EVRİM KÜÇÜK
ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergisi uygulamaları, finans piyasalarında ciddi bir şok etkisi yaratırken, sanayi metalleri bu durumun ekonomik sonuçlarını önceden yaşamaya başladı. Vergilerin küresel ekonomi ve talep üzerinde yaratacağı baskıya dair endişeler, bakır gibi sanayi metallerinin fiyatlarını ciddi oranda düşürdü. Bu bağlamda, fiyatlardaki zayıflığın devam edeceği yönünde uyarılar mevcut.
Bakırda Yüzde 14 Düşüş
Trump’ın geçtiğimiz hafta tüm ithal ürünlere uygulanan yüzde 10 ila 49 arasında değişen gümrük vergisinden bakırı muaf tutması ve bu vergilerin yaratabileceği ekonomik sorunların etkisi, özellikle bakır üzerinde yoğunlaştı. Beyaz Saray, ulusal güvenlik gerekçesiyle bakır tarifeleri üzerine kapsamlı bir soruşturma başlattığını duyurduğunda, bakır fiyatları yükselmeye başlamıştı. Bu soruşturma ile birlikte, bakırın ABD’ye zayıf da olsa kitlesel bir hareketi söz konusu oldu.
Ancak, ABD’nin karşılıklı tarifelerinin küresel üretim süreçlerini olumsuz etkileyeceği yönündeki korkular, Londra’da 3 ay vadeli bakırın ton fiyatını haftalık bazda yüzde 11 oranında düşürerek 9000 doların altına gerilemesine neden oldu. Fiyat Londra’da 8.780 dolara kadar düştü. New York’ta gerçekleşen düşüş ise daha belirgin oldu; pound başına fiyat yüzde 14.2 azalarak 4.37 dolara geriledi.
Alüminyum 7 Ayın Düşük Seviyesinde
Artan ticaret gerilimleri ve tarifelerin küresel talebi olumsuz etkilemesi, alüminyum vadeli işlemlerinin ton fiyatını yedi ayın en düşük seviyesi olan 2.380 dolara düşürdü. Haftalık kayıp oranı yüzde 6.8, aylık kayıp ise yüzde 10 civarında gerçekleşti.
Trump, ithalata uygulanan yüzde 10’lük temel vergiyi açıklarken, en büyük ticaret ortakları olan Çin, AB, Japonya ve Hindistan için sırasıyla yüzde 34, yüzde 20, yüzde 24 ve yüzde 26 gibi yüksek oranlar belirledi. ABD, ayrıca ithal otomobillere yüzde 25’lik bir vergi uygulamaya başladı. Kanada, Meksika ve AB’den gelen çelik ve alüminyuma yönelik yüzde 25’lik tarifeler ve Rus alüminyumu için belirlenen yüzde 200’lük vergi 12 Mart itibarıyla devreye girdi. Kanada, Rus alüminyum ve çelik ithalatını yasaklaması da durumu daha da karmaşık hale getirdi. Artan korumacılık fiyatları aşağı yönlü zorluyor.
Nikel Hem Korumacılık Hem de Arz Sorunuyla Yüzleşiyor
Nikel vadeli işlemleri, ticaret savaşı endişeleri ve Endonezya’dan gelen arz fazlası nedeniyle Eylül 2020’den bu yana en düşük seviyesi olan ton başına 14.650 dolara geriledi. Londra’daki nikelin son haftadaki kaybı yüzde 10.73 oldu. Ayrıca, Londra’da artan nikel stokları baskıyı artırmaktadır; Çin’dek işlenmiş Endonezya nikeli, LME stoklarının yüzde 50’sinden fazlasını oluşturmakta; bu oran 2024’ün başında yalnızca yüzde 11 idi.
Çinko ve Kurşun Yüzde 6 Düşüş Yaşadı
İnşaat sektöründe çinko talebinin artacağına dair beklentilerin düşük olması, çinko fiyatlarının yatay kalmasını sağlıyor. Bu bağlamda, ticari gerginlikler çinkonun haftalık bazda yüzde 6.8 değer kaybetmesine sebep olarak, ton fiyatını 2.660 dolara çekti. Kurşun da benzer bir seyir izleyerek yüzde 6 oranında düşüşle ton başına 1.907 dolara geriledi.
İhracat Kontrolü Stratejisi
Çin, ABD’nin “karşılıklı tarifeler” çerçevesinde uyguladığı yüzde 34’lük gümrük vergisi artışına karşı, küresel arzının büyük bir kısmını sağladığı bazı nadir toprak elementlerinin ihracatına kısıtlamalar getirdi. 4 Nisan itibarıyla samaryum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, lütesyum, skandiyum, itriyum ve alaşımlarını içeren 7 kategori, ihracat kontrol listesine dahil edileceği bildirildi.
Kaynak: Ekonomim
