ŞEBNEM TURHAN
Yatırım fonlarına gösterilen ilgi, toplam portföy büyüklüğünün 5 trilyon lirayı geçmesini sağlarken, 19 Mart’ta İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla başlayan finansal belirsizlik, fonlardaki döviz ağırlığının artışını hızlandırdı. QNB ekonomistlerinin yaptığı analize göre, 14 Mart ile biten haftada yatırım fonlarında Türk Lirası (TL) ağırlığı yüzde 69,8 ile en üst seviyeye çıktı. Ancak bu oran, 23 Mayıs’a kadar 6 puan bir düşüş gösterdi. Aynı dönemde, dolar bazında döviz cinsi yatırım fonu portföyü 6.4 milyar dolar artış kaydetti.
QNB ekonomistleri Erkin Işık, Deniz Çiçek ve Şakir Oktay Gür, yaptıkları analizle yatırım fonlarındaki dolarizasyon eğilimlerini inceledi. Analizin sonuçlarına göre, 2023 sonunda 1.5 trilyon TL düzeyinde olan menkul kıymet yatırım fonlarının (MKYF) toplam büyüklüğünün 5 trilyon TL’yi aşarak önemli bir konum kazanacağı öngörülüyor. QNB ekonomistleri, TEFAS verilerini kullanarak yatırımcı eğilimlerini takip etmek amacıyla haftalık bazda portföy dağılımlarını içeren bir veri seti oluşturdu. Bu set, fonların büyüklük ve dağılım verileri de dahil olmak üzere önemli bilgiler sunuyor.
Fonlar 2023 sonuna göre 3.5 trilyon TL arttı
QNB ekonomistlerinin değerlendirmelerine göre, 2023 sonundan itibaren 23 Mayıs 2025’e kadar menkul kıymet yatırım fonlarında 3.5 trilyon TL’lik artış öngörülüyor. Bu artışın 2.3 trilyon TL’lik kısmı TL cinsinden portföyden sağlanacak. Repo işlemlerindeki 0.9 trilyon TL’lik ve mevduat/katsım hesaplarındaki 0.8 trilyon TL’lik artış bu yükselişte belirleyici bir rol oynuyor. Dolar bazında döviz cinsi portföy ise 2023 sonuna göre 25.6 milyar dolar artarak 46.4 milyar dolara ulaşacak. Bu portföy içerisinde, 3.8 milyar dolarlık kısım yabancı hisse senetleri ve tahvillere, 29.9 milyar dolarlık kısım ise Türkiye’deki kamu kurumları veya özel sektördeki tahvillere ait olacak.
Öte yandan, menkul kıymet yatırım fonlarındaki TL payı, faiz oranlarındaki artışlar ve özellikle repo ile mevduat portföylerindeki yükseliş ile, 2023 sonundaki yüzde 58.5 seviyesinden 23 Mayıs itibarıyla yüzde 64.1’e yükseldi.
Ancak son dönemlerde menkul kıymet yatırım fonları içindeki döviz payının arttığı görülüyor. QNB ekonomistleri, 14 Mart tarihli verilerde TL payının yüzde 69,8’e ulaşarak en yüksek seviyesine çıktığına dikkat çekti. Ancak takip eden dönemlerde buradaki oran yaklaşık 6 puan geriledi. 14 Mart ile 23 Mayıs arasında, dolar bazında toplam döviz cinsi portföyünde 6.4 milyar dolarlık bir artış yaşandığı belirtilirken, bu artışın 3.8 milyar doları yurt içi ve yurt dışında ihraç edilen tahvillere, 1.9 milyar doları mevduatlara, 0.4 milyar doları yabancı tahvillere ve 0.3 milyar doları değerli maden portföylerine ait olduğu ifade edildi.
Ayrıca, analizde TL cinsi portföyde 14 Mart – 23 Mayıs döneminde toplamda 170 milyar TL’lik bir düşüş meydana geldiğine yer verildi. Bu süreçte, repo işlemlerinde 272 milyar TL, tahvil portföyünde 105 milyar TL ve hisse senedi portföyünde 49 milyar TL’lik azalma gözlemlenirken, mevduat portföyünde ise 235 milyar TL’lik bir artış olduğu belirtildi. Para piyasası fonlarının ağırlıklı olarak yaptığı repo işlemlerinin, 14 Mart’ı takip eden iki hafta içinde 485 milyar TL’lik bir düşüş yaşadığı da dikkat çekici bir bulgu olarak kaydedildi.
Kaynak: Ekonomim
