştü. Sektörün genel ihracattaki payı ise yüzde 6,2’ye düşerek tarihi bir dip noktaya ulaştı. 2019 yılında bu oran yüzde 10 seviyelerinde iken, 2020’de yüzde 9,8, 2021’de yüzde 9,2, 2022’de yüzde 8,6, 2023’te yüzde 8,1 ve 2024’te yüzde 6,9 seviyelerine geriledi.
Sektörde birim maliyetlerin rakip ülkelere kıyasla yüzde 40-50 oranında daha yüksek hale gelmesi, Avrupa’daki ekonomik durgunluk ve kur artışının enflasyon karşısında zayıf kalması, bu düşüşün başlıca nedenleri olarak öne çıkıyor. Sektör temsilcileri, siparişlerin Bangladeş, Vietnam ve Mısır gibi ülkelere kaydığını ve iç piyasada da ithalata yönelimin arttığını vurguluyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, geçtiğimiz yıl 3 milyar 560 milyon dolar olan hazır giyim ithalatı, bu yılın ilk beş ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20,9 artış göstererek 1 milyar 503 milyon dolara ulaştı.
Bu yılın ilk yarısında sektördeki ihracat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,5 oranında azalırken, 8 milyar 127 milyon dolara düştü. Haziran ayında ise düşüş daha da belirgin hale geldi; bu dönemde bir önceki aya göre yüzde 21, 2024 yılının aynı ayına göre ise yüzde 6,9 azalarak 1 milyar 200 milyon dolara geriledi.
Mısır Faktörü de Rol Oynadı
Son yıllarda artan enerji ve işçilik maliyetleri, birçok Türk hazır giyim firmalarının üretim yatırımlarını Mısır’a kaydırmasına sebep oldu. Düşük maliyet ve gümrük avantajları neticesinde Mısır, Türkiye merkezli markalar için cazip bir üretim merkezi haline geldi. Ancak bu durum, Türkiye’nin ithalat dengesini de olumsuz etkilemektedir. 2024’ün ilk beş ayında Türkiye’nin Mısır’dan yaptığı hazır giyim ithalatı 170 milyon dolara yükseldi. Bu rakamla Mısır, daha önce gerisinde bulunan Bangladeş, Vietnam ve Hindistan gibi ülkeleri geride bırakarak, Türkiye’nin ithalat yaptığı ülkeler sıralamasında Çin’in ardından ikinci sıraya yerleşti. Sektör temsilcileri, Mısır’daki yatırımların hem Türkiye içerisindeki üretimi ve ihracatı baskıladığını hem de yerli istihdam ve katma değer kaybına yol açtığını belirtiyor.
Kaynak: Ekonomim
