MERVE YİĞİTCAN
Merkez Bankası’nın politika faizini toplamda 250 baz puan indirerek yüzde 45 seviyesine çekmesine rağmen, ticari kredi faizlerinin gerekli hızda düşmemesi reel sektörden olumsuz yorumlar aldı. Bankaların, faiz oranlarının yükseldiği dönemde firmalara değişken faizli ve kısa vadeli kredi verirken, mevcut indirim sürecinde sabit faizli ve uzun vadeli kredi vermeye yönelmeleri iş dünyası temsilcileri tarafından eleştiriliyor. Ticari kredi faizlerinin yüzde 50-55 seviyelerinde kalmasının, özellikle yılın ilk yarısında firmalar üzerinde ciddi bir baskı yaratacağına dikkat çeken sektör temsilcileri, politika faizindeki indirimlerin ticari kredi faizlerine hızlı bir şekilde yansımasını talep ediyor. İhracatçı firmalar ise döviz kredisi konusunda bankalardan yeterli destek alamadıklarını belirtiyor. Ayrıca, ikinci indirim sonrası beklenen TL reeskont kredisi maliyetlerinin de en kısa sürede daha aşağılara çekilmesi gerektiği ifade ediliyor.
Hem maliyet hem finansman çıkmazı
Otomobil İhracatçıları Birliği (OİB) Başkanı Baran Çelik, bu konudaki sıkıntıları dile getirerek, “Döviz kredi arzının azalması, ihracatçıların TL kredi faizinin yüksek olmasına karşın döviz kredilerine yönelmesini zorlaştırdı. İhracatçılar, hem kur ve enflasyon sorunu hem de uygun maliyetli finansmana erişimde sorunlar yaşıyor” dedi. Çelik, geçmiş yılın zorluklarını bu yıl da yaşamamak adına bir iyileşme olmazsa ciddi sıkıntılarla karşılaşacaklarını vurguladı.
“Mevduattaki indirimi ‘ticari’de de bekliyoruz”
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz de konuya ilişkin değerlendirmesinde, bankaların faiz düşüşü beklentisiyle sabit faizli ve uzun vadeli kredi vermek istemelerinin mantıklı olmadığını belirtti. Öksüz, “Bankalar bu faiz indirimini mevduata uyguladılar, ancak ticari kredi tarafında bu indirim yeterince yansıtılmadı. Mevduata yapılan indirimler, ticari kredilere de aktarılmalı” ifadelerini kullandı. Bankaların döviz kredisi sağlaması gerektiğini de dile getiren Öksüz, “İhracatçıların TL kredi kullanmaları mantıklı değil. Bugün ticari kredi faizi yüzde 35’e bile düşse bu hala yüksektir. Düşük faizin döviz kullanımına dönüşümünü sağlamalıyız” dedi.
“İhracatçı döviz kredisi bulamıyor”
TOBB Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sanayi Meclisi Başkanı Şeref Fayat, politika faizi düşmesine rağmen bankaların yüksek faizden TL kredisi vermeyi sürdürdüğüne dikkat çekti. Fayat, döviz kredisi talep eden ihracatçıların ise bankaların yanıt alamadığını, bunun ciddi mağduriyetlere yol açtığını belirtti. “Döviz kredisi bulamamak, bizi yüksek maliyetli TL kredisine zorlar. İhracatçılar döviz kredisi kısıtlamalarından ayrı tutulmalı” diyen Fayat, TL reeskont kredisinin de faizi düşmeden işlem görmemesi gerektiğine vurgu yaptı.
“Bankalardan da fedakarlık bekliyoruz”
İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel, Merkez Bankası’nın enflasyon beklentileri düştüğü halde politika faizini indirme cesareti gösterdiğini ancak bankaların bu indirimi kredi faizlerine aktarmakta geciktiğini ifade etti. Kredi faizlerinin istenen hızda düşmemesine rağmen mevduat faizlerinin düşük seviyelerde kalmasının bankaların kar marjının yüksek olduğunu gösterdiğini belirten Önel, “Piyasada bu zorlu dönemde bankaların üstüne düşeni yapmasını bekliyoruz. Kamu bankalarının öncülük etmesiyle kredi maliyetlerinin düşurolması, KOBİ’lerin sürdürülebilirliğini artırabilir” şeklinde konuştu.
Kaynak: Ekonomim
