Kağızman’da 50 dönüm civarında kayısı üretimi gerçekleştiren Emrah Atış, bu sezon 80 ile 120 ton arasında rekolte beklediklerini açıkladı. Artan girdi maliyetleri dolayısıyla, beklenen fiyatın 60 TL’nin altında olmaması gerektiğini vurgulayan Atış, “Gübre, ilaç, işçilik maliyetleri üç katına yükseldi. İstenilen fiyatlar düşük olsa da, üretici bu maliyetlerle ancak 60 liradan ürün satarak ayakta kalabilir” ifadelerini kullandı.
Kağızman’da bazı bölgelerde don etkisinin gözlemlendiğini aktaran Atış, esas üretim kaybının çiçeklenme dönemindeki yağışlar ve yetersiz arı kolonisinden kaynaklanan tozlanma eksikliği nedeniyle meydana geldiğini belirtti. Ayrıca, bilgi eksikliğinin de verim kaybına yol açtığını dile getiren Atış, üreticilerin zamanında gübre kullanmadığını ve zararlılarla mücadelede yetersiz kaldığını ifade etti. “Kabuklu bit ciddi bir sorun, ancak çoğu üretici bu konuda ne yapacağını bilmiyor” şeklinde konuştu.
Soğuk hava deposu eksikliği, üreticiyi zorluyor
Kağızman’ın önemli sorunlarından biri olarak soğuk hava deposu eksikliği öne çıkıyor. Atış, “Burada ürettiğimiz kayısının Iğdır’daki depolara taşınması ekstra maliyet anlamına geliyor. Bu durum ise ürünün gerçek değerini bulmasını engelliyor. Ayrıca, ilçede organize bir pazar alanı yok. Herkes kendi başına yer kiralayıp ürün satmayı deniyor. Özellikle küçük üreticiler, simsarların insafına kalıyor” diyerek durumu özetledi. Üreticilerin doğrudan ihracatçılarla iletişim kuramaması nedeniyle fiyatların aracılar tarafından belirlendiğine dikkat çeken Atış, “Üretici birliği kurulsa, belediyenin üreticiye öncülük etmesi faydalı olur. Aksi takdirde herkes kendi başına hareket ettiğinden simsarlar kazanıyor, üreticiler zarar ediyor” şeklinde konuştu.
Iğdır’da rekolte yüksek, pazarlama sorunları var
Iğdır Tarım İl Müdürlüğü verilerine göre, bu yıl 40 bin ton kayısı rekoltesi bekleniyor. 250 dönüm kayısı ve 200 dönüm elma bahçesi olan Hasan Doğan, Iğdır’da geçen yıla göre kayısı rekoltesinin yüksek olduğunu belirtti, ancak pazarlama yetersizliği nedeniyle üreticilerin kazanç elde edemediğini söyledi. Ürünün bir hafta içinde toplanıp elden çıkarılması gerektiğini vurgulayan Doğan, “Bu kısa sürede yeterli işçi ve alıcı bulamayan üreticiler, ya ürününü satamıyor ya da parasını alamıyor. Kayısı pazarlamasında ne birlik var, ne de kooperatif. Tüccar geldiğinde ürün beğenmezse gidiyor, çoğu zaman da malı alıp parasını ödemiyor. Al-kazan mantığıyla ilerliyoruz. Sağlam şirketlere ve yerel yönetimlerin öncülüğüne ihtiyacımız var” dedi.
Iğdır kayısısının Avrupa’ya tanıtılması gerekiyor
Kayısının yalnızca sofralık değil, aynı zamanda meysuluk ve kurutmalık olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirten Doğan, “Iğdır kayısısının aroması ve lezzeti dünya çapında eşsizdir. Ancak tanıtım eksikliği ve yeterli işleme tesislerinin olmaması sorun teşkil ediyor. Bir meyve suyu fabrikasının kurulması şart. Iğdır’dan Frankfurt’a doğrudan kargo seferleri düzenlenmelidir. Böylece üretici, emeğinin karşılığını alabilir” şeklinde yorum yaptı.
Ziraat Odası, soğuk hava deposu projesi için adım atıyor
Kağızman Ziraat Odası Başkanı Sülhettin Günday, ilçede bu yılki rekoltenin geçen yıla göre yüzde 50 oranında azaldığını ifade ederek, en büyük problemin soğuk hava deposu eksikliği olduğunu vurguladı. Günday, bu eksikliği gidermek amacıyla eylül ayında Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’na (TKDK) başvuru yapacaklarını ve iki ayrı arsa satın aldıklarını açıkladı.
“Geçen yıl 20 milyon TL’ye kurulabilecek bir soğuk hava deposunun maliyeti bu yıl 50 milyon TL’ye yükseldi. Arsamız hazır ve güneş enerjili sistemle birlikte başvurumuzu yapacağız. Gerekirse Ziraat Odası adına şirket kurup bu şekilde ilerleyeceğiz. Böylelikle üretici ürününü istediği fiyattan pazarlama imkânı bulacak” dedi.
Kaynak: Ekonomim
