İsrail’in İran’a yönelik saldırıları ve bu kapsamda enerji altyapısına yönelik hedef alımları, Türkiye’de enerji arz güvenliği konusunu gündeme getirdi. Özellikle Türkiye’nin İran üzerinden aldığı Türkmen gazının güvenliği ve enerji piyasalarında attığı adımlar uzmanlar tarafından değerlendirilirken, PETFORM ve TESPAM uzmanları, Türkiye’nin sağlam altyapısı ve alternatif kaynaklarıyla olabilecek kesintilere karşı hazırlıklı olduğunu vurguluyor.
Türkiye’de gaz kesintileri bekleniyor mu?
Uzmanlar, İsrail’in İran’a yönelik saldırılarının ardından Türkiye’nin bu ülkeden veya Türkmenistan’dan swap yöntemiyle aldığı gazda yaşanacak herhangi bir kesintiyi telafi edebilecek güçlü bir altyapıya sahip olduğunu belirtmektedir.
İsrail’in hedefinde büyük doğalgaz sahası var
İsrail ve İran arasındaki karşılıklı saldırılar 5 günden fazla sürerken, bu çatışmalar İran’ın enerji üretim tesislerini de etkiledi. 14 Haziran’da İsrail, İran’ın en büyük doğalgaz üretim sahası olan Güney Pars Sahası’nı insansız hava aracı ile hedef almıştı.
İran, dünyanın üçüncü büyük doğalgaz üreticisi
Yıllık 250 milyar metreküpü aşan üretimi ile İran, ABD ve Rusya’nın ardından dünyanın üçüncü en büyük doğalgaz üreticisi konumunda. Türkiye, uzun süredir İran’dan doğalgaz tedarik etmekte olup, ayrıca İran üzerinden Türkmenistan gazını da mart ayında swap yoluyla almaya başlamıştır. Bu swap anlaşması, yıl sonuna kadar 1,3 milyar metreküp Türkmen gazının Türkiye’ye ulaşmasını öngörüyor.
Türkiye’nin gaz altyapısı ne kadar güvenilir?
Güney Pars Sahası’na yapılan saldırının ardından Türkiye’ye gaz akışında kesinti yaşanıp yaşanmayacağı konusunda endişeler gündeme gelirken, uzmanlar Türkiye’nin son yıllarda yaptığı yatırımlarla doğal gaz altyapısının olası kesintilere karşı çok sağlam bir hazırlığa sahip olduğunu ifade ediyor.
Olağanüstü durumlar için LNG çözümü
Petrol ve Doğal Gaz Platformu Derneği (PETFORM) Genel Sekreteri Murat Kalay, AA muhabirine verdiği demeçte, “Şu anda Türkmen gazı dışında İran’dan doğrudan aldığımız doğal gaz da var. Bunun müzakereleri yeni dönem için devam etmekte. Altyapımızın genişlemesi ve LNG (sıvılaştırılmış doğal gaz) kapasitemizin artırılması ile olağanüstü koşullara ve belirsizliklere karşı çok daha dirençliyiz ” şeklinde konuştu.
Türkmen gazı risk altında mı?
TÜRKMEN gazının İran üzerinden swap yöntemiyle Türkiye’ye gönderilmesinin tarihi bir hedef olarak görüldüğünü belirten Kalay, bu sürecin toplam tüketime oranla oldukça sınırlı bir miktar temsil ettiğini aktardı. Uzun vadede önemli bir hedef olduğunu vurgulayan Kalay, Türkmen gazının Hazar geçişi ile Türkiye’ye ulaşmasının asıl hedef olduğunu ifade etti.
Kalay, Türkiye’nin Türkmenistan’dan aldığı gazın arz güvenliğini tehdit edecek bir boyutta olmadığını belirterek, “Altyapımız ve alternatif güvenlik kaynaklarımız bu miktarı rahatlıkla telafi etmemizi sağlıyor.” dedi.
Türkiye’nin yaz aylarında acil gaz ihtiyacı yok
Türkiye Enerji Stratejileri ve Politikaları Araştırma Merkezi (TESPAM) Başkanı Oğuzhan Akyener, İran’ın Güney Pars Gaz Sahası’nın 14. fazında bir yüzey tesisinin vurulmasına rağmen gaz akışının devam ettiğini ifade etti.
Akyener, İran’ın bu sahadan sağladığı doğal gaz üretiminin büyük bir bölümünün birden fazla fazdan oluştuğunu belirterek, “Bu nedenle, 14. fazdaki tesisin vurulması belirli bir süreli gecikmeye neden olsa da genel üretim ve sevkiyatta belli bir kesinti yaşanmayacaktır.” şeklinde konuştu.
Ayrıca, yaz aylarının gelmesiyle Türkiye’nin gaz talebinin düştüğü ve İran’ın iç tüketiminin de azalmasının sevkiyatın devam edeceğine işaret ettiğini aktardı. “Bu yüzden Türkiye’nin acil bir doğal gaz ihtiyacı bulunmamaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.
İsrail’in büyük çaplı saldırıları bekleniyor
Akyener, İran’ın doğalgaz üretim ve iletim altyapısına yönelik İsrail tarafından büyük çaplı saldırıların gelecekte olabileceğine dikkat çekerek, bunun İran gazı ve Türkmen gazının swap yoluyla tedarikine engel olabileceğini belirtti. Türkiye’nin, swap opsiyonları dursa da İran’dan gaz tedarikinin kesilmesi durumunda bu durumu yönetebilecek kapasiteye sahip olduğunu kaydetti.
Kaynak: Ekonomim
