Lockheed Martin, Honeywell ve Leonardo gibi global savunma ve havacılık sanayi devleri, insansız ve otonom helikopterler üzerinde çalışarak keşif-gözetleme, istihbarat toplama ve acil yardım gibi görevleri gerçekleştirmeyi hedefliyor.
Lockheed Martin’a bağlı Sikorsky ve Savunma İleri Araştırma Projeleri Ajansı (DARPA), otonom bir yardımcı helikopter kullanarak ikmal ve yaralı tahliyesi için bir proje geliştirdi. Bu kapsamda, 2022 yılında UH-60A Black Hawk helikopteriyle teknoloji gösterimi yapıldı. Proje ile UH-60 Black Hawk helikopterlerinin insansız ve otonom bir şekilde lojistik destek, tahliye ve keşif görevlerini pilot müdahalesi olmaksızın yerine getirmesi amaçlanıyor.
Verimliliğin yükseltilmesi amacı
ABD Ordusu, Near Earth Autonomy ve Honeywell’e UH-60L Black Hawk helikopterlerini otonom lojistik platformlarına dönüştürmek için bir sözleşme imzaladı. Bu proje, mevcut helikopter filosunu modernize ederek insansız operasyonlara uygun hale getirmeyi hedefliyor.
Honeywell’in gelişmiş aviyonik sistemleri ile Near Earth’ün otonom uçuş yazılımları bir araya getirilerek, yüksek tempolu lojistik görevlerde asker güvenliğinin artırılması ve operasyonel verimliliğin yükseltilmesi amaçlanıyor.
Leonardo, AW09 tek motorlu hafif helikopterden esinlenerek Proteus isimli insansız rotorlu hava aracını tasarladı. Birleşik Krallık Kraliyet Donanması için geliştirilen bu yaklaşık 3 tonluk insansız helikopter, otonom uçuş yetenekleri ve modüler yük bölmesi ile deniz operasyonlarına yönelik hazırlanıyor.
Bu küçük ve büyük ölçekli firmaların yanı sıra farklı ülkelerde havacılık ve otonom sistemler alanında uzmanlık sahibi kurumlar, insansız helikopter geliştirme faaliyetlerinde bulunuyor.
Türkiye envantere girdi
Türkiye’de, TİTRA Teknoloji ile Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı 5’inci Ana Bakım Fabrika Müdürlüğü arasında imzalanan “Stratejik İşbirliği Anlaşması,” insansız helikopter kullanımının yaygınlaşmasına katkı sağladı.
TİTRA Teknoloji, yüksek yük taşıma kapasitesine sahip, uzun süre havada kalabilen ve yakıt motorlu, yüksek irtifalarda uzun menzilli uçuş yapabilen insansız hava aracı geliştirerek 2020 yılında insanlı bir helikopteri insansız hale dönüştürdü.
Bu bağlamda, 190 kilograma kadar iki insan taşıyabilen ve 3 saat havada kalabilen bir platform, insansız helikoptere dönüştürüldü. Sonuç olarak, 200 kilogram faydalı yük taşıma kapasitesine ve 9 saatin üzerinde havada kalma süresine sahip Türkiye’nin ilk insansız helikopteri ALPİN geliştirildi. Güvenlik güçlerinin envanterine katılan ALPİN, ek siparişlerle farklı kullanıcılara sunulmak üzere hazırlandı.
TİTRA, ALPİN’i geliştirme sürecinde, daha önce güvenlik güçlerinin envanterinde bulunan bazı helikopterlerin insansız hale getirilmesini de amaçladığını belirtti. Bu konuda önemli bir stratejik işbirliği gerçekleştirildi.
Pasifik Teknoloji tarafından Kamuyu Aydınlatma Platformu’na yapılan açıklama, TİTRA Teknoloji ile Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı 5’inci Ana Bakım Fabrika Müdürlüğü arasında otonom sistemler üzerine bir “Stratejik İşbirliği Anlaşması” imzalandığını duyurdu.
Yapılan anlaşma, otonom hale getirilen helikopterlerin kullanım alanlarının genişletilmesine ve farklı coğrafi koşullarda lojistik amaçlı kullanımına olanak tanıyacak.
Helikopterler yeni yetenekler kazanacak
Bu anlaşma ve tarafların teknoloji kapasiteleri göz önüne alındığında, insansız helikopter uygulamalarının çeşitlenmesi ve yaygınlaşması bekleniyor. TİTRA Teknoloji’nin insansız ve otonom sistemlerdeki uzmanlığı ile 5’inci Ana Bakım Fabrika Müdürlüğü’nün teknik altyapısının birleşimi, yerli teknolojilerin gelişimini hızlandırması açısından önemli bir katkı sağlayacaktır.
Uçak ve helikopterlerin bakım, onarım ve yenileme süreçlerinde deneyim sahibi olan 5’inci Ana Bakım Fabrika Müdürlüğü, genel maksat, taarruz, keşif ve eğitim helikopterlerine kapsamlı hizmetler sunmakta ve “dünyanın önde gelen helikopter bakım merkezlerinden biri olma” hedefini gütmektedir.
TİTRA, ALPİN ile insanlı bir helikopteri insansız hale dönüştürerek bu alandaki yetkinliğini kanıtlamış oldu.
Envanterdeki helikopterlerin insansızlaştırılması ile 500 ve 1000 kilogramın üzerindeki yüklerin taşınması mümkün hale gelecek. Böylece, özellikle ulaşılması zor coğrafi alanlarda lojistik görevlerin etkinliği artırılacak.
İnsansızlaştırılan helikopterlerle tehlikeli bölgelerde insan hayatını riske atmadan görevler icra edilebilecek. Ayrıca, pilot yetiştirme gibi yüksek maliyetli süreçlere olan bağımlılık da azalacak.
