ŞEBNEM TURHAN
Borsa İstanbul’da son iki yılda reel anlamda kayıp yaşayan hisse oranı yalnızca yüzde 30 olarak kaydedildi. Şubat 2023’te borsada işlem gören 584 şirketten, hisse fiyatları enflasyonun üzerinde artış gösterebilenlerin sayısı ise 179 olarak belirlendi. Buna karşın, 405 şirketin hisse fiyatı reel olarak düşüş yaşadı. Nominal olarak her 5 hisseden 1’i geçtiğimiz iki yılı kayıpla geçirse de reel kayıplar çok daha belirgin hale geldi. İki yıl süresince nominal ve reel kayıpları en çok görülen şirketler arasında Pamel Elektrik, İmaş Makine ve Hektaş öne çıktı. Yükseliş gösteren üç şirket ise Lydia Yeşil Enerji, Ray Sigorta ve Pera Yatırım Holding oldu.
Borsa İstanbul endekslerinde dalgalanma devam ediyor. Cuma günü sert kayıplarla kapanan borsa, dün pozitif bir hava ile yeniden hareketlendi. Ancak son zamanlarda yaşanan pozitif gün sayısı oldukça az. 2023 Şubat’ında düşük faiz ve değer kaybeden TL ile birlikte sıkı para politikasının henüz devreye girmediği dönemde, halka arzlara ve hisse senedi piyasalarına ciddi bir ilgi vardı. Bu ilgi, şirket hisselerinin fiyatlarını yukarı çekerken halka arzların yüksek getiri potansiyeli yatırımcıları cezbetti. Haziran 2023’ten itibaren uygulamaya konulan sıkı para politikası ve yükselen TL faiz oranları, borsa yatırımcılarının ilgisini sabit getirili araçlara kaydırdı. Ayrıca, beklenen yabancı yatırımcının hisse senedi piyasasına gelmemesi, likidite sorununu daha da derinleştirdi. Küresel piyasalardaki dalgalanmalar da borsa endekslerine olumsuz etki yapıyor.
Nominal Olarak Kayıp Yaşayan 121 Şirket
Bu bağlamda Borsa İstanbul’da son iki yılda işlem gören 584 hisseyi incelediğimizde, pozitif performans sergileyen şirketlerin sayısının oldukça sınırlı kaldığı görülüyor. 21 Şubat kapanış fiyatları dikkate alınarak EKONOMİ’nin yaptığı hesaplamalara göre, 584 hisse arasında nominal olarak 121 hissenin Şubat 2023’teki fiyatlarının altında işlem gördüğü belirlenmiştir. Bu ise her 5 hisseden 1’inin fiyatının iki yıl öncesinin altında olduğunu göstermekte. Ancak bu hesaplama, iki yıllık tüketici enflasyonundan arındırıldığında daha olumsuz bir tablo çıkıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre son iki yılda tüketici enflasyonu yüzde 134,29 artış gösterdi. 584 hissenin 2 yıllık fiyat değişimleri bu enflasyon oranından arındırıldığında reel olarak kayıp yaşayan şirket hissesi sayısı 405’e yükseliyor. Bu durum, her 10 hisseden 7’sinin son 2 yılda fiyatının reel olarak düştüğünü ortaya koyuyor. Sadece 179 şirket hissesi, 2 yıllık tüketici enflasyonunu aşarak reel anlamda değer kazandı.
En Yüksek Kayıp Yaşayan İlk 10 Şirket
584 şirketin incelenmesi neticesinde, en fazla kayıp yaşayan ilk 10 hissenin yarısının yıldız pazarında, diğer yarısının ise ana pazar ve yakın izleme pazarında yer aldığı tespit edildi. Reel olarak yüksek kayıp yaşayan hisselerin çoğunluğu, 2020 sonrası yapılan halka arz şirketlerinden oluşuyor. Son iki yılda nominal olarak yüzde 76,6, reel olarak ise yüzde 90,01 kayıp yaşayan Pamel Elektrik zirvede yer aldı. İmaş Makine, nominal yüzde 76,13 ve reel yüzde 89,81 kayıpla ikinci sıradayken, analistlerin dikkatini çeken Hektaş hisseleri nominal olarak yüzde 74,18, reel olarak ise yüzde 88,97 düşüşle üçüncü sırada yer alıyor. Diğer en fazla kayıp yaşayan şirketler arasında İşbir Sentetik, İhlas Haber Ajansı, Aksu Enerji, Penta Teknoloji ve Can2 Termik de bulunuyor.
En Yüksek Getiri Sağlayan İlk 10 Şirket
İki yıl boyunca Türkiye piyasasında oldukça iyi performans gösteren 179 hisse arasında, öne çıkan ilk 10 şirketin çoğunluğunun yıldız pazarında işlem gördüğü dikkat çekiyor. Alt pazarda işlem gören Lydia Yeşil Enerji, nominal olarak yüzde 4349,24, reel olarak ise yüzde 1799 yükselişle birinci sıradayken, onu nominal yüzde 20250,5, reel yüzde 817,9 artışla Ray Sigorta takip ediyor. Ayrıca Tera Portföy Birinci Serbest Fonu tarafından yapılan alımlarla dikkat çeken Pera Yatırım Holding yüzde 1970,34 nominal ve yüzde 783,66 reel artışla üçüncü sırayı aldı. Diğerleri arasında Gürsel Turizm, Sanifoam Sünger Sanayi ve İzmir Fırça Sanayi de yer alıyor.
Açığa Satış İşlemlerinde ‘Yukarı Adım’ Kuralı Uygulanacak
Borsa İstanbul, BIST 50 endeksinde yer alan ve açığa satış yapılabilen paylarda açığa satış işlemleri için yukarı adım kuralının uygulamasına geçtiğini duyurdu. Borsa, bu kararı Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) aracılığıyla kamuoyuna iletti. Açıklamada, açığa satış işlemi gerçekleştirilecek payların, son işlem fiyatından daha yüksek bir fiyat üzerinden yapılması gerektiği belirtildi. Ancak, son fiyatın bir önceki fiyattan daha yüksek olması durumunda açığa satış işlemleri son fiyat düzeyinden de gerçekleştirilebilecek.
Bankalar Arasında Zirveyi Garanti BBVA Hissesi Aldı
584 şirket arasında bankacılık sektörü hisseleri incelendiğinde, 10 bankanın yarısının son iki yılı pozitif şekilde kapatmayı başardığı gözlemleniyor. En yüksek kayıpla kapatan banka hissesi nominal olarak yüzde 70,24 artmış olmasına rağmen reel olarak yüzde 27,34 düşüş gösteren Halkbank olurken, onu nominal yüzde 76,71 artış gösterdiği halde reel olarak yüzde 24,6 kaybeden ICBC izledi. TSKB, nominal olarak yüzde 81,71 yükselirken reel olarak yüzde 22,44 kaybı; Şekerbank ise nominalde yüzde 98,94 artışına rağmen reel olarak yüzde 15,1 kayıpla dördüncü sırada yer aldı. Reel kayıp yaşayan son banka ise nominal yüzde 120,43 artmış olmasına rağmen reel olarak yüzde 5,91 gerileyen Akbank oldu. Garanti BBVA, Albaraka Türk, İş Bankası, Vakıfbank ve Yapı Kredi hisseleri ise yatırımcısına kazandırdı. Hesaplamalara göre Albaraka Türk nominal yüzde 150,56, reel yüzde 6,94, Vakıfbank nominal yüzde 160,54, reel yüzde 11,2; Yapı Kredi Bankası nominal yüzde 187,55, reel yüzde 22,73, İş Bankası ise nominal yüzde 272,43, reel yüzde 58,96 yükseldi. Bankalar arasında en yüksek getiri sağlayan ise nominal yüzde 443,75, reel yüzde 132,1 artış gösteren Garanti BBVA oldu.
Kaynak: Ekonomim
