İMAM GÜNEŞ
Mart ayına dair dış ticaret verileri, Ankara’da düzenlenen bir basın toplantısıyla kamuoyuna duyuruldu. Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, yapılan açıklamalara göre, mart ayında ihracatın yüzde 3,2 artarak 23 milyar 385 milyon dolara, ithalatın ise yüzde 2,3 artışla 30 milyar 652 milyon dolara ulaştığını belirtti. 2025 yılı Ocak-Mart dönemindeki veriler ise ihracatın yüzde 2,5 artış gösterdiği ve 65 milyar 306 milyon dolara, ithalatın ise yüzde 4,6 artışla 87 milyar 886 milyon dolara yükseldiği yönünde oldu.
Mart ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı 0,7 puan artarak yüzde 76,3’e çıkarken, Ocak-Mart döneminde ise 1,6 puan azalarak yüzde 74,3 seviyesine geriledi. Bu ay itibarıyla dış ticaret dengesi 0,5 puan düşüşle 7,267 milyar dolara gerilerken, yılın ilk üç aylık döneminde ise yüzde 11,5 oranında artışla 22,581 milyar dolara yükseldi.
“Son 22 Ayın 14’ünde Dış Ticaret Açığımızı Azalttık”
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, son 12 ayda yıllıklandırılmış mal ihracatının Cumhuriyet tarihinin en yüksek değeri olan 263,4 milyar dolara ulaşmış olduğunu ifade etti. Bolat, “Mart ayında dış ticaret açığı, altın ve enerji hariç tutulduğunda yüzde 22,9’luk bir gerileme ile 1,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Altın ve enerji hariç tutulduğunda ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 2.1 puan artarak yüzde 93,3 seviyesine ulaştı. Son 22 ayın 14’ünde dış ticaret açığımızı azalttık. Ayrıca, cari işlemler açığı 2024 yılında 2023 yılındaki 39,9 milyar dolardan 10 milyar dolara inmiştir” şeklinde konuştu.
“TTB’nin Bu Yıl Hedefi 150 Milyar TL Kredi Limiti Tahsis Etmek”
İhracatçıların finansman imkanları hakkında bilgi veren Bolat, “İGE A.Ş. aracılığıyla şimdiye kadar ihracatçılara 121 milyar TL’lik kredi için 105,2 milyar TL kefalet sağladık. Türk Ticaret Bankası (TTB), ilerleyen dönemde ihracatçıların finansmana erişimini kolaylaştırma ve çeşitlendirme amacıyla önemli bir rol üstlenecektir. TTB, 2025 yılında ihracatçılarımıza 150 milyar TL kredi limiti tahsis etmeyi, 62 milyar TL kredi kullandırmayı ve şube sayısını 11’e çıkararak kredi kullanan ihracatçı sayısını 1.000’e çıkarmayı hedefliyor” açıklamasında bulundu.
“Mayıs’ta ABD’ye Giderek İlave Vergiyi Görüşeceğiz”
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, küresel gelişmelerin ticaret üzerindeki etkilerine dikkat çekerek, “Trump yönetimi, dünya genelindeki birçok ülkeye ilave gümrük vergisi uygulama kararı aldı. Türkiye de bu uygulamanın kapsamına alındı. Ancak Türkiye ile rekabet eden ülkeler için, özellikle Uzakdoğu’daki ülkelere çok daha yüksek oranlarda ilave gümrük vergileri uygulanmaktadır. Mayıs ortasında ABD’ye yapacağımız ziyarette, bu konuları ele alarak karşılıklı ticareti ve ihracatı artırma adına çalışmalarımızı yoğunlaştırdık” ifadelerinde bulundu.
“Türkiye Açısından Bir Miktar ‘Kötünün İyisi’ Durumu”
Bolat, yeni dönemi avantajlı bir fırsata dönüştürme çabasında olduklarını kaydederek, “ABD’nin diğer ülkelere koyduğu yüksek gümrük vergilerinin, Türkiye açısından bir miktar ‘kötünün iyisi’ olduğunu söyleyebiliriz. Yeni gelişmeler ışığında ABD ile ticaret ilişkilerimizi bu prensip doğrultusunda sürdürecek ve ekonomik ilişkilerin artırılması adına çalışmalar yapacağız” dedi. Ayrıca, diğer ülkelerin ihraç pazarları ve Türkiye pazarındaki baskıların da göz önünde bulundurularak alınacak tedbirler üzerinde iş dünyası ve ihracatçılarla birlikte çalışacaklarını vurguladı.
“ABD’de Fırsat Oluştu, Öncelik Rekabetçiliği Güçlendirmek”
TİM Başkanı Mustafa Gültepe, yılın ilk çeyreğindeki ihracat verilerinin artış göstermesine rağmen hedeflerin gerisinde kaldığını belirtti. Gültepe, ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni gümrük tarifelerini değerlendirerek, “Asya’daki rakiplerimize kıyasla gümrük vergilerinde avantajlı bir konumda görünüyoruz. Ancak önce rekabetçiliğimizi güçlendirmemiz şart. ABD ile gerçekleştirdiğimiz 32,5 milyar dolarlık dış ticarette bir denge sağladık. Yeni dönemde bu dengeyi lehimize çevirmek adına sektör bazında çalışmalara başladık” ifadesini kullandı.
Türkiye’nin 2028 hedefi olan 375 milyar dolarlık ihracat seviyesine ulaşması için ABD pazarındaki payını artırması gerektiğini belirten Gültepe, bu potansiyele sahip olduklarını vurguladı. Rekabet güçlerini yeniden kazanarak ABD’ye ihracatta önemli bir sıçrama yapabileceklerini dile getirdi.
Mart Ayında Öne Çıkan Veriler
■ Mart ayında hizmet ihracatının 7,9 milyar dolar civarında olması bekleniyor.
■ Çankırı, tarihinin en yüksek ihracat değerine ulaştı.
■ Mart ayında ilk kez ihracat gerçekleştiren firma sayısı bin 141 oldu ve bu firmaların ihracata katkısı 72,2 milyon dolarla sınırlı kaldı. İlk çeyrekte ihracat ailesine katılan 3 bin 275 firmanın toplam katkısı ise 380 milyon dolara ulaştı.
■ Birim ihracat değeri 1,45 dolara yükseldi.
■ Parite kaynaklı 52,2 milyon dolarlık kayıp meydana geldi. İlk üç ayda parite kaynaklı kayıp 859 milyon dolara ulaştı.
■ 56 ülkede yüzde 50’nin, 99 ülkede ise yüzde 10’un üzerinde ihracat artışı gerçekleşti.
■ Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın verdiği bilgilere göre, mart ayında uçak ithalatı toplam ithalatta yaklaşık 463 milyon dolarlık bir artışa sebep oldu.
Kaynak: Ekonomim
