2025 yılı ilk çeyreğinde Türkiye ekonomisi %2 oranında bir büyüme gerçekleştirdi. Ancak bu büyüme oranı, piyasa beklentilerinin altında kaldı.
Büyüme Verisine Ekonomistlerin Yorumları
Prof. Dr. Ensar Yılmaz, büyüme verilerini şu sözlerle değerlendirdi:
“Emeğin milli gelir içindeki payı artarken, emekçilerin refahında düşüş gözlemleniyor; bu durum, suni bir artış olarak değerlendirilebilir:
- i. İstihdam ilk çeyreğe kadar arttı, yani çalışan sayısında bir artış oldu.
- ii. Karlar geri çekildi, böylece emeğin relatif payı arttı.
- iii. EYT ödemeleri önemli bir etken olarak öne çıkıyor.
- iv. Hizmet sektörü büyümekte, bu da emek yoğun bir sektördür.
- v. Sermaye grupları arasında bir aktarım gözlemliyoruz (reelden finansa); yüksek faizler, sermaye kompozisyonunda değişime yol açıyor, bu durum alanda yoğun emek sayısı ve gelirlerinin analizi gerektiriyor (profit compression effect).
- vi. Asgari ücret değişimlerine uzaklaştıkça bu oran emek aleyhine bozulacaktır.”
vi. Asgari ücret değişim tarihinden uzaklaştıkça bu oran emek aleyhine bozulacaktır.
— Ensar Yılmaz (@ensar_yilmazz) May 30, 2025
Dr. Burcu Aydın ise, büyümenin öncüsünün %7,3 oranındaki artışla inşaat sektörü olduğunu belirtti. Ekonominin ana itici gücü olan hizmetler ise yalnızca %1,3 oranında bir büyüme gösterdi. Bunun yanında, tarım %2,0, sanayi ise %1,8 oranında daralma yaşadı.” dedi.
İlk çeyrekte büyümenin öncüsü %7,3 artış ile inşaat sektörü oldu.
❗️Ekonominin itici gücü olan hizmetlerde ise büyüme %1,3 ile sınırlı kaldı.
❗️Öte yandan tarım %2,0, sanayi ise %1,8 daraldı. pic.twitter.com/atBckd1QRe
— Burcu Aydın (@aydin_brcu) May 30, 2025
Prof. Dr. Serap Durusoy da, TÜİK tarafından açıklanan %2 büyüme rakamını değerlendirdi. İnşaat sektörünün büyümeye katkı sağlarken, sanayi ve tarımda gerileme yaşandığını ifade etti. Ana gruplar bazında en yüksek artışın %2 ile tüketimden geldiği gözlemlendi. Bu durum, büyüme kompozisyonundaki sorunların devam ettiğine işaret etmektedir.” dedi.
TÜİK 2025 yılının ilk çeyreğine ilişkin büyüme rakamını yüzde 2 olarak açıkladı. Büyümenin lokomotif sektörü inşaat olurken sanayi ve tarımda gerileme var. Ana gruplar bazında en yüksek artışın yüzde 2 ile tüketimden geldiği görüldü. Yani büyüme kompozisyonundaki sorun devam ediyor
— Prof.Dr.Serap Durusoy (@serapdurusoy) May 30, 2025
Cem Oyvat, Türkiye için %2’lik yıllık büyümenin oldukça düşük olduğunu belirterek, özellikle tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün %2,0, sanayi sektörünün ise %1,8 küçüldüğünü vurguladı.
Yüzde 2 yıllık büyüme Türkiye için çok düşük.
Dikkat çeken diğer önemli nokta ise tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün %2,0, sanayi sektörünün %1,8 küçülmüş olması. pic.twitter.com/CIvO6i4UMt
— Cem Oyvat (@cemoyvat) May 30, 2025
Banu Kıvcı Tokalı, zayıf büyüme verilerindeki etkilerin sanayi ve tarımdaki daralmadan kaynaklandığını vurguladı. Hizmetlerin, güçlü bir baz olmasına rağmen hala yıllık büyümenin arkasındaki ana etken olduğunu belirtti. İkinci çeyrekte sanayinin işgünü etkisiyle tekrar büyümeye geçebileceğini, hizmetlerde ise bir ivme kaybı olabileceğini öngördü. Tüm yıl için %3’lük bir büyümenin mümkün olduğunu ifade etti.”
1Ç zayıf büyümede, sanayi ve tarımdaki daralma etkili. Hizmetler, güçlü baza rağmen yıllık büyümenin arkasındaki güç. 2Ç’te sanayi, üretimde işgünü etkisiyle tekrar yıllık büyümeye geçebilir. Hizmetlerde ise ivme kaybı görülebilir. Tüm yıl için %3’lük #büyüme mümkün.
— Banu Kıvcı Tokalı (@Banu_KT) May 30, 2025
Kaynak: Ekonomim
