HÜSEYİN GÖKÇE/ANKARA
MERVE YİĞİTCAN/İSTANBUL
AHMET USMAN/İZMİR
Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Gürsel Baran, bankaların ticari kredi kartları üzerindeki işlem kısıtlamalarının ticaretin normal akışını olumsuz etkilediğini ifade etti. Baran, ticari kartların kredi artış hızı sınırlamalarından muaf tutulması gerektiğini vurguladı. Bankaların ticari kartlarla yapılan harcamalara günlük ve işlem bazlı kısıtlamalar getirmesinin, işletmelerin faaliyetlerini olumsuz etkilediğini belirten Baran, bu durumun ticarette canlılığı, güveni ve sürekliliği tehlikeye attığını anlattı.
Çok sayıda ATO üyesinin ticari kredi kartı limitlerinin tam olarak kullanılamadığına dair şikayetler ilettiğinin altını çizen Baran, bu kısıtlamaların finansman zorluğu ve ciddi darboğaz yarattığını ifade etti. Finansmana erişimin zorlaştığı bu dönemde işletmelerin ticari kredi kartı kullanma isteğinin arttığını belirten Baran, “Kredi kartı limitleri yüksek olmasına rağmen, bankaların getirdiği kısıtlamalar nedeniyle birçok işletme tedarik zincirindeki mal veya hizmet alımında zorlanıyor ve ticaretlerinde aksama yaşıyor” dedi.
Ticari kartların işletmelerin nakit akışını yönetmede önemli bir rol oynadığını dile getiren Baran, bu kısıtlamaların piyasaları da olumsuz etkilediğini belirtti. Kredi kartı limitlerinin işletmelerin mali gücünü ve ödeme potansiyelini yansıttığının altını çizen Baran, “Hükümetimizin üretim ve ticaretin sağlıklı bir şekilde devam etmesi için yaptığı düzenlemeler ve destekler var. Ancak bankaların reel sektör üzerindeki kısıtlamaları, bu katkıların piyasalarda karşılık bulmasını zorlaştıracaktır” şeklinde konuştu.
“Ticari kartlar sınırlama dışında tutulmalı”
Gürsel Baran, mevcut durumu EKONOMİ’ye değerlendirirken, Merkez Bankası’nın bankalara uyguladığı kredi artış kısıtlamalarının ekonomi programı çerçevesinde anlayışla karşılandığını, ancak özellikle KOBİ’lere yönelik kısmının esnetilmesi gerektiğini düşündüklerini ifade etti. KOBİ kredilerindeki artış sınırının Ocak ayında yüzde 2.5’e yükseldiğini hatırlatan Baran, “Finansmana erişim zorlukları devam ederken ticari kartların sınırlamanın dışında tutulması, şirketlerimizi bir nebze olsun rahatlatacaktır” dedi.
“Firmaların çoğu kredi kartıyla işlerini döndürüyor”
TOBB Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sanayi Meclis Başkanı Şeref Fayat, şirket sahiplerinin kişisel kredi kartı limitlerinde sıkıntı yaşanmadığını, ancak şirket kredi kartlarında sorunlar olduğunu belirtti. Bu durumun ticareti olumsuz etkilediğini vurguladı. Fayat, “Şirket kredi kartları, genellikle küçük ve orta ölçekli firmalar için önemli bir finansman aracı. Bu firmaların başka türlü finansmana ulaşmaları zor. Çoğunlukla bu firmalar, işlerini kayıt altında yürütmek için oradaki limitleri kullanıyor. Küçük işletmelerin rahatça ticaret yapabilmesi için, şirket kredi kartlarının kısıtlamadan muaf tutularak desteklenmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“Limitlerin sınırlandırılması ticareti yavaşlatıyor”
İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel, firmaların uzun süredir işletme sermayesi sıkıntısı yaşadığını belirterek, ticari kredi limitlerinin kısıtlanmasının operasyon süreçlerini yavaşlattığını vurguladı. Operasyonların yavaşlamasının üretimi ve satışları da etkilediğini kaydeden Önel, “Ticari kredi kartları için daha fazla esneklik sağlanması, talebin bu kadar düşük olduğu bir dönemde son derece önemlidir. Arz tarafında rahatlamazsak, ileride enflasyon sorunu da baş gösterebilir. Bu nedenle, ticari kredi maliyetleri ve gayri nakdi kredileri kısıtlayan bu durumu aşmalıyız, ticari kredi kartlarının da bu sınırlamadan muaf tutulması gerekiyor” dedi.
Gereksiz tüketimin kısıtlanması hedefini destekliyoruz ama…
İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener, küresel ekonominin yeniden şekillendiğine dikkat çekerek, “İş dünyası temsilcileri olarak dünya genelindeki ekonomik gelişmeleri takip ederken, aynı zamanda ülkemizin içinde bulunduğu hassas süreçte çalışmaya ve üretmeye devam ediyoruz” dedi. Enflasyonla mücadele adı altında gereksiz tüketimin kısıtlanmasını desteklediklerini vurgulayan Özgener, ancak üretim amaçlı tedarik işlemlerinde kullanılan ticari kart harcamalarının kısıtlanmasının sektörlerin finansal sıkıntılarını artırabileceğini düşündüğünü sözlerine ekledi.
Nakit akışı hassas olan KOBİ’lerde baskı oluşturuyor
Özgener, “Zaten zorlu olan şartlarda bankaların işletmelere ait ticari kredi kartlarına getirdiği kısıtlamalar, iş insanlarını zor durumda bırakıyor. Üyelerimizden, kredi kartı limitlerinin gerektiği gibi kullanılmadığına dair şikayetler alıyoruz. Bankaların blokaj uygulamaları ve işlem bazlı kısıtlamaları, özellikle nakit akışı hassas olan KOBİ’ler üzerinde büyük bir baskı yaratıyor ve bu durum firmaların çek kullanma yönelimini artırıyor. Ancak artan çek kullanımı ile birlikte karşılıksız çek oranlarının yükselmesi, hem tedarik zincirlerini hem de firmaların mali istikrarını olumsuz etkiliyor. Bu nedenle, ticari kredi kartı limitlerinin etkin bir şekilde kullanılabilir hale getirilmesi ve harcama kısıtlamalarının kaldırılması büyük önem taşımaktadır.”
■ Karar etkisini gösterdi, artış hızı şubat’ta negatife döndü
Merkez Bankası’nın kredilere yönelik getirdiği sınırlama, ticari kredi kartlarının bakiyelerine de doğrudan yansıdı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, ticari kredi kartı bakiyelerinin artış hızı Aralık ayında yüzde 3.5 ile son bir yılın en yüksek seviyesine ulaşmışken, sıkılaştırmanın etkisi hemen ardından hissedildi. Ocak ayında artış hızı yüzde 2.6’ya gerilerken, Şubat’ta bu oran yüzde 0.96’ya düşmüştür. Mart ayında ise sadece yüzde 0.54 oranında sınırlı bir artış gözlemlenmiştir.
Kaynak: Ekonomim