Hasar Tespit Yönetmeliği Uygulamaları
Yönetmeliğe göre, hasar tespit ekipleri inşaat mühendisleri, mimarlar ve inşaat teknikerlerinden oluşturulacak. Bu meslek grupları dışındaki personel tarafından hazırlanan hasar tespit raporlarına ise geçerlilik tanınmayacak.
Ulusal düzeydeki afet hasar tespit grubu, belirleyeceği ekiplerin yılda en az bir kez eğitim almasını sağlayacak.
Binaların hasar dereceleri, “hasarsız”, “az hasarlı”, “orta hasarlı”, “ağır hasarlı”, “acil yıktırılacak”, “yıkık”, “değerlendirme dışı”, “girilemeyen”, “tespit edilemedi” ve “kapsam dışı” olmak üzere 10 farklı sınıflandırmada değerlendirilecek.
Hasar derecelendirmesi, sadece son afet sonucunda meydana gelen hasarları dikkate alacak. Bir binanın muhtemel afetler karşısındaki davranışını analiz eden hasar tespit çalışmaları bu çerçevede yapılmayacak.
Hasar Tespit Çalışmalarının Aşamaları
Bir binanın ekonomik ömrünü tamamlaması, yıpranması veya projelendirme ve imalat hataları gibi afetle ilişkisi olmayan durumlar, hasar derecelendirmesinde dikkate alınmayacak.
Hasar tespit çalışmaları, “afet etkisi belirleme”, “ilk hasar tespit” ve “itiraz hasar tespit” aşamalarında gerçekleştirilecek. İlk hasar tespit sürecinin ardından, itiraz hasar tespitine yönelik talep kabul çalışmaları da yapılacak. Tüm bu işlemler, ulusal/yerel afet hasar tespit grubu ana çözüm ortağının koordinasyonu altında yürütülecek.
Hasar tespit süreçleri devam ederken, hasar tespitlerini etkileyebilecek büyüklükte artçı depremler meydana gelirse, yeniden hasar tespiti yapılıp yapılmayacağına yönelik Başkanlık görüşü doğrultusunda hareket edilecek.
Yönetmelikte, hasar tespit çalışmaları aşamalarının ayrıntılarına da yer verildi.
Tespiti Yapılan Binaların Fotoğraflanması
Afet etkilerini belirlemek amacıyla hazırlanan rapor, liste, icmal ve tutanakların yanı sıra, acil yıktırılması gereken, ağır ve orta hasarlı binalar için ayrıca özel raporlar düzenlenecek.
Tüm binalar, tespit çalışmalarında fotoğraflanacak. Bu fotoğraflar, istenildiği takdirde sunulmak üzere yerel düzeydeki afet hasar tespit grubu ana çözüm ortağı tarafından dijital ortamda arşivlenecek.
İtiraz hasar tespit çalışmaları tamamlandıktan sonra, orta ve ağır hasarlı binaların durumu yerel düzey afet hasar tespit grubu ana çözüm ortağı tarafından tapu müdürlüğüne bildirilecek ve tapu kayıtlarına geçirilecektir.
Mevzuata uygun olarak güçlendirilen ve yapı kullanma izin belgesi alınan binaların tapu sicilindeki notlar, yerel düzey afet hasar tespit grubu ana çözüm ortağının talebiyle kaldırılacaktır. Yıkımı gerçekleştirilen ve enkazı kaldırılan binaların tapu sicilindeki kayıtları ise ilgili birim tarafından bildirilmek suretiyle silinecektir.
Teknolojik Destek
Hasar tespit çalışmalarında, çatı, kalkan duvar ve baca gibi bina bölümlerindeki hasarların tespitinde, uydu ve hava araçları üzerinde entegre edilmiş (optik/kızılötesi) kameralar kullanılabilecektir.
Ayrıca, hasarlı binalarda dinamik parametrelerin anlık olarak belirlenmesini sağlamak için sensörler, yazılımlar ve diğer ekipmanlardan elde edilen veriler de değerlendirmeye alınacaktır.
Kaynak: Ekonomim