MEHMET KAYA/ANKARA
Belediyelerin SGK borçlarıyla ilgili tartışmalar, dış borçlanma olanaklarının neredeyse tamamen sona ermesi ve arsa üretimi ile diğer paylara yönelik uygulamaların etkisiyle daha da derinleşmiş durumda. Türkiye Belediyeler Birliği Başkan Vekili ve Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar, belediyelerin mali sorunlarını çözmek amacıyla, iktidar ve muhalefet belediyeleri ile iş birliği içinde yeni bir girişim başlattı. Bu çerçevede Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’le ayrı ayrı görüşmeler gerçekleştirildi. Karalar, Cevdet Yılmaz ile gerçekleştirdiği görüşme sonrası bir dizi tedbir önerisi sunduklarını ifade etti. Söz konusu önerilerin Maliye’nin ek gelir elde etmesine de katkı sağlayacağı belirtildi ve iktidar partisi belediye başkanlarının da katıldığı vurgulandı.
“Enflasyonun Şişirdiği Tutarlar Dikkate Alınmıyor”
Son zamanlarda muhalefet belediyelerine yönelik “borç bu dönemde yükseldi” eleştirilerine cevap veren Karalar, enflasyonun etkisiyle tüm mali tutarların arttığını, bu durumu göz önünde bulundurmanın önemli olduğunu belirtti. Borç yapılandırması için önerileri arasında önceki faizlerin silinmesi, düşük faizle yeniden yapılandırma veya ana paradan ödemelerin düşülmesi ve kalan borcun 12 ay taksitle ödenmesi yer aldı. Normal borç yapılandırmalarında vadenin 46 aya kadar uzatılabildiğini hatırlatan Karalar, devlet için 12 ay vadenin hızlı ve ek gelir anlamına geleceğini ifade etti. Mevcut borç stokunun çözümlenmesinin ardından merkezi yönetimin yetkilerini kullanarak, gelir payları aktarılırken borcun kesilmesi yoluna gidilebileceğini de söyledi.
Belediyeler “Arsa Üretme” Yetkisinin Alınmasından Rahatsız
Konuya ilişkin EKONOMİ’ye bilgi veren kaynaklar, Belediyeler Birliği’nin öncelikli taleplerine yönelik Cevdet Yılmaz’ın çözüm konusunda kesin bir taahhütte bulunmadığını, ancak taleplere daha ılımlı yaklaştığını belirtti. Ayrıca, belediyelerin borç ödeme ve gelir oluşturma süreçlerinde kullandığı arsa üretme yetkilerinin kısıtlanmasının son dönemdeki borç birikiminde etkili olduğu ifade edildi.
Finansal Borç 5,5 Milyar Dolar
Belediyelerin, ağırlıklı olarak büyük şehirlerde, finansal kuruluşlara iç ve dış borçları bulunuyor. Kamuya olan borçlar ise çeşitli projelerden ya da vergi gibi mali yükümlülüklerden kaynaklanıyor. Bununla birlikte, SGK’ya sıkça borç yapıldığı da biliniyor. Dış ve iç borçlanma yoluyla finansman sağlamak da yaygın bir yöntem. Ancak bu konuda konsolide bir özel borç stoku verisi açıklanmıyor. Prof. Dr. Hakkı Hakan Yılmaz’ın 2023 verilerine dayanarak yaptığı bir çalışma, belediyelerin banka ve diğer finansal kuruluşlara olan borç stokunun 5 milyar 494 milyon dolar olduğunu göstermiştir. Ayrıca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, SGK’ya olan belediye borçlarının 167 milyar TL düzeyinde bulunduğunu aktarmıştır.
Kaynak: Ekonomim
