Elektrik Üretim Anonim Şirketine (EÜAŞ) bağlı olan Çayırhan Termik Santrali ve maden sahalarının özelleştirilmesi, kamuoyunda büyük tepkilere neden olmayı sürdürüyor. 164 milyar TL değer biçilmiş varlıkların 20 milyar TL’ye Akçadağ Grup tarafından alınması dikkat çekiyor. Şirketin enerji, telekomünikasyon, sigorta ve inşaat gibi birçok alandaki geniş yatırımları ise gündemde önem kazanıyor.
NEFES ile yaptığı açıklamada CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz, şu ifadeleri kullandı:
“Çayırhan’da 900 adet lojman bulunuyor. Eğer bu lojmanlardan her biri 2 milyon TL değerinde kabul edilirse, güncel lojman değeri 1 milyar 800 milyon TL yapıyor. İhale bedeli 20 milyar TL’ye kalmış durumda. Dolayısıyla, şirket ya termik santrali ya da maden sahalarındaki kömürü çok düşük bir değer üzerinden almış oldu. Şirketin 5 yıl içerisinde maliyetini karşılayacağı, ardından kalan 30 yılda ise kazanç sağlayacağı öngörülüyor.”
Bağımsız Maden İş Örgütlenme Uzmanı Başaran Aksu ise, devlet kaynaklarının holdinglere peşkeş çekildiğine dikkat çekerek, “Akçadağ Grup, Kırgızistan’da altın madeni işletiyor. Soma’da kömür taşıma ve torbalama işlerinde faaliyet gösteriyor. Şu an öne çıkarılmaya çalışılan ve desteklenen bir firma. Devlet imkanları ile önemli bir sermaye biriktiriyorlar. Bu durum korkunç bir peşkeş.” dedi.
4.5 milyar dolar değere sahip Çayırhan Termik Santrali ve maden sahaları, 20 milyar TL’ye özelleştirilmiş durumda. Bu özelleştirme sürecinin kamuoyunda tepki topladığına dikkat çekilmektedir.
TL İLE SATIŞA TEPKİ YAĞDI
Yavuzyılmaz, yapılan ihale sürecinin önceden düzenlendiğini ve teklifler arasında danışıklı dövüş olduğunu ifade ederek, “Termik santralin değeri 1 milyar dolar, kömür sahalarının değeri ise 3.5 milyar dolar. Varlıkların toplam değeri 4,5 milyar dolar ederken, özelleştirme tutarının 20 milyar TL olması, 144 milyar TL’lik bir kamu zararı anlamına geliyor. İhaleyi kazanan şirket ise bu bedeli yüzde 20 peşin ve 6 taksitle ödeyecek.” şeklinde belirtti.
“MADENCİLİK TECRÜBESİ YOK”
CHP’li Yavuzyılmaz, “Şirketin yeraltı madenciliği ve termik santral işletmeciliği konusunda deneyimi yok. Şu an yalnızca dekopaj işi yapıyorlar; çıkarılan kömürün üzerindeki toprağı alıp taşıma işlemiyle sınırlı faaliyet gösteriyor. Kamuya yüksek kârla işlemekte olan bir entegre tesisin böyle bir tecrübeye sahip olmadıklarına dair bir ihale ile el değiştirmesi garip.” dedi.
543 MİLYON DOLARA SATILDI
Çayırhan Termik Santrali ile 2013’te Çelikler Holding tarafından alınan Seyitömer Termik Santrali arasındaki karşılaştırmayı yapan Yavuzyılmaz, “Çayırhan 620 megavat gücünde, Seyitömer termik santrali ise 600 megavat gücünde. Seyitömer, 2 milyar 248 milyon dolara özelleştirildi. Aynı özelliklere sahip Çayırhan ise yalnızca 543 milyon dolara satıldı.” ifadelerini kullandı.
Çayırhan’ın arsaları, binaları ve lojmanlarının da varlık satışına tabi tutulduğunu vurgulayan Yavuzyılmaz, “Bu varlıkların bir daha kamuya devri söz konusu olmayacak, bunlar artık özel şirketin malıdır.” şeklinde ekledi.
PARA BASACAKLAR
Şirketin yıllık 120 milyon dolar kâr elde etmesinin beklendiğini belirten Yavuzyılmaz, “Bu, şirketin özelleştirme tutarını beş yılda karşılayacağını gösteriyor. 30 yıl sonunda ise Merkez Bankası gibi sürekli kazanç sağlamak durumunda olacak. Maden sahalarının işletme hakkı da 2060’a kadar devredilmiş durumda.” dedi.
‘KORKUNÇ BİR PEŞKEŞ’
Bağımsız Maden İş Örgütlenme Uzmanı Başaran Aksu, Çayırhan’la ilgili, “Burası daha önce Ciner Holding’e ait ve dört yıl önce EÜAŞ’a devredilmişti. Ardından devlet, burayı kârlı hale getirdi ve işçilerin kaldığı çok sayıda konut var. Bu durum ciddi bir rant oluşturuyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Aksu, Akçadağ Grup hakkında ise “Türkiye Kömür İşletmelerinden, Oyak’tan ve AKP’li belediyelerden işler alan bir firma. Hızla büyüyen bir yapı ve devlet olanaklarıyla büyük bir sermaye biriktiriyor. Kullanılan yöntemler korkunç.” dedi. Çayırhan’ın özelleştirme ihalesi ile ilgili olarak, Aksu, hukuki süreçlerin geçmişte daha kamucu bir yaklaşımla yapıldığını, şimdilerde ise holding perspektifiyle hareket edildiğini belirtti.
SOMA’DA HAFRİYAT İŞİ YAPIYOR
Diyarbakırlı Akçadağ ailesinin sahibi olduğu Akçadağ Grup, 1930’dan beri faaliyet mostra ediyor. Şirketin öne çıkan ismi ise 31 yaşındaki Şeyhmus Furkan Akçadağ. Akçadağ İnşaat Enerji Madencilik, Çanakkale, Muğla, Bolu, Tekirdağ ve Manisa gibi birçok ilde kamudan devraldığı madenlerin üst yapı işlerini yürütüyor.
Akçadağ, Soma maden sahasında hafriyat işleri yapmanın yanı sıra, daha önce Soma’yı almak için girişimlerde bulunduğu da iddia ediliyor. Bunun yanı sıra, Esenboğa Havalimanı ve İzmir Foça Yat Limanı inşaatları ile de gündeme geldi.
“VAKİT VARKEN YANLIŞTAN DÖNÜN”
Maden İş Genel Başkanı Nurettin Akçul, özelleştirmeye karşı verdikleri mücadelenin önemine değinerek, “Buna rağmen yetkililer işçilerin ve bölge halkının sesine kulak tıkadı. Kâr eden bir işletme, bu kadar düşük bir bedelle özelleştirildi. Bu durum, işçilerin kaderini belirsizliğe sürüklüyor. Hâlâ vakit varken bu karardan dönülmelidir.” diyerek tepki gösterdi.
Kaynak: Halk TV
