Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, CNN Türk’te gündeme dair önemli değerlendirmelerde bulundu.
Bakan Fidan’ın açıklamaları şu şekilde:
“Türkiye olarak, Suriye’de ya da İsrail’de dahil olmak üzere hiçbir ülkeyle çatışma niyetimiz yok. Suriye bağımsız bir ülkedir ve artık yeni bir Suriye ile yüz yüze olduğumuz bir dönemdeyiz. Bu yeni Suriye’nin, kendi savunma politikalarını, dış politikalarını ve bölgesel işlerini belirlemesine izin verilmesi gerekiyor. Niyet okuyucu yaklaşımlarla ön alıcı tedbirler geliştirmeye çalışmak, İsrail’in yaptığı gibi provokatif bir yaklaşım oluşturmaktadır. Bölgedeki ülkelerle, özellikle Ürdün, Irak ve Lübnan ile birlikte Suriye’yi de kapsayan bir platform kurarak DEAŞ ile mücadele gibi güvenlik sorunlarını ele alıyoruz. Bu platform, özgür ve egemen bir Suriye’nin istekliliği ile bölge ülkelerinin iş birliğini pekiştirerek oluşturulmuş ilk ciddi adımlardan biridir.”
“Suriye ile birçok alanda iş birliğimiz var”
İsrail’in, bölgede yayılmacı amaçlar güderek Suriye’de provokasyon oluşturmaya çalışması kabul edilemez bir durumdur. Suriyelilerin bu konuda sergilediği bir tavır söz konusudur. Türkiye olarak kesinlikle sadece İsrail ile değil, tüm bölge ülkeleri ile Suriye’de çatışma niyetinde değiliz. Ancak Suriye’nin, Türkiye’nin ulusal güvenliğini tehdit edecek bir iç karışıklık ya da operasyon tehdidi altında kalmasına da sessiz kalamayız. Bu durumu yalnızca izlemekle yetinmeyiz.
İsrail’in yürüttüğü operasyonlar, her zaman söylediğimiz gibi ne Suriye’nin ne de İsrail’in güvenliğine katkıda bulunmamaktadır. Uzun vadeli olarak, Ortadoğu’da daha fazla istikrarsızlığa ve güvensizlik ortamına sebep olmaktadır. Dolayısıyla, Türkiye olarak bu sorunları daha başlamadan çözmek için ön alıcı, diplomatik ve diğer tedbirleri almamız gerekmektedir.
“Trump, Cumhurbaşkanımıza saygı duyuyor”
Bizim Suriye’de kaybımız yok. 8 Aralık’tan itibaren altyapı ve üs yapıları düzenli orduya ait hedefler olmuştur. Suriye’ye saygılı olmamız önemlidir. Onların değerlendirmeleri de dikkate alınmalıdır. Trump, Cumhurbaşkanımıza saygı duymaktadır. Kendisi, Cumhurbaşkanımızla özdeşlik kurmaktadır. Bizim liderimiz Sayın Cumhurbaşkanımızın başarıları, küresel liderliği ve Trump gibi gerçek liderlik konusundaki hassasiyet gösteren biri için bir örnek teşkil etmektedir. Cumhurbaşkanımıza da kendisine yönelik bir teveccüh söz konusudur.
Trump ve Erdoğan ne zaman görüşecek?
Liderler arasında irade beyan edilen bir konu vardır. Görüşmenin ne zaman ve nerede gerçekleşeceği konusunda çalışmalar devam etmektedir. Mümkün olan en kısa sürede gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.
CAATSA yaptırımları
Takıldığımız bir durumun gerekçeleri bulunuyor. Trump ile Cumhurbaşkanımızın görüşmesinin ardından başlatılan bir sürecin ivme kazandığına inanıyorum. CAATSA, bir kanundur. Bu kanun çerçevesinde bazı düzenlemeler yapılması gerekebilir ve bu konuda hukukçular çalışmaktadır. ABD’deki yeni yönetim, konuyu ele almaktadır.
F-35 ile ilgili daha önce başlatılmış bir süreç bulunmaktadır. Kazanılmış haklarımız vardır. Belirli firmalar burada üretim aşamasında yer almışken, bazıları projeden çıkarılmıştır. İkinci sürecin devam edip etmeyeceği ise değerlendirilecektir. Hava Kuvvetleri’nin, katkılarımız doğrultusunda oluşturacağı tehdit durumu verileri Cumhurbaşkanımıza sunulacaktır. CAATSA’ya takılan yatırımlarımız söz konusudur. Bazı ana malzemelerin, yedek parçaların ve mühimmatların temini dışarıdan yapılmaktadır, bunlar arasında ABD’den alınanlar da vardır.
“ABD, Suriye meselesini en baştan ele alıyor”
ABD’deki yeni yönetim, Suriye gibi konuları yeniden değerlendirmeye başlamıştır. Bu süreçte fırsatlar oluşturulabilmesi için diplomatik adımların atılması kaçınılmazdır. Bu konuda yoğun çalışmalar yürütüldüğüne inanıyorum. Kamplar ve hapishaneler mevcut. Bence PKK’nın durumu, ABD’nin son düşüncesidir. Trump yönetimi bu konuyu değerlendiriyor ve biz de görüşmelerimizi sürdürüyoruz.
Irak’ta son durum
Irak için, kafa karışıklığına yol açmadan hassasiyet gösterilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Sincar’ın temizlenmesi zorunludur. Bağdat Hükümeti ile Erbil’in sorumluluk alanları farklılık göstermektedir. Bizimle Irak arasındaki konular, Bağdat ve Erbil arasındaki meselelerden farklılık arzedebilmektedir.
Terörsüz Türkiye süreci
Her şey kamuoyunun önünde yaşanıyor. Yapılan çağrılara verilecek cevaplara bakılmaktadır. Devlet olarak güvenliğimizi kimsenin kararlarına bırakamayız. Milletimizin bunu bilmesi önemlidir; askeri faaliyetlerimiz bu doğrultuda sürekli devam edecektir. Sulh ile çözüm arzuluyoruz, ancak diğer seçeneklere karşı da hazırlıklı olacağız. Türkiye, içeriden bir hamle yaparken dışarıdan da hamle yapmak isteyenler olacaktır. Örgütün kendini kullandırma sınırları ise ayrı bir okuma alanıdır.
Gümrük vergileri
Eski düzen, Türkiye’nin de içinde bulunduğu bazı ülkelere zorluk çıkarıyordu; şu an herkes için geçerli hale geldi. Bizim ilgili bakanlıklarımız, mevcut sürecin tanımlanması ve gerekli tedbirlerin alınması konusunda çalışmaktadır. ABD’deki piyasa finans kuruluşları mevcut durumu nasıl değerlendiriyor derseniz, onlar da bu değişime tam anlamıyla hazır değiller. Düzenin bozulmasının getirdiği belirsizlik, bazı ülkeler için avantaj, bazıları için ise dezavantaj yaratabilmektedir.
Sayın Trump’ın bu konuda adım değişikliği yapabileceğini düşünüyorum. Geri ve ileri adımlar değişebilir. Avantaj ve dezavantajlar her yere farklı şekilde yansıyacaktır. Realist bir analiz yaptığımızda umutluyum. Her zaman hangi noktada geride kalındığına bakılması gerekir. Eğer rakibiniz ilerlerken siz geri kalıyorsanız, yanınızdaki kişini ABD tarafından geride bırakılması durumunda ise durum farklılaşabilir. Bu belirsizlik durumu, Avrupa’daki rakiplerinizi geriletebilirken, sizin ilerlemenizi sağlayabilir.
Çin ve ABD arasındaki ticaret açığı çok büyük ve iki ülke bunu dengelemeye çalışmaktadır. Trump’ın yapmak istediği de budur, ancak Çin buna karşı çıkmaktadır.”
Kaynak: Ekonomim
