Akaryakıt Fiyatlarındaki Dalgalanmalar ve Etkileri
ADNAN AÇIKGÖZ / MERSİN
Brent petrol ve döviz kurundaki dalgalanmalar, yanı sıra vergi artışları, akaryakıt fiyatlarına doğrudan etki etmektedir. İran-İsrail savaşının da sebep olduğu son zamlarla birlikte motorinin litre fiyatı 57 lira seviyesine ulaşmıştı. Bu artış tüketiciler arasında endişe yaratırken, güncel veriler ışığında benzine 2 lira 63 kuruş, motorine ise 4 lira 3 kuruş indirim yapıldığı bildirildi. Şu anda motorin, Türkiye genelinde ortalama 50 liradan satılıyor.
Mersin iş dünyası, akaryakıt fiyatlarındaki dalgalanmaların lojistik başta olmak üzere birçok sektöre yansımalarını değerlendiriyor. Ortadoğu ve Asya’daki karışıklıkların Türkiye ekonomisine olumsuz etkilerde bulunduğunu belirten Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Kerem İmrak, “Lojistikteki en önemli maliyet kalemleri arasında akaryakıt ve işçilik maliyetlerindeki artış yer alıyor. İşçilik maliyetlerindeki yükseliş de sektörü dar bir boğaza itiyor. Akaryakıt zamları, malların taşınmasında navlun artışlarına yol açmaktadır. 2024 yılı itibarıyla toplam hizmet ihracatının 115,2 milyar USD olacağını, uluslararası nakliye lojistik/taşımacılığının payının ise yaklaşık 38,9 milyar USD olarak hedeflendiğini” ifade etti.
Önemli Sektörel Sorunlar
İmrak, Türkiye’nin 2024 yılı dış ticaret hacminin yaklaşık 606 milyar ABD doları olacağını hatırlatarak, ihracatın 261,9 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmesinin beklendiğini dile getirdi. Karayolu taşıma sektörünün 2024’te 2 milyon 189 bin sefer gerçekleştirmesinin planlandığını vurguladı. İhracatçılara sağlanan desteklerin önemine değinen İmrak, “Özellikle Avrupa ihracatları için ÖTV’siz mazot desteği sağlanıyor. Bu desteğin detaylarının artırılması gerektiğine inanıyoruz. Uluslararası taşımacılık sektörü, araç yatırımlarında ÖTV muafiyeti bekliyor. Ayrıca, yurtdışındaki geçiş belgesi kotaları ve sürücü vize sorunları gibi konular sektördeki verimliliği olumsuz yönde etkilemektedir” dedi.
Kamusal Teşviklerin Önemi
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mustafa Özdamar, akaryakıt fiyatlarındaki dalgalanmaların başta lojistik olmak üzere birçok sektörü tedirgin edecek şekilde etkilediğini belirtti. Özdamar, “Lojistik maliyetlerindeki artış enflasyonu olumsuz etkileyebilir. Üretimden tüketime kadar uzanan tedarik zincirinin en önemli girdisi lojistiktir. Kamusal teşviklerin artırılması kaçınılmaz hale geldi. Akaryakıttaki ÖTV’nin azaltılması ve üretimin desteklenmesi gereklidir. Üretim olmazsa, lojistik olmaz, enflasyonla mücadele edilemez” şeklinde konuştu.
Fosil Yakıt Tüketiminin Azaltılması
TÜRKONFED Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin Kış, fosil yakıt tüketiminden vazgeçilmesi ve ÖTV oranlarının yeniden gözden geçirilmesi gerektiğinin altını çizdi. Kış, “Karbon salınımını azaltacak elektrikli araçlara ilginin artırılmasına yönelik uygulamaların devreye alınması şart. İklim krizini önlemek için çevre dostu araçların üretilmesi ve elektrikli sistemlerin benimsenmesi gerektiğini” belirtti. Kış, yüksek ÖTV’nin yerli üretimi baskıladığını ve bu durumun ticari engeller yarattığını ifade etti.
Kaynak: Ekonomim
