Dünya pazarında büyük bir ilgi gören Türk somonu, son yıllarda elde ettiği üretim ve ihracat başarısını yeni hasat sezonunda da devam ettiriyor.
Gökkuşağı alabalığı türü balıklar, iç sularda kurulu kafeslerde yaklaşık 600 gram ağırlığa ulaştıktan sonra, aralık ve ocak aylarında Karadeniz sahillerindeki kafeslere aktarılıyor. Hasat süreci mayıs ayında başladı ve bu ay içinde tamamlanması bekleniyor.
Çapları 50 metre, derinlikleri ise 25 metreyi bulan kafeslerde doğal yemlerle beslenerek 2-3 kilogram ağırlığa ulaşan somonlar, toplandıktan sonra “livar” adı verilen havuzlara aktarılarak işleme tesislerine taşınıyor.
Bu tesislerde gramaj ayrımı yapıldıktan sonra, ihtiyaca göre taze, dondurulmuş ya da işlenmiş olarak iç ve dış pazara sunulan Türk somonu, Karadeniz Bölgesi’nde önemli bir ekonomik katkı sağlıyor.
İHRACAT SON 6 YILDA 17 KAT ARTTI
Özellikle kadın istihdamına dikkat çeken ve hasat sezonunda tam kapasite çalışan tesislerden yapılan ihracat, son 6 yılda 17 kat artarak geçen yıl 497 milyon dolara ulaştı.
Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine dayanarak, yılın ilk beş ayında ihraç edilen 23 bin 307 ton Türk somonu karşılığında toplam 159 milyon 940 bin dolar gelir elde edildi.
EN BÜYÜK ALICI RUSYA’DAN
Aynı dönemde Türk somonunun en büyük alıcısı 20 bin 200 ton ile Rusya Federasyonu oldu. Bu ülkeyi Belarus, Japonya, Vietnam ve ABD izledi.
Türkiye Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçı Birlikleri Sektör Kurulu Başkanı Sinan Kızıltan, Trabzon’un Arsin ilçesindeki Türk somonu yetiştirme ve işleme tesislerinde gerçekleştirdiği incelemelerde, devam eden hasat sezonu hakkında bilgi aldı.
Kızıltan, Türkiye’nin su ürünleri sektöründe Avrupa’da Norveç’ten sonra dünyada ikinci sırada yer aldığını ve tür açısından değerlendirilirse çipura ve levrekte birinci durumda bulunduğunu ifade etti.
Karadeniz Bölgesi’nde somon üretiminin son altı yılda önemli seviyelere ulaştığını belirten Kızıltan, Sinop, Samsun, Giresun, Trabzon, Rize ve Artvin’de kurulan yeni çiftliklerde somon ve levrek üretimi yapıldığını aktardı.
“650 MİLYON DOLAR GELİRİ OLMASINI HEDEFLİYORUZ”
“Türkiye’den geçen yıl 78 bin ton somon ihraç edildi. Trabzon’un da dahil olduğu bu bölgeden yapılacak ihracatın Türkiye geneliyle birlikte 100 bin tona ulaşmasını ve 650 milyon dolar geliri hedefliyoruz. Bu rakamlar büyük önem taşıyor, Trabzonlu üreticilerimizin bu başarıda önemli payı var. Hedefimiz, bu sektörde 3-4 yıl içinde 1 milyar dolar civarında ihracat rakamına ulaşmak.”
Türk somonu üretiminin Karadeniz Bölgesi’nde sağladığı istihdamın önemine de değinen Kızıltan, firmaların yüksek vergiler ödediğini ve bunun sektörü bölge için kritik bir hale getirdiğini vurguladı.
BALIĞIN TÜM ATIKLARI DEĞERLENDİRİLİYOR
Türk somonunda yıllık üretim hedefinin 200 bin ton seviyesine ulaşmak olduğunu belirten Kızıltan, bunu sürdürülebilir bir anlayışla gerçekleştireceklerini vurguladı. Sektör sıfır atık prensibiyle çalışarak, balığın tüm atıklarını değerlendiriyor.
Kızıltan, Rusya, Belarus, Japonya, Vietnam, ABD ve Kanada gibi yüksek gıda standartlarına sahip ülkelere ihracat yaptıklarını, Türk somonunun besin değeri ve lezzet açısından Norveç somonundan daha avantajlı olduğunu ifade etti.
Türk somonu üretiminin artmasının, ithalatı yüzde 70 oranında düşürdüğünü belirten Kızıltan, Omega 3 ve protein açısından zengin olan somonun marketlerde uygun fiyatlarla bulundurulduğunu ve iç pazarda da tüketim artışına yönelik olumlu beklentiler olduğunu kaydetti.
Bölgedeki işleme tesislerinde çalışan kadın oranının yüzde 80 olduğunu ve ihracat başarısında Karadenizli kadınların önemli rol oynadığını dile getirdi.
Su ürünleri sektöründe faaliyet gösteren iş insanı Recep Denizer, Trabzon merkezli olarak 10 ilde hem deniz hem de iç sularda somon üretimi gerçekleştirdiklerini belirtti. İhracatlarının yüzde 70’ini Rusya’ya, geri kalanını ise Japonya, Vietnam ve Kanada gibi ülkelere yaptıklarını belirten Denizer, Türk somonunda son 18 ayda 116 milyon dolarlık bir ihracat gerçekleştirdiklerini ifade etti.
Kaynak: Halk TV
