YENER KARADENİZ/İSTANBUL
Türkiye’de cep telefonu piyasası, yıllık 12 milyon adet satışla önemli bir yere sahipken, geçen yıl yaşanan daralma ile birlikte ithalatın artış göstermesi bekleniyor. Özellikle yolcu beraberinde getirilen cihazlar için uygulanan 45 bin TL’lik IMEI kayıt ücreti, tüketicileri yeni ithal cep telefonlarına yönlendirdi. Bu durum, ithalat istatistiklerine de yansımakta. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, 2025’in ilk dört ayında cep telefonu ithalat adedi yüzde 21 artarak 1 milyon 924 bine, ithalat değeri ise yüzde 4,2 artışla 856 milyon dolara ulaştı. Böylece 2024’te düşüş kaydeden adet bazlı ithalat, yeniden yükselişe geçti. Bu gelişme, birim fiyatların düştüğüne işaret ediyor ve Türkiye’nin daha fazla cep telefonu ithal ettiğini, ancak ithal edilen cihazların ortalama fiyatının geçen yıla göre daha düşük kaldığını gösteriyor. Tüketici tercihlerinin orta ve alt segment modellere yönlendiği gözlemleniyor. 2024 yılı genelinde cep telefonu ithalatı adet bazında yüzde 1,2 azalarak 5 milyon 57 bin adede gerilemişken, değer ise yüzde 10,3 artışla 2 milyar 618 milyon dolara ulaşarak rekor seviyelere çıktı. Bu, geçen yıl tüketici talebinin daha yüksek modellere kaydığını ortaya koyuyor ve daha az sayıda ama daha pahalı cihazların ithal edildiğini gösteriyor.
Yolcu beraberi cazibesini yitirdi
Sektör temsilcileri, son dönemde yurt dışından getirilen telefonlara yönelik IMEI kayıt ücretinin 45 bin TL’ye yükselmesinin, yolcu beraberi cihazların çekiciliğini önemli ölçüde azalttığını belirtiyor. Bu yüksek kayıt maliyeti, birçok tüketiciyi Türkiye içindeki cep telefonu pazarına geri yönlendirdi. Böylece yurtiçi satış kanalları üzerinden yapılan ithalat təkrar artış yaşadı. Eğer 2025’in ilk dört ayındaki bu yükseliş yıl geneline yayılırsa, Türkiye’nin yıllık cep telefonu ithalatının yeniden 5 milyon adedin üzerine çıkabileceği, hatta 2024 seviyesini aşabileceği öngörülüyor.
Kaçak adedi 3-3,5 milyon adet Mobil İletişim
Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş Adamları Derneği (MOBİSAD) Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, yolcu beraberi getirilen telefon sayısında önemli bir azalma gözlemlense de, kaçak cihazların sayısında bir artışın devam ettiğini vurguladı. Henüz yürürlüğe girmeyen kullanılmayan cep telefonlarının IMEI havuzundan silinmesi kararının etkili olduğunu belirten Turnacı, “Bu kararın aşamalı bir şekilde uygulanacağını düşünüyoruz. Bu nedenle kaçak telefon sayısında henüz bir azalma yok. Sahadan aldığımız verilere göre burada 3-3,5 milyon adetlik bir rakamdan söz edilebilir” dedi. Ayrıca, sektörde hızla büyüyen bir diğer alanın yenilenmiş telefon pazarı olduğunu ifade ederek, burada da taksit ve garanti seçeneklerinin etkisiyle artan rakamlara ulaşıldığını dile getirdi.
■ Harç bedeli yeniden düzenlenmeli
MOBİSAD Başkanı Turnacı, yolcu beraberi getirilen telefonlarla ilgili olarak, “Geçen yıllarda bu alandaki adetler 1-1,5 milyon bandına ulaşmaktaydı. Ancak şu an yaptığımız piyasa araştırmaları ve üyelerden aldığımız geri dönüşler doğrultusunda bu rakamlarda ciddi bir azalma olduğunu görmekteyiz. Çünkü bu harç bedeli, cep telefonu alımını cazip kılmamaktadır. Bu nedenle talep ülke içinde yönlenmiştir. Ancak hala yurt dışından önemli miktarda cep telefonu getirilmektedir. Bu süreçte yurtdışından cep telefonu almaya alışkanlık kazanan bir kesim bulunuyor. Bu alanda düzene ihtiyaç olduğu kanaatindeyiz. Bugün belki cazip değil, ama yarın ülkemizde fiyatların artması ile yurt dışından telefon getirmek daha cazip hale gelebilir. Vergide adaleti sağlamak ve düşük segment cihaz almak zorunda kalan vatandaşların mağduriyetini önlemek için cihazın vergi bedeli ile harç bedelinin eşitlenmesini istiyoruz.”
Kaynak: Ekonomim
