Fırat EDAŞ’tan Yenilenebilir Enerji ve Yatırım Açıklamaları
Mehmet KAYA
ELAZIĞ- Fırat Elektrik Dağıtım (Fırat EDAŞ) Müdürü Müjdat Çelik, Elazığ, Malatya, Bingöl ve Tunceli illerinde sundukları elektrik dağıtım hizmetlerinde yenilenebilir enerji kaynaklarının ön dikkat çektiğini belirtirken, bölgenin güneş enerjisi açısından son derece verimli olduğunu ifade etti.
Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) bölge gezileri çerçevesinde, Müjdat Çelik ve ELDER Genel Sekreteri Fakir Hüseyin Erdoğan, Fırat EDAŞ merkezinde gazetecilerle bir araya geldi. Çelik, Malatya’da deprem sonrası yaşanan sorunların bertarafı için önemli yatırımlar gerçekleştirdiklerini hatırlattı.
Deprem sonrası kayıpların arttığını ancak yapılan yatırımlar ve uyum çalışmaları sayesinde bu kayıpların hızla eski seviyelere getirildiğini belirten Çelik, bu dönemde toplam yatırım taahhütlerini aşarak yüzde 105 bir yatırım gerçekleşme oranına ulaştıklarını vurguladı.
Yenilenebilir Enerji Potansiyeli
Bölgenin güneş enerjisi potansiyeli hakkında bilgi veren Çelik, dağıtım sistemine bağlı olarak 490 MW kurulu güçte 835 güneş enerjisi santrali (GES) bulunduğunu aktarırken, ayrıca 128 MW kurulu güçte 20 hidroelektrik santralinin de varlığını hatırlattı. Biyoenerji ve rüzgar enerjisi alanında ise 14 tesisin faaliyet gösterdiğini belirtti.
Çelik, geçen yıl toplamda 1,27 teravatsaat enerji üretildiğini ve sistemden aldıkları enerjinin yüzde 38,5’inin yenilenebilir kaynaklardan elde edildiğini kaydetti. Ayrıca, bölgede 1 milyon 105 bin abonenin yüzde 65’inin meskenlerden oluştuğunu ve bu meskenlerin yıllık tüketiminin yaklaşık 1,3 teravatsaat seviyesinde olduğunu belirtti. Bu sayede, bölgedeki meskenlerin enerji ihtiyacının tamamının yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanabileceğini vurguladı.
Yatırım Artışı ve Altyapı Yenileme
Müjdat Çelik, Malatya odaklı 6 Şubat depremlerinin etkilerini doldurmak amacıyla kapsamlı altyapı yenileme çalışmaları yapıldığını ifade etti. Bu yıl sonunda tamamlanacak dördüncü uygulama döneminin yatırım miktarının beklenenden fazla olduğunu ve gerçekleşmenin yüzde 105’e ulaştığını açıkladı. Toplamda 11,8 milyar TL’lik yatırım yaptıklarını aktardı.
Göreve geldiklerinde kayıp-kaçak oranının yüzde 13,4 olduğunu, bunu yüzde 8-9 aralığına düşürdüklerini belirten Çelik, depremin ardından yaşanan artışın ardından bu oranın yeniden düşürüldüğünü ve 2024 sonu itibarıyla yüzde 8,82 düzeyine geldiğini sözlerine ekledi. Keban Barajı’nın bir aylık enerji üretimi kadar kayıp-kaçak önlendiğini ifade etti. Son bir yılda yürütülen faaliyetler ile 64 bin haneye 1 yıl boyunca yetecek enerjinin kayıp-kaçak olmaktan çıkarıldığını belirtti.
Bölgedeki yatırımlara devam ettiklerini belirten Çelik, gelecekte yer üstü hatların uygun yerlerde toprak altına alınmasının önemine değindi.
Yapay Zeka Destekli Enerji Yönetimi
Müjdat Çelik, Fırat EDAŞ’ın yürütücüsü olduğu EnergyMind AR-GE projesinin, EPDK tarafından onaylandığını ve bu projenin tüm sektöre olumlu katkılar sağlayacağını vurguladı. EnergyMind projesi, sistemin sürekli izlenmesini ve arıza, bakım-onarım, yenileme gibi olumsuz durumların önceden tahmin edilmesini sağlayacak.
Bu projenin sadece bir Ar-Ge çalışması olmadığını, aynı zamanda dijitalleşmenin altyapı yönetimine entegrasyonu anlamına geldiğini kaydeden Çelik, arızaların oluşmadan önce tahmin edilmesi ve müdahale süreçlerinin otomatikleştirilmesi gerektiğini belirtti. Bunun, veri odaklı karar mekanizmaları ile mümkün olacağına dikkat çekti.
ELDER Genel Sekreteri Fakir Hüseyin Erdoğan da, projenin 36 ay içinde tamamlanmasının planlandığını belirtirken, bu projenin başarılı olması halinde yapay zeka olgunluk modeli de dahil olmak üzere hizmete sunulmasını umduklarını ifade etti.
Kaynak: Ekonomim
