İsrail-İran Çatışmaları Küresel Piyasalarda Tedirginlik

İsrail ve İran arasında geçen hafta Cuma günü başlayan ve devam eden karşılıklı saldırılar, dünya genelinde artan risk algısını etkileyen önemli bir mesele olarak dikkat çekiyor.

Sabaha karşı İran’dan İsrail’e doğru gerçekleşen yoğun füze saldırıları, İsrail’de geniş bir alanda hava alarmları çalmasına neden oldu. Son füze atışlarında, hava savunma sistemlerini aşan bazı füzelerin Tel Aviv ve çevresine isabet etmesi, durumu daha da tedirgin edici hale getirdi.

Analistler, ABD ve Çin arasındaki ticaret anlaşmasının sağladığı artan risk iştahının, Orta Doğu’da yaşanan jeopolitik gerilimin tırmanmasının ardından azaldığına dikkat çekiyor. İran ile İsrail arasındaki gerginlik, enerji arzına yönelik belirsizlik yaratarak imalat sanayi açısından riskler ortaya çıkarabileceği değerlendiriliyor.

ABD’nin ticaret ortaklarıyla yürütmekte olduğu tarife müzakerelerine ilişkin gelişmeler de yakından izleniyor. Bu hafta Kanada’daki G7 zirvesinde liderlerin ticaret ilişkilerine dair görüşmeler yapması bekleniyor.

Trump: Umuyorum bir anlaşma olacak

ABD Başkanı Donald Trump, İran ile İsrail arasındaki çatışmalara dair yaptığı açıklamada, artık bir anlaşmanın sağlanmasının zamanı geldiğini ifade etti. Kanada’dan Beyaz Saray’a dönüşünde gazetecilerin sorularına yanıt veren Trump, “Umuyorum bir anlaşma olacak.” dedi.

Trump ayrıca, ihtiyaç duyulması halinde ABD’nin İsrail’i savunmak için gereken her şeyi yapacağını belirtti.

Analistler, ABD’deki tarife müzakereleriyle ilgili iyimserliğin azalması ve enflasyon-resepsiyon kaygılarının Orta Doğu’daki jeopolitik gerilimlerle birlikte yeniden artabileceğini değerlendirdi.

Petroldeki yükseliş 4. gününe taşındı

İsrail ve İran arasındaki çatışmaların etkisi, Brent petrolün varil fiyatındaki yükselişi dördüncü iş gününe taşıdı. Yeni haftaya yüzde 0,4’lük bir artışla 73,9 dolardan başlayan petrol fiyatları, Hürmüz Boğazı’nda olası sevkiyat gecikmeleriyle ilgili endişeleri artırıyor.

Jeopolitik gelişmeler altın fiyatlarını da etkiliyor. Cuma günü altının ons fiyatı yüzde 1,4 artışla 3 bin 433 dolardan kapanırken, şu an için yüzde 0,1’lik bir düşüşle 3 bin 430 dolardan işlem görüyor.

Tahvil piyasalarında Cuma günü satış ağırlıklı bir seyir yaşanırken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,41 seviyesine yükseldi. Bu faiz şu anda yüzde 4,42 olurken; dolar endeksi yeni haftaya yüzde 0,5 artışla 98,2 seviyesinden başladı.

Bu durum pay piyasalarına da yansıdı; savunma ve enerji şirketlerinin hisselerinde artış gözlemlendi. Örneğin, Lockheed Martin’in hisseleri yüzde 3,7, RTX Corporation’ın hisseleri yüzde 3,3 oranında değer kazandı. Enerji sektöründe ise Exxon’un hisseleri yüzde 2,2, ConocoPhillips’in hisseleri yüzde 2,4 yükseldi.

Ancak, petrol fiyatlarındaki artış hava yolu şirketlerinin hisse değerlerini olumsuz etkiledi. American Airlines hisseleri yüzde 5, United Airlines hisseleri yüzde 4,5 ve Delta Air Lines hisseleri ise yüzde 4 civarında düştü.

Cuma günü New York Borsası’nda Nasdaq endeksi yüzde 1,30, Dow Jones endeksi yüzde 1,79 ve S&P 500 endeksi yüzde 1,13 geriledi. Bununla birlikte, endeks vadeli kontratlar yeni haftaya pozitif bir seyirle başladı.

Avrupa piyasalarında enerji arzı endişesi

Avrupa borsaları, jeopolitik gelişmeler nedeniyle olumsuz bir seyir izlerken, artan enerji maliyetlerinin bölgedeki üretim maliyetlerini artırabileceğinden endişe ediliyor.

Analistler, Hürmüz Boğazı’ndaki olası kapatma girişimlerinin enflasyonla mücadele eden tüm ülkeleri zora sokabileceğini kaydetti. Bu çerçevede, geçen Cuma günü İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,39, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,04, Almanya’da DAX 40 yüzde 1,07 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,28 geriledi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar da yeni güne negatif başladı.

Asya borsaları Hong Kong hariç pozitif seyrediyor

Asya borsalarının ilk işlem gününde Hong Kong hariç genel olarak olumlu bir görünüm öne çıkıyor. ABD ve Çin arasındaki ticaret anlaşmasıyla birlikte artan risk iştahı, bölgedeki pay piyasalarını destekliyor.

Japonya ve Güney Kore’nin yakın zamanda tarifeler konusunda ABD ile uzlaşacağı beklentisi ise piyasaları güçlendiriyor. Güney Kore’de siyasetteki belirsizliklerin sona ermesinin ardından Kospi endeksindeki alım yönlü hareketlilik dikkat çekiyor.

Bugün açıklanan verilere göre, Çin’de perakende satışlar Mayıs ayında yıllık yüzde 6,4 artış gösterirken, bu veri beklentilerin üzerinde geldi. Öte yandan, sanayi üretimindeki büyüme yıllık bazda Nisan’daki yüzde 6,1’den yüzde 5,8’e geriledi. Yeni konut fiyatları Mayıs ayında yüzde 0,22 değer kaybetti, ikinci el konut fiyatları ise yüzde 0,5 azaldı.

Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,2, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,3 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2 değer kazandı. Hong Kong’daki Hang Seng endeksi ise yatay bir seyir izledi.

Yurt içinde gözler ödemeler dengesi verilerinde

Borsa İstanbul, Cuma günü değer kaybı ile %2,19 gerileyerek 9.311,88 puandan günü tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’ndaki (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise Cuma akşamı normal seans kapanışına paralel 10.415,00 puandan işlem gördü.

Bugün açıklanacak Nisan ayı ödemeler dengesi verileri, yatırımcıların odak noktası haline geldi. AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, cari işlemler hesabının Nisan ayında 7 milyar 80 milyon dolar açık vermesini bekliyor. Cari işlemler açığının 2025’te 18 milyar 988 milyon dolar seviyesine çıkacağı tahmin ediliyor.

Dolar/TL, Cuma günü %0,2 artışla 39,4140’tan kapanırken, bankalararası piyasanın açılışında %0,1’lik artışla 39,4600 seviyesinden işlem görmekte.

Analistler, yurt içinde ödemeler dengesi, perakende satışlar ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) piyasa katılımcıları anketinin izleneceğini, yurt dışında ise ABD’de New York Fed’in imalat sanayi endeksinin belli olacağını bildirdi. Orta Doğu’dan gelecek haber akışının piyasaların yönü üzerinde etkili olacağını belirten analistler, BIST 100 endeksinde 9.300 ve 9.200 seviyelerinin destek, 9.400 ve 9.500 puanın ise direnç konumunda olduğunu kaydetti.