Stablecoin, Türkçe’de varlığa endeksli kripto varlık olarak adlandırılmaktadır. Günümüzde stablecoin’ler büyük bir popülarite kazanmış durumda. Bazı ülkeler bu varlıkları yasaklamakta, bazıları ise düzenlemeler getirirken, bazı ülkeler hala durumu uzaktan takip etmektedir. Geçmişte kripto varlık yatırımcıları Bitcoin’i değişim amacıyla kullanıyordu. Ancak stablecoin’lerin çıkışıyla birlikte, yatırımcılar kripto varlık alım satım işlemlerinde önce stablecoin almayı tercih etmeye başladılar. Peki, stablecoin’lerin rolü sadece bu kadar mı? Bu varlıkların önem taşıdığı başka alanlar veya konular söz konusu mu?
Stablecoin’ler dünya ekonomisine yön verebilir mi?
Dünya genelinde Amerikan Doları’nın sahip olduğu önem herkes tarafından grubunu biliniyor. Yapılan son araştırmalar, stablecoin’lerin büyük bir bölümünün ABD Doları’na endeksli olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Bretton Woods anlaşması ile dünya ticaretinde merkezdeki konumunu sürdüren dolar, kripto varlık alanında da önemli bir yer edinmiş durumda.
Peki, bu durum karşılıklı bir ilişki mi?
Kesinlikle öyle.
Günümüzde ABD Doları’na bağlı kripto varlıkların nasıl ihraç edildiği hakkında bilgi sahibiyiz. USDT veya USDC gibi stablecoin’ler, ihraç edilen her dolar için rezervlerinde bir dolar bulundurmak zorundadır. Bu durum, Tether ile New York ve Washington savcıları arasında yaşanan gerilimlerle de gündeme gelmiştir.
Bu durumda akla gelen soru şudur: Ekonomik dalgalanmalar karşısında stablecoin ihraç eden şirketler, bu kripto varlıkların arkasında yatan rezervler ile hangi stratejileri yürütüyorlar?
Başlıca stablecoin ihraççıları olan Tether ve Circle, bu varlıklarını ağırlıklı olarak ABD Hazine bonoları ve para piyasası araçlarıyla destekliyor. Bu iki şirket, kısa vadeli borçlanma piyasalarında önemli aktörler haline gelmiştir. 2025 Mart itibarıyla, dolar cinsinden varlıklarla desteklenen kripto paraların yönettiği toplam varlık miktarı 200 milyar doları aşmıştır. Bu miktar, büyük yabancı yatırımcıların kısa vadeli ABD menkul kıymetleri portföylerini geride bırakması anlamına geliyor.
2024 yılında dolar destekli stablecoin projeleri, yaklaşık 40 milyar dolarlık ABD Hazine bonosu satın almıştır. Bu rakam, ABD devlet para piyasası fonlarının büyüklüğüne oldukça yakın bir seviyededir ve çoğu yabancı yatırımcıdan daha büyük bir tutarı ifade etmektedir.
Stablecoin’lerin geleneksel varlık piyasalarıyla olan etkileşimi daha fazla incelenmeyi hak etmiyor mu? Bu durum araştırmaya değer bir konu olarak karşımıza çıkıyor.
Bir örnek üzerinden değerlendirecek olursak: Stablecoin’lerin, ABD Hazine tahvili getirileri üzerinde bir talep baskısı oluşturması mümkün mü?
Uluslararası Ödemeler Bankası, bu konuyla ilgili kapsamlı bir araştırma gerçekleştirmiştir. Araştırma, Ocak 2021 ile Mart 2025 arasındaki günlük verilere dayanmaktadır. Araştırmada, altı büyük dolar destekli stablecoin’in piyasa değerleri toplanarak bir toplam hesaplanmış ve bu toplam üzerinden yapılan 5 günlük piyasa değeri değişimleri, stablecoin girişlerini değerlendirmek için bir gösterge olarak kullanılmıştır.
Stablecoin’ler kripto varlık dünyasının ötesine mi geçti?
Uluslararası Ödemeler Bankası’nın elde ettiği bulguları inceleyelim.
Öncelikle, stablecoin girişlerinin, 3 aylık ABD Hazine bonosu getirilerini 10 gün içinde yaklaşık 2-2.5 baz puan düşürdüğü görülmektedir. Bu durum, piyasada küçük ölçekli bir gevşeme etkisi yarattığı anlamına geliyor. Stablecoin çıkışları ise tam tersi bir etki yaparak kısa vadeli tahvil getirilerini artırmaktadır.
Etkilerin ihraççı bazında incelendiğinde, USDT girişlerinin bu baskıyı artırmada en etkili unsur olduğu, ardından USDC’nin geldiği tespit edilmiştir.
Sonuçlar, stablecoin’lerin geleneksel finans piyasalarında önemli roller üstlendiğini ve piyasa likiditesi ile faiz oranları üzerindeki etkilerinin dikkate alınması gerektiğini göstermektedir. Bu durum, para politikası aktarımı, finansal istikrar ve rezerv şeffaflığı açısından düzenleyicilerin stablecoin’leri daha yakından takip etmesi zorunluluğunu ortaya koymaktadır.
Artık stablecoin’ler, yalnızca bir kripto varlık olarak değil, aynı zamanda finansal sistemin ayrılmaz bir parçası olarak görülmelidir.
