YENER KARADENİZ/İSTANBUL
Küresel iplik dış ticaretinde 2024 yılı itibarıyla bir daralma yaşanması beklenirken, Türkiye iplik ihracatında önemli bir artış kaydetti. 2024 yılında, Türkiye’nin iplik ihracatı, yüzde 8,2’lik bir artış ile 2,2 milyar dolara ulaştı ve böylece dünyadaki en büyük beşinci iplik tedarikçisi konumuna yükseldi. Ülkemiz, Özbekistan’ın ardından iplik ihracatını en fazla artıran ikinci ülke oldu. İplik ihracatındaki en ciddi ivme pamuk ipliğinde görüldü; Mısır’a kaydırılan hazır giyim üretimi, bu ülkeye yapılan ihracatın yüzde 56 artmasına zemin hazırladı. Türkiye, en fazla iplik ihraç ettiği ülke olarak Mısır ile yüzde 9,5 pay ve 217 milyon dolar ile öne çıktı.
En yüksek artış pamuk ipliğinde
İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri (İTKİB) tarafından yayımlanan “Küresel İplik Dış Ticaret Raporu 2024” verilerine göre, dünya iplik ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 1,6 oranında azalarak 46,8 milyar dolara düştü. Ancak Türkiye, bu duruma rağmen iplik ihracatını yüzde 8,2 yükselterek 2,2 milyar dolarlık bir seviyeye taşıdı. Böylelikle Türkiye, küresel iplik ihracatından yüzde 4,9 pay alarak beşinci en büyük ihracatçı oldu. Pamuk ipliği ihracatındaki artış dikkat çekici; 2024 yılında yüzde 31 oranında artış göstererek 751 milyon dolara ulaştı. Pamuk ipliği, toplam iplik ihracatının yüzde 32,9’unu oluşturdu. Pamuk ipliğini, yüzde 35 pay ile sentetik-suni filament iplikler izledi; bu kalemdeyse yüzde 1,8’lik bir düşüş yaşandı. Türkiye, sentetik-suni devamsız liflerden iplik ihracatında yüzde 9,4’lük küresel pay ile ikinci sırada yer aldı ve bu alanda ihracatı 666 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Mısır başlıca pazar, Avrupa dengede
Türkiye’nin en fazla iplik ihraç ettiği ülke yüzde 9,5 pay ve 217 milyon dolarla Mısır oldu. Mısır’a yapılan ihracat geçen yıla göre yüzde 56,1 artış kaydetti. İtalya ise ikinci büyük pazar olurken, buraya yapılan ihracat yüzde 2,4 azalışla 213 milyon dolara geriledi, bu durum Türkiye’nin ihracatını çeşitlendirme çabalarını gösteriyor.
Küresel ithalat da düşüşte, Türkiye ilk 3’te
Dünya genelinde iplik ithalatı da 2024 yılı itibarıyla azaldı. Yüzde 2,5’lik bir düşüş ile 45 milyar dolar seviyesine inen ithalatın lideri ise Çin oldu. Türkiye, yüzde 5,2’lik payla en büyük üçüncü iplik ithalatçısı konumunda yer aldı. Türkiye’nin iplik ithalatı ise bir önceki yıla göre yüzde 18,6 oranında azalarak 2,3 milyar dolara geriledi. 2023’te 765 milyon dolar olan iplikteki dış ticaret açığı, 2024 itibarıyla 57 milyon dolara kadar düştü. Türkiye’nin en fazla ithalat yaptığı kalem ise yüzde 56 payla sentetik-suni filament iplikler olarak belirlendi. Bu alandaki ithalat, yüzde 17,4 oranında azalarak 1,3 milyar dolara düştü; pamuk ipliği ithalatı ise yüzde 25,4 düşüşle 496 milyon dolara geriledi. Küresel iplik ihracatında Çin, yüzde 30,2 pay ile 14,1 milyar dolarlık hacimle liderliğini sürdürmektedir. Türkiye, bu ekosistem içinde beşinci sıradaki yerini korumakta olup, en fazla ithalatı Çin’den gerçekleştirdi. Bunu Hindistan ve Özbekistan izledi; Çin’e yapılan ithalat yüzde 15, Hindistan’a yapılan ithalat ise yüzde 40,8 oranında düştü.
■ 4 aylık ihracat 775 milyon dolara ulaştı
Türkiye tekstil sektörü, 2025 yılının ilk dört ayında toplam ihracatta sınırlı artış gözlemlenirken, iplik ihracatı, bu dönemde öne çıkan kalemlerden biri haline geldi. Ocak-nisan döneminde, iplik ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6,6 artarak 775 milyon dolara ulaştı ve iplik, teknik tekstil ve dokuma kumaşın ardından en yüksek ihracat hacmine sahip alt ürün grubu oldu. Nisan ayında yapılan iplik ihracatı ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 20,6 artışla 188 milyon dolara yükseldi. Bu performans, bazı diğer tekstil alt gruplarındaki daralmaya rağmen iplik ihracatının güçlü seyrini sürdürdüğünü gösteriyor. İplik ihracatındaki artışın coğrafi dağılımında, en büyük artış Mısır, Pakistan ve İngiltere’ye yapılan sevkiyatlarda yaşandı. Mısır’a olan ihracat miktarı bazında yüzde 65 artarken, İngiltere’ye yapılan ihracatta da yüzde 53 oranında bir yükseliş kaydedildi.
Kaynak: Ekonomim
