Küresel Piyasalarda Dalgalanma Sürüyor
Küresel pay piyasaları, geçtiğimiz hafta ABD’nin mali durumu hakkında belirsizlikler ve ek gümrük vergilerinin ekonomik aktiviteyi olumsuz etkileyebileceği endişeleriyle yön arayışında kaldı. Cuma günü ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni tarife tehdidi, risk algısını artırdı.
Önümüzdeki haftada gözler ABD’de açıklanacak büyüme verilerine ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanaklarına çevrildi. Dünya genelinde birçok ekonomi belirsizlikler içinde projeksiyon oluştururken, ABD yönetiminin korumacı ticaret politikalarının küresel ekonomide belirsizlikleri artırdığı kaydediliyor.
Trump’ın Yeni Tarife Tehditleri
ABD ile Çin arasındaki geçici tarife anlaşmasının, piyasalarda hissedilen stresin azalmasına katkı sağladığı görülüyordu. Ancak Trump’ın Avrupa Birliği’ne yüzde 50 tarife uygulanmasını önermesi ve Apple’a, ürünlerini ABD’de üretmemesi durumunda en az yüzde 25 gümrük vergisi ile karşılaşacakları yönündeki tehdidi, piyasalardaki risk iştahını azalttı.
Trump, AB ile ticaret görüşmelerinin ilerlemediğini ve bu nedenle, 1 Haziran’dan itibaren uygulanacak yüzde 50 tarife önerisinde bulunduğunu vurguladı. AB’nin ABD’ye zarar vermek için kurulduğu yönündeki eleştirileri de dikkat çekti. Analistler, Trump’ın tarifelerle ilgili sık değişen söylemlerinin global piyasalarda dalgalanmalara yol açtığını belirtiyor.
Fed Yetkililerinin Dikkat Çeken Açıklamaları
Diğer taraftan, makroekonomik veriler ve son gelişmeler, tarifelerin küresel ekonomi üzerindeki olası etkilerine dair belirsizlikleri derinleştiriyor. Fed yetkilileri, ek gümrük vergilerinin enflasyonist baskılar oluşturabileceği konusunda uyarılarda bulundu. Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, yıl sonlarında faiz indirimleri için hala olumlu bir bakış açısına sahip olduğunu dile getirdi.
Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, kısa vadede faiz indirimleri için daha yüksek bir çıtanın öngörüldüğünü düşünüyor. St. Louis Fed Başkanı Alberto Musalem ise kısa vadeli enflasyon beklentilerinin uzun vadeyi etkileyebileceği endişesine dikkat çekti. Analistler, 6-7 Mayıs tarihlerinde düzenlenen FOMC toplantısına ait tutanakların önümüzdeki hafta yayımlanmasının beklendiğini ifade ediyor.
IMF’den ABD Bütçesi Uyarısı
Uluslararası Para Fonu (IMF) Birinci Başkan Yardımcısı Gita Gopinath, ABD’nin mali açığının yüksek olduğunu ve bu durumun düşürülmesi gerektiğini dile getirdi. Geçtiğimiz hafta G7 ülkelerinin maliye bakanları ve merkez bankası başkanları bir araya gelerek ortak bir bildiri yayımladı. Ticaret ve ekonomi politikalarındaki belirsizliklerin yüksek olduğu belirtilirken, ortak hedeflerin sürdürülmesi konusunda kararlılık vurgulandı.
Ayrıca, Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Trump’ın gelecek ay Kanada’da yapılacak G7 Liderler Zirvesi’ne katılacağını doğruladı. ABD tahvil piyasalarında geçen hafta satıcılı bir seyir gözlemlenirken, 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 8 baz puan artışla yüzde 4,52 seviyesine ulaştı.
Emtia ve Dolar Kurları Üzerindeki Etkiler
Emtia fiyatları, ABD’nin mali durumuna dair endişelerle karışık bir seyir izlerken, altın fiyatları yüzde 4,81 artışla 3 bin 358 dolara, gümüşün fiyatı ise yüzde 3,75 artarak 33,49 dolara yükseldi. Dolar endeksi yüzde 2 düşüşle 99,1 seviyesinden haftayı kapattı.
New York Borsasında Satış Ağır Basıyor
New York borsası geçen hafta satış ağırlıklı bir trend izledi. S&P 500, Nasdaq ve Dow Jones endekslerinde sırasıyla yüzde 2,61, yüzde 2,39 ve yüzde 2,47 değer kaybı yaşandı.
Makroekonomik veriler de dikkat çekti; işsizlik maaşı başvuruları 17 Mayıs ile biten haftada 227 bine düştü. İmalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) ise Mayıs ayında 52,3’e yükseldi. Önümüzdeki hafta açıklanacak veriler için dikkatle izleme devam ediyor.
Avrupa Borsalarında Olumsuz Seyir
Avrupa borsalarında geçen hafta, İngiltere hariç negatif bir seyir sergilendi. Trump’ın yeni tarife önerisi bölgede satış baskısı yarattı. Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’ın yapacağı açıklamalar gelecek haftanın önemli gelişmeleri arasında yer alıyor. Avrupa Komisyonu Ticaretten Sorumlu Üyesi Maros Sefcovic, ticaret müzakerelerinin karşılıklı saygı ile yürütülmesi gerektiğini vurguladı.
Almanya ve Danimarka’dan gelen eleştiriler, Trump’ın önerisinin olumsuz etkilerine dair kaygıları artırdı. Avrupa Merkez Bankası’nın Nisan 2025 toplantı tutanaklarında enflasyonu kontrol altına alma hususunda önemli değerlendirmeler yapıldığı ifade edildi.
Asya Piyasalarında Belirsizlik Sürüyor
Asya borsalarında geçen hafta Hong Kong hariç genel olarak negatif bir seyir gözlemlendi. Japonya Başbakanı Ishiba Shigeru, Trump ile gümrük vergileri konusu hakkında görüşme yaptığını dile getirdi. Japonya Merkez Bankası, tahvil piyasasını yakından izleyeceğini belirtirken, ihracatçıların ABD dışında pazar arayışında olduğu ifade ediliyor. Çin ekonomisinde olumlu büyüme tahminleri dikkat çekiyor.
Gelecek haftada Japonya’da açıklanacak makroekonomik veriler, piyasalarda önemli bir etki yaratabilir.
Yurt İçinde Gözler Büyüme Verilerinde
Yurtiçinde satış ağırlıklı bir seyir gözlemlenerek BIST 100 endeksi yüzde 3,23 düşüşle 9.356,04 puandan kapandı. Yatırımcıların odak noktasında gelecek hafta açıklanacak büyüme verileri bulunuyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, enflasyonla mücadele konusundaki kararlılıklarını dile getirdi.
TCMB Başkanı Fatih Karahan, enflasyon tahminlerinin 2025 yılı için yüzde 24 seviyesinde gerçekleşeceğini öngördüğünü açıkladı. Dolar/TL haftayı, önceki kapanışın yüzde 0,6 üzerinde 38,8870 seviyesinden tamamladı.
Gelecek haftada yurtiçinde ekonomik güven endeksi, dış ticaret dengesi ve büyüme verileri dikkatle takip edilecek.
Kaynak: Ekonomim
