Küresel piyasalarda geçen hafta, ABD ile Çin arasındaki ticaret gerilimi, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın açıklamaları ve Başkan Donald Trump’ın Powell’a yönelik eleştirileri ışığında karışık bir seyir gözlemlendi.
Yatırımcıların odak noktasında, gelecek hafta gerçekleştirilecek Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası’nın yıllık toplantıları yer aldı.
Dünya genelinde enflasyon ve ekonomik durgunluk kaygıları sürerken, ABD’nin ticaret politikaları ve özellikle Çin’in olası yanıtları, küresel piyasalarda belirsizliğin artmasına neden oldu.
Tarife politikalarına dair açıklanan karşıtlığın yarı iletken ve diğer bazı teknoloji ürünlerini kapsamayacağı bilgisi, haftanın başında risk iştahını artırmıştı. Ancak, sonrasında gelen gelişmeler bu iyimserliğin kaybolmasına yol açtı.
Çip Üreticisinden Kısıtlama
Küresel çip üreticisi Nvidia, ABD hükümetinin Çin’e yönelik çip ihracatına yeni kısıtlamalar getirdiğini duyurdu.
Şirketin ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) ile yaptığı açıklamada, H20 entegre devrelerinin Çin ve belirli diğer ülkelere sevkiyatı için lisans gerekliliği getirildiği belirtildi.
Nvidia’nın kurucu CEO’su Jensen Huang, bu açıklamadan hemen sonra Çin’e sürpriz bir ziyaret gerçekleştirdi. Huang, burada Çin Uluslararası Ticareti Teşvik Konseyi Başkanı Rın Hongbin ile yaptığı görüşmede, Nvidia’nın Çin’i “anahtar bir pazar” olarak gördüğünü ve işbirliğini sürdürmeyi umduğunu aktardı.
Müzakere İyimserliğinde Temkinli Adımlar
Bir önceki hafta boyunca tarifelere yönelik müzakerelerde artan iyimserlik, piyasalardaki risk algısını azalttı. Ancak, Çin’den henüz somut adımların gelmemesi, yatırımcıların dikkatli olmasına sebep oldu.
Piyasalar, her yeni haber akışına oldukça duyarlı hale gelirken, yatırımcılar beklenmedik gelişmelere karşı pozisyon almaya hazır durumda bekledi.
ABD Başkanı Trump, geçtiğimiz perşembe günü Oval Ofis’te yaptığı açıklamalarda, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’i temsil eden yetkililerin müzakere sürecini başlatmak için girişimlerde bulunduğunu belirtti. Ancak, Trump’la Şi arasında doğrudan bir bağlantı olup olmadığına dair sorulara yanıt vermedi.
Geçen hafta Japon yetkililerle de görüşen Trump, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’yi Beyaz Saray’da ağırladı ve Avrupa Birliği ile bir ticaret anlaşması yapılabileceğinin altını çizdi.
Gümrük Vergilerinin Büyüme ve Enflasyon Üzerindeki Etkisi
Ticaret tarifelerinin küresel büyüme ve enflasyona olumsuz etkileri, dikkat çeken bir diğer konu oldu. Fed Başkanı Powell, çarşamba günü yaptığı açıklamada, belirlenen tarifelerin beklenenden çok daha yüksek olduğunu ve bunun ekonomik etkilerinin de yüksek olacağını vurguladı.
Powell, Fed’in enflasyon ve istihdam hedefleri arasında bir gerilim içinde kalabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Trump ise Powell’ı eleştirerek, “Eğer işini yapıyorsa nasıl bu kadar geç kaldı” dedi ve faiz oranlarının düşmesi gerektiğini savundu. Bu açıklamalar, uzun süredir tartışılan Fed-Trump uyumsuzluğunu yeniden gündeme getirdi.
Piyasalarda Genel Gelişmeler
Öte yandan IMF Başkanı Kristalina Georgieva, önümüzdeki hafta yayımlanacak Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nda önemli aşağı yönlü revizyonlar beklendiğini, ancak genel olarak resesyon öngörmediklerini duyurdu.
Fed’in yetkilileri de takip edilirken, Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, tarife maliyetinin hızla tamamen yansıması durumunda, enflasyon oranının önümüzdeki aylarda yüzde 5 seviyesine çıkabileceğini belirtti.
Analistler, önümüzdeki dönemde IMF ve Dünya Bankası’nın yıllık toplantılarından gelebilecek mesajların piyasalarda belirleyici olacağını kaydediyor.
Piyasalardaki bu gelişmeler ışığında tahvil piyasalarında alıcı bir seyir gözlemlenirken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yüzde 4,33’ten kapadı.
Altın fiyatları, haftayı yüzde 2,7 artışla 3.327 dolardan tamamlarken, dolar endeksi de yüzde 0,7’lik düşüşle 99,4’e geriledi. Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 4,7 artarak 67 dolardan işlem gördü.
New York Borsası Negatif Seyretti
New York borsasında, geçtiğimiz hafta satış ağırlıklı bir seyir izlendi. Cuma günü ise tatil nedeniyle piyasalar kapalıydı.
Geçen hafta, büyük bankaların mali sonuçları da dikkate alındı. Bank of America’nın net karı yüzde 10,8, Citigroup’un ise yüzde 21 artış gösterdi. Bu sonuçlar, analist beklentilerini aşarak Bank of America’nın hisselerinde yüzde 4,06, Citigroup’un hisselerinde ise yüzde 2,61’lik bir artış yarattı.
Netflix, 2025 yılının ilk çeyreğine ait bilançosunu yayınladı ve şirketin geliri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,5 artışla 10,5 milyar dolara ulaştı.
Fed, mart ayına ilişkin sanayi üretimi ve kapasite kullanım verilerini de açıkladı. Buna göre, yaklaşık yüzde 0,3’lük bir düşüş kaydedildi. Bu, piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti.
ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısında da düşüş gözlemlendi. 12 Nisan ile sona eren haftada bu sayı 215 bine gerileyerek piyasa beklentilerinin altında kaldı.
Haftalık bazda S&P 500 endeksi yüzde 1,50, Nasdaq endeksi yüzde 2,31 ve Dow Jones endeksi ise yüzde 2,66 değer kaybetti.
Yeni haftada, IMF ve Dünya Bankası toplantılarının yanı sıra, farklı ekonomik verilerin duyurulması bekleniyor.
Avrupa Borsalarında Pozitif Seyir İzlendi
Geçtiğimiz hafta Avrupa’da müzakerelere dair beklentiler, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz kararı ve başkan Christine Lagarde’ın açıklamaları ile yakından takip edildi. Yeni hafta için gözler, IMF ve Dünya Bankası toplantılarından gelecek mesajlara çevrildi.
ECB, piyasa beklentileri doğrultusunda 3 temel politika faizini 25 baz puan indirerek karar verdi.
Lagarde, ticaret gerilimlerinin ekonomik büyümeye yönelik riskleri artırdığını vurguladı ve Euro Bölgesi ihracatında yeni engellerle karşılaşılabileceğini söyledi.
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, ABD ile temaslarını yoğunlaştırarak, karşılıklı tarifeler konusunda anlaşma yapılmasını ümit ettiğini dile getirdi.
Meloni, Trump ile gerçekleştirdiği görüşmelerde İtalya’nın ABD ile işbirliğini güçlendirme kararlılığını ifade etti.
Gelecek hafta açıklanacak veriler arasında, ECB Başkanı Lagarde’ın konuşması ve diğer önemli ekonomik göstergeler yer alıyor. Ayrıca, Avrupa ve İngiltere’de pazar tatilinin olması nedeniyle yatırımcıların dikkatlerini başka alanlara yönlendirmesi bekleniyor.
Asya Borsaları Yükseldi
Asya borsalarında, ABD Başkanı Trump’ın tarifeler üzerindeki müzakereleri sürdürmesi ve hükümetlerin piyasayı desteklemesi, geçen hafta büyük bir yükseliş sağladı.
Trump, basın toplantısında Çin ile olan ilişkilerinin “çok iyi” olduğunu ve bu bağlamda müzakerelerin ilerleyeceğine inandığını belirtti.
Şi Cinping, Güneydoğu Asya turu sırasında önemli ticaret ortaklarıyla görüşmelerde bulundu. Ayrıca, Japonya Merkez Bankası Başkanı Kazuo Ueda, tarifelerin Japonya ekonomisine olumsuz etkisinin olması durumunda politika değişikliklerine gidebileceklerini ifade etti.
Makroekonomik veriler, Çin ekonomisinin yılın ilk çeyreğinde beklentilerin üzerinde büyüdüğünü gösterdi. Aynı dönemde, Japonya’da da Tüketici Fiyat Endeksi’nde artış kaydedildi.
Haftayı değerlendirirken, Güney Kore’nin Kospi endeksi yüzde 2,08, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 3,41, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,30 ve Çin’de Şanghay Bileşik endeksi yüzde 1,19 değer kazandı.
Yurt İçinde TCMB’nin Faiz Kararı Takip Edildi
Yurt içinde, piyasalarda düşüş eğilimi öne çıkarken, Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 0,68 kayıpla 9.317,24 puandan kapadı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), politika faizini 350 baz puan artırarak yüzde 46 olarak belirledi. Ayrıca, gecelik borç verme ve borçlanma faiz oranlarında da artış gerçekleştirdi.
TCMB, repo ihale işlemlerine yeniden başlayacaklarını duyurdu. Bunun yanı sıra, Borsa İstanbul’daki açığa satış işlemlerinin yasaklanmasına, halka açık şirketler için pay geri alımlarının kolaylaştırılmasına yönelik tedbirler de uygulanmaya devam edecek.
Döviz kuru açısından, dolar/TL haftayı bir önceki kapanışın üzerinde 38,1340 olarak tamamladı.
Gelecek hafta, tüketici güven endeksi, kapasite kullanım oranı ve TCMB PPK toplantı özeti gibi veriler takip edilecek. Ayrıca, 23 Nisan’da resmi tatil dolayısıyla Borsa İstanbul işlem yapmayacak.
Kaynak: Ekonomim
