İsrail’in İran’a Yönelik Saldırıları
İsrail, 13 Haziran 2024 tarihinde İran’da başlattığı hava saldırılarında, öncelikli olarak ülkenin batısını, başkent Tahran’ı ve çevresindeki nükleer tesisleri, askeri üsleri ve bazı özel konutları hedef aldı.
Mossad’ın, bu hava saldırıları sürecinde hedeflerin belirlenmesi ve operasyonların yönetiminde önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. İran’ın hava savunma sistemlerini etkisiz hale getirmek amacıyla, İsrail’in ülkeye silahlı insansız hava araçları soktuğuna dair inanışlar mevcut.
İran yetkilileri, İsrail’in istihbarat servisinin güvenlik güçlerine sızdığı konusunda geçmişte endişelerini dile getirmişti. Bu saldırılarla birlikte, İsrail’in 13 Haziran’dan bu yana İran’daki birçok üst düzey askeri yetkili ve nükleer bilimciyi hedef aldığı dikkat çekmektedir.
Mossad’ın operasyonlardaki rolü konusunda net bilgiler elde etmek zor, zira İsrail, istihbarat servisinin faaliyetleri hakkında sıkça açıklama yapmamaktadır.
Mossad’ın Başarıları
Mossad, geçmişte gerçekleştirdiği önemli operasyonlarla tanınan bir istihbarat ajansı olarak öne çıkmaktadır. İşte bu başarılarla ilgili birkaç örnek:
İsmail Haniye Suikastı
Hamas’ın Siyasi Büro Şefi İsmail Haniye, 31 Temmuz 2024 tarihinde Tahran’da öldürüldü. Başta suikastın sorumluluğunu üstlenmeyen İsrail, daha sonra Savunma Bakanı İsrael Katz’ın açıklamalarıyla bu durumu kabul etti. Haniye’nin nasıl öldüğü konusunda farklı iddialar mevcut; bazı kaynaklar bir füzenin doğrudan Haniye’ye isabet ettiğini belirtirken, diğerleri ise olayın bir bombalı saldırı sonucu gerçekleştiğini öne sürüyor.
Hizbullah’a Yönelik Saldırılar
Lübnan’da 17 Ekim 2024 tarihinde Hizbullah’ın etkin olduğu bölgelerde binlerce çağrı cihazı aynı anda patladı ve bu durum birçok can kaybına yol açtı. Bir sonraki gün telsiz cihazlarının da patlaması sonucu yüzlerce kişi hayatını kaybetti veya yaralandı. Saldırılar, Lübnan’da paniğe neden olurken, İsrail medyası saldırının sorumluluğunun kabul edildiğini belirtmektedir.
Muhsin Fahrizade Suikastı
Kasım 2020’de İran’ın önde gelen nükleer bilimcisi Muhsin Fahrizade’nin konvoyuna yapılan saldırıda, hedef alınan araç uzaktan kumanda ile ateş eden bir makineli tüfekle vuruldu. İsrail’in bu suikastı gerçekleştirdiği düşünülüyor.
Mahmud el-Mabhuh Dubai’de Suikasta Uğraması
2010 yılında Hamas’ın üst düzey askeri liderlerinden Mahmud el-Mabhuh, Birleşik Arap Emirlikleri’nde öldürüldü. Başlangıçta doğal bir ölüm gibi gösterilen olayın, sonradan suikast olduğu anlaşıldı.
Yahya Ayyaş ve Patlayan Telefon
Hamas’ın üreticisi Yahya Ayyaş, 1996’da patlayıcı içeren bir telefonun infilak etmesi sonucu hayatını kaybetti. İsrail, Ayyaş’ı hedef almak için oldukça karmaşık bir plan gerçekleştirdi.
Mossad’ın Fiyaskoları
Mossad, birçok başarılı operasyona imza atmasına rağmen bazı fiyaskolarla da tarihe geçti. Öne çıkan bazı başarısızlıklarından birisi, Hamas’ın 7 Ekim 2023’te gerçekleştirdiği saldırıyı tespit edememesi olarak değerlendirilmektedir.
Yom Kippur Savaşı
1973 Yom Kippur Savaşı, Mısır ve Suriye’nin İsrail’e beklenmedik bir saldırı başlatmasıyla gerçekleşmiştir. Bu saldırı sırasında İsrail, hazırlıksız yakalanmış ve savaşın ilk günlerinde önemli kayıplar vermiştir.
Halid Meşal’e Suikast Girişimi
Mossad’ın, Hamas lideri Halid Meşal’e 1997’de Ürdün’de düzenlediği zehirleme girişimi, bir diplomatik krize neden oldu. Operasyon başarısız oldu ve İsrail, Meşal’in kurtarılması için gerekli tedbirleri almak zorunda kaldı.
Lavon Olayı
1954’te gerçekleşen Lavon Olayı, Mısır’daki bazı Amerikan ve İngiliz tesislerine yönelik düzenlenmesi planlanan bombalı saldırılarla ilgiliydi. Bu olay, dönemin İsrail Savunma Bakanı Pinhas Lavon’a mal edilmiştir.
Mossad’ın hem başarılı hem de başarısız operasyonları, uluslararası alanda çok sayıda tartışmayı beraberinde getirmiştir. Bu durum, istihbarat faaliyetlerinin karmaşıklığını ve sonuçlarını gözler önüne sermektedir.
Kaynak: BBC Türkçe
